Thursday, February 21, 2008

ಬಡತನ ಅಂದ್ರೆ ಹೀಗಿರುತ್ತೆ ಅವ್ರ ಮನ್ಯಾಗ ಒಂದೇ ಕಾರಿರುತ್ತೆ!

ಪಂಚಾಯತ್ ಕಚೇರಿನಾಗೆ ಬೋರಣ್ಣ `ನಂಗೆ ಬಿಪಿಯಲ್ ಕಾರ್ಡ್ ಯಾಕೆ ಕೊಡಾಕಿಲ್ಲಾ'ಂತ ತಗಾದೆ ತೆಗ್ದೇ ಬಿಟ್ಟ. `ನಾನು ಬಡವ ಸ್ವಾಮೀ ನನ್ನ ಮನ್ಯಾಗ ಟಿ.ವಿ ಇಲ್ಲ. ಫೋನ್ ಇಲ್ಲ. ಇರೋದು ಒಂದೇ ಒಂದು ನಲ್ವತ್ತು ವ್ಯಾಟಿನ ಬುರುಡೆ. ಅದೂ ಕೆಇಬಿ ಕೃಪಾ ಕಟಾಕ್ಷದಿಂದ ಸಂಜೆಗೆ ಉರಿಯಾಕಿಲ್ಲ. ಅದು ಉರಿದಾಗ ನಂಗೆ ಗಡದ್ದು ನಿದ್ದೆ ಬಂದು ಬಿಡುತ್ತೆ. ಹಂಗಿರುವಾಗ ನಂಗೇಕಿಲ್ಲ ಬಿಪಿಎಲ್ ಕಾರ್ಡ್' ಅಂತ ಒಂದೇ ಹಠ.
`ಹಂಗಲ್ಲಾ ಬೋರಣ್ಣಾ ನಿನ್ ಮಗಾ ಬ್ಯಾಂಕಾಗೆ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಇದ್ದಾನೆ. ಮಂಗ್ಳೂರು ಪಟ್ಟಣದಾಗೆ ಮನೆ ಮಾಡ್ಯಾನೆ ನಿಂಗೆ ಹೆಂಗೆ ಕೊಡೋಕಾಗುತ್ತೆ ಬಿಪಿಎಲ್ ಕಾರ್ಡ್?' ಸಮಾಜ ಸೇವಕ ರಂಗಪ್ಪ ಬೋರಣ್ಣನ ಸಮಾದಾನ ಮಾಡೋಕೆ ಸುರಮಾಡ್ದ. `ನೋಡಪ್ಪಾ ಬಡತನ ಅಂದ್ರೆ ದುಡ್ಡಿಂದ ಬರೋದಲ್ಲ ಅದು ಮನಸ್ಸಿನಾಗ ಇರೋದು. ನೀನು ತೆಂಗಿನ ಕಾಯಿ ಕೀಳೋಕೆ ಹೋಗ್ತಿಯಲ್ಲಪ್ಪಾ ಒಂದು ಮರಾಕ್ಕೆ ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ರೊಕ್ಕ ಪಡೀತಿಲ್ಲೋ ಹೇಳು. ದಿನಾ ಎಷ್ಟು ಮರಾ ಹತ್ತುತೀ ಹೇಳ್ಬಿಡು' ಬೋರ ತಲೀ ಕೆರೆಯೂತ 'ದಿನಕ್ಕೆ ಏನಿಲ್ಲಾಂದ್ರು ಒಂದಿಪ್ಪತ್ತು ಇಪ್ಪತ್ತೈದು' ಅಂದ.
ಹಂಗಾರೆ ಇನ್ನೂರೈವತ್ತಾತು ನೋಡು. ದಿನಕ್ಕೆ ಇನ್ನೂರೈವತ್ತು ಅಂದ್ರೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಎಳೂವರೆ ಸಾವ್ರ.... ನಿಂಗೇಕಪ್ಪಾ ಬಿಪಿಎಲ್ ಕಾಡರ್ು??'
ಬೋರಣ್ಣ ಮುಖ ಸಣ್ಣದು ಮಾಡಿ `ಆದ್ರೂ ಆದ್ರೂ....' ಅಂದ.
ಹಂಗಾರೆ ನಿಂಗೆ ಸಮಾಧಾನ ಆಗಿಲ್ಲ ಅಂತಾದ್ರೆ ನಾನೊಂದು ವಿಷ್ಯ ಹೇಳ್ತೇನೆ ಕೇಳು. ನಮ್ಮ ರಾಜಧಾನಿ ಅದಲ್ಲೋ ದಿಲ್ಲಿ. ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಾಲಿನಾಗೆ ಮೇಷ್ಟ್ರು ಹೈಕಳಿಗೆ ಪ್ರಬಂಧ ಬರ್ಯೋಕೆ ಹೇಳಿದ್ರು. ಅದು ಅಂತಿಂತಾ ಸಾಲೀ ಅಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ - ಅಧ್ಯಕ್ಷರುಗಳ ಮರಿಮಕ್ಕಳು. ಅಮಿತಾಬ್ ಬಚ್ಚನರ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು, ಶಾರೂಕ ಖಾನ್ನಂತವರ ಮಕ್ಕಳು ಬರೋ ಸಾಲಿ. ಅದ್ರಾಗ ಪ್ರಬಂಧ ಬರ್ಯೋಕೆ ಕೊಟ್ಟ ಇಚಾರ ಏನೂಂತಂದ್ರ 'ಬಡತನ ಅಂದ್ರೆ ಏನು?' ಅಂತ.
ಹೈಕ್ಲು ಬರೆದೇ ಬಿಟ್ವು. ಬಡತನಾ ಅಂತಂದ್ರೆ ಅವ್ರಿಗೆ ಜೀವನಾ ನಡೆಸೋಕೆ ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಇರ್ತದಾ... ಅವ್ರಿಗೆ ಮೂರು ಹೊತ್ತು ಊಟ ಮಾಡೋಕೆ ಕಷ್ಟ ಅದಾ.. ಅವ್ರ ಮನೆ ತೋಟಕ್ಕೆ ಮಾಲಿ ಇರೋಲ್ಲಾ. ಮನೆಯೋವ್ರೇ ಗಿಡಗಳಿಗೆ ನೀರು ಹೊಯ್ಬೇಕು. ಅವ್ರಿಗೆ ಒಂದೇ ಕಾರು ಇರ್ತದೆ. ಅವ್ರ ಮನೀ ಕಾರಿಗೆ ಡ್ರೈವರ ಇರೋಲ್ಲ. ಅವರಮ್ಮ ಅಪ್ಪನೇ ಮಕ್ಕಳನ್ನ ಶಾಲಿಗೆ ಬಿಡ್ಬೇಕು. ಶಾಪಿಂಗ್ಗೆ ಹೋಗಬ್ಬೇಕಾದ್ರೆ ಅವ್ರೆ ಕಾರು ಬಿಟ್ಕೊಂಡು ಹೋಗ್ಬೇಕು..
ಬಡತನಾ ಅಂದ್ರೆ ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ ಇರ್ತದಾ. ಅವ್ರ ಮನ್ಯಾಗಾ ಒಂದೇ ಆಳು ಇರ್ತಾನೆ... ಅಡುಗೆ ಮನೆಯವ್ರೇ ಮಾಡ್ಬೇಕು...' ರಂಗಣ್ಣ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ ಇದ್ದ.
`ಸಾಕು ರಂಗಪ್ಪಣ್ಣ ಬಡತನಾ ಅಂದ್ರೆ ಏನೂಂತ ಈಗ ಅರ್ಥ ಆತು ಬಿಡ್ರಿ' ಅಂತ ಬೋರ ಬಿಪಿಎಲ್ ಕಾರ್ಡ್ ಮರ್ತು ಮನೆ ಹಾದಿ ಹಿಡ್ದ.

ಅರ್ಹತೆ. ಅರ್ಹತೆ.. ಅಂತಾ ಬಡ್ಕೋತಿಯಾ

ನಿಂಗೆ ತೆಂಗಿನ್ಮರ ಹತ್ತೋ ಅರ್ಹತೆ ಇದ್ಯಾ?
ಅದೊಂದು ಸಭೆ. ಸಭೆ ಅಂದ್ರೆ ಪಂಚಾತಿಕೆ. ನಮ್ಗೆ ಕಾಖರ್ಾನೆ ಕಟ್ಟೋಕೆ ಜಾಗ ಕೊಡ್ರಿ, ನಿಮ್ಗೆ ನಿಮ್ಮನಿಗೊಂದ್ರಂತ ಕೆಲ್ಸ ಕೊಡ್ತೀವಿ ಅಂತಾ ಹೇಳಿದ ಕಂಪೆನಿ ಆಡಳಿತ ಮಾತು ತಪ್ಪಿದಾಗ, ತಮ್ಮ ಕೆಲ್ಸ ಮುಗ್ದ ಮೇಲೆ ತಿಕಾ ತೋರಿಸ್ದಾಗ ಧರಣಿ, ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಅಂತ ಬೀದಿಗಿಳಿದು ಕೂಗಾಡಿ ರಂಪಾ ಮಾಡಿ ರಸ್ತೆ ಮ್ಯಾಗೆ ಹೊರ್ಳಾಡಿ, ಬಳ್ಳಾರಿ ಜೈಲದಾಗ ಕ್ಯಾಂಪು ಮಾಡಿದ, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಾಗಿ ಭೂಮಿ, ಮನೀ ಮೂರು ಕಾಸಿಗೆ ತ್ಯಾಗ ಅಂತಾ ಮಾಡಿದ ಜನ್ರು ಮತ್ತು ಕಂಪೆನಿಯ ಪರವಾಗಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನಡುವೆ ಪಂಚಾತಿಕೆ.
'ನೀವು ಕೊಟ್ಟ ಮಾತು ಉಳಿಸ್ಕೊಳ್ರೀ. ನಮ್ಗೆ ಮೋಸ ಮಾಡ್ಬ್ಯಾಡ್ರಿ. ಏನ್ ಕೆಲ್ಸ ಕೊಡ್ತೀವಿ ಅಂತ ಮಾತು, ಸ್ಟಾಂಪು ಪೇಪರ್ದಾಗ ಬರ್ದು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಿರೋ ಆ ಥರಾ ಮಾಡ್ರಿ' ಅಂತ ತ್ಯಾಗಿಗಳ ಒಕ್ಕೊರಲ ಕೂಗು.
ಹಾವಿನ್ತರಾ ನಾಲ್ಗೆ ಎತ್ತ ಚಾಚೋಕೂ ಸಿದ್ಧವಾಗಿರೋ ಅಧಿಕಾರಿ ಮಾತಾಡೋಕೆ ಶುರುಹಚ್ದ. 'ನೀವೇನು ಹೇಳ್ತೀರೋ ಅದೇ ಖರೇ ಅದಾ. ನೀವು ಕಾಖರ್ಾನೆಗೆ ಹೊಲ-ಮನಿ ಬಿಟ್ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೀರಿ. ನಿಮ್ಮ ತ್ಯಾಗನಾ ಎಷ್ಟು ಕೊಂಡಾಡಿದ್ರೂ ಸಾಕಾಗೋಲ್ಲ. ಆದ್ರೆ ಒಂದು ವಿಚಾರ ಮಾತ್ರ ನೀವು ತಿಳ್ಕೋಬೇಕು. ನಮ್ದು ಜಗತ್ತಿನಾಗೇ ಮುಖ್ಯ ವಸ್ತು ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡೋ ಕಾಖರ್ಾನೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಯನ್ಸ್ ಕಲಿತಿರೋರು ಬೇಕಾಗುತ್ತೆ. ನಮ್ಮ ಕೆಲ್ಸಗಾರ್ರು ಅರ್ಹತೆ ಇರೋರು. ಅರ್ಹತೆ ಇಲ್ಲದೋರ್ಗೆಲ್ಲಾ ಕೆಲ್ಸ ಕೊಟ್ರೆ ನಮ್ಮ ಕಾರ್ಖಾನೆ ಸುಟ್ಟು ಬೂದಿಯಾಗೋಬ್ಬಹುದು. ಅವಾಗ ನಿಮ್ಮ ತ್ಯಾಗ ಎಲ್ಲ ಬೂದಿಯಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತೆ. ನಿಮ್ಗೆಲ್ಲಾ ಅರ್ಹತೆ ಇದ್ರೆ ಕೆಲ್ಸ ಕೊಡ್ತೇವೆ. ಅಂತಾವ್ರು ಇದ್ರೆ ಹೇಳಿ. ನಮ್ಗೆ ಬೇಕಾಗಿರೋದು ಅರ್ಹತೆ, ಅರ್ಹತೆ...
ಸೇರಿರೋ ಹಳ್ಳಿ ಮಂದಿ ಗಪ್ ಚಿಪ್ಪಂತ ಕೇಳಿ ತಲೀ ಅಲ್ಲಾಡಿಸಿದ್ರು. 'ನಿಮ್ ಪಂಚಾತಿಕೆಗೆ ನಾನೂ ಬರ್ತೀನಿ' ಅಂತ ಹಠ ತೊಟ್ಟು ಬಂದಿದ್ದ ಬೋರಂಗೆ ಈಗ ಪಿತ್ತ ನೆತ್ತಿಗೇರಿಬಿಡ್ತು ಆತ ಅಬ್ಬರಿಸಿದ 'ಏನ್ರೀ ಅರ್ಹತೆ, ಅರ್ಹತೆ ಅಂತಾ ಬಾಯಿ ಬಡ್ಕೋತೀರಾ ನಾವು ನಿಮ್ಮಂಗೆ ಮನುಷ್ಯರಲ್ವಾ. ಭತ್ತ - ತೆಂಗು - ಕಂಗು ಬೆಳೆಸ್ತಿದ್ದ ನಮ್ಮ ಜಮೀನನ್ನ ಕಸ್ದುಕೊಂಡು ಈಗ ಅರ್ಹತೆ ಅಂತ ಒಟಗುಟ್ಟುತ್ತಿಯಲ್ಲಾ... ನಿಂಗೇನು ಅರ್ಹತೆ ಇದೆ. ನಿಂಗೆ ತೆಂಗಿನ್ಮರಾ ಹತ್ತಾಕೆ ಬರುತ್ತಾ. ಕಂಗು ಏರಿ ಅಡ್ಕೆ ಇಳಿಸೋಕೆ ಆಯ್ತದಾ? ನೇಜಿ ನೆಡೋಕೆ ಬರುತ್ತಾ. ಗದ್ದೆ ಉಳೋಕೆ ಆಗುತ್ತಾ. ಸೂಟು, ಬೂಟು ಹಾಕ್ಕೊಂಡ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ನಮ್ಮನ್ನೆಲ್ಲಾ ಮಂಗ್ಯಾ ಮಾಡೋಕೆ ಆಗುತ್ತೆ ಅಂತಾ ಭಾವಿಸ್ಬೇಡ. ಅರ್ಹತೆ ಇಲ್ಲದೋರ ಭೂಮಿನ ಯಾಕೆ ಕಸ್ದುಕೊಂಡ್ರಿ. ಮರ್ಯಾದೆಯಾಗಿ ಭೂಮಿ ಬಿಟ್ಕೊಟ್ಟ ಮನೆಗಳ ಒಂದೊಂದು ಮಂದಿಗೆ ಅದೇನು ನಿನ್ನ ಸುಡುಗಾಡು ಕೆಲ್ಸ ಕೊಟ್ಬಿಡು ಪರದೇಸಿ ಮಗ್ನೆ...'
ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಪಂಚಾತಿಕೆಗೆ ಸೇರಿದ ನಾಯಕರು ಎಲ್ರೂ ಬೋರನ ಅಬ್ಬರಕ್ಕೆ ತಲೆ ತಗ್ಗಿಸಿಬಿಟ್ರು...

ಆಯಮ್ಮಂಗೆ ಹೊಟ್ಟೇಪಾಡು ಇವಂಗೆ ರೂಲ್ಸು!

ಆ ಹೊಟೇಲಿಗೆ ಕಾಮರ್ಿಕ ಅಧಿಕಾರಿ ಬಂದು ಬಿಟ್ಟು ಗಲ್ಲಾ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಮುರುಕು ಕುರ್ಚಿಯನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡುಬಿಟ್ಟ. ಹೊಟೇಲು ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ಸಿಟಿಯಾಗಿರೋ ಲಕ ಲಕ ಹೊಳೆಯೋ, ಮಿರ ಮಿರ ಮಿಂಚೋ ಘನಾಂದಾರಿ ಹೊಟೇಲು ಅಲ್ಲ. ಅದು ನಾಲ್ಕಾರು ಹರಕು-ಮುರುಕು ಟೇಬಲ್ಲು, ಕುರ್ಚಿ ಇರೋ 'ಹೋಟೆಲ್ ಮಾಯಾನಗರಿ' ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಒಂದು ಕೋಣೆ.
ಬಂದಿರೋ ಕಾರ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರಿ ಮಹಾರಾಜರೆದುರು ಹೋಟೇಲು ಮಾಲಕ ತಿಪ್ಪಣ್ಣ ಖಡಕ್ ಚಹಾ ಗೋಳಿಬಜೆ ಇಟ್ಟು ಕೈಕಟ್ಟಿ ವಿನೀತ ಭಾವದಿಂದ 'ಏನಪ್ಪಣೆ' ಎಂಬಂತೆ ನಿಂತ.
ಏನಪ್ಪಾ ಹೋಟೇಲಿನ್ಯಾಗೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಮಂದಿ ಇದಾರೆ...?' ಕಾರ್ಮಿಕಾಧಿಕಾರಿ ದರ್ಪದಿಂದ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ. ಅದೇ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಇನ್ನೂ ಹದಿನೈದು ವರ್ಷ ಮೀರದ ನಾಣಿ ದೊಡ್ಡ ಕೊಡಪಾನದಾಗೆ ನೀರು ತುಂಬಿಕೊಂಡು ಎಂಟ್ರಿ ತೆಕೊಂಡೇ ಬಿಟ್ಟ.
ಈಗ ಕಾರ್ಮಿಕಾಧಿಕಾರಿ ಕಣ್ಣು ಅರಳಿತು. ಬಾಲ ಕಾಮರ್ಮಿಕನೊಬ್ಬನನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿ ಬಿಟ್ಟೆ ಅಂತ ಆತ ಆಗಸಕ್ಕೇರಿಬಿಟ್ಟ. 'ಏನಯ್ಯಾ ಪುಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳನ್ನ ಕೆಲ್ಸಕ್ಕೆ ಇಟ್ಕೋಬಾರ್ದು ಅಂತ ತಿಳಿಯೋದಿಲ್ವೇನಯ್ಯಾ? ನಿನ್ನ ಜೈಲಿಗೆ ಹಾಕಿಸ್ತೀನಿ, ಫೈನ್ ಬರೀತೀನಿ....' ಅಧಿಕಾರಿಯ ವಟಗುಟ್ಟುವಿಕೆಯನ್ನು ತಲೆ ತಗ್ಗಿಸಿಕೊಂಡು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೇ ನಿಂತ ತಿಪ್ಪಣ್ಣ.
'ಅಡ್ಡಬಿದ್ದೇ ದನೀ' ಎಂಬ ಕೀರಲು ಕಂಠ ಕಾರ್ಮಿಕಾಧಿಕಾರಿಯ ವಾಗ್ಜರಿಯನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಹೊಟೇಲಿನ ಬಾಗಿಲಲ್ಲಿ ಗಂಗವ್ವ ಕೈ ಮುಗ್ದು ನಿಂತಿದ್ದಳು. ಕಲ್ಲಿನ ಮೂರ್ತಿಯಂಗೆ ನಿಂತಿದ್ದ ತಿಪ್ಪಣ್ಣಂಗೆ ಈಗ ಜೀವ ಬಂದು ಬಿಡ್ತು. 'ಲೇ ಗಂಗೀ ನಿನ್ನ ಮಗನ್ನ ಈಗ್ಲೆ ಕರ್ಕೊಂಡ್ಹೋಗು. ಸಾಹೇಬ್ರು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳ ಕೈಲಿ ಕೆಲ್ಸ ಮಾಡಿಸ್ಕೋಬಾರ್ದು ಅಂತ ರೂಲ್ಸು ಐತೆ. ಸಾಹೇಬ್ರು ಹೇಳಿದ ದಂಡ ನಾನು ಕಟ್ತೀನಿ. ಇನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ನೀನೂ ಬೇಡ ನಿನ್ಮಗ ನಾಣೀನೂ ಬೇಡ. ಈಗ್ಲೇ ಕರ್ಕೋಡ್ಹೋಗು ಮಾರಾಯ್ತಿ' ಅಂದು ಬಿಟ್ಟ.
ಗಂಗಿ ಪಾತಾಳಕ್ಕೆ ಇಳಿದುಬಿಟ್ಳು. ಗಂಗಾ-ಸಿಂಧೂ ಪ್ರವಾಹ ಆಕೆಯ ಕಣ್ಣುಗಳಿಂದ ಹರಿಯಿತು. 'ಬೇಡಿ ಸಾಹೇಬ್ರೇ ಅವಂಗೆ ಮನೇಲಿ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಾ ಊಟ ಕೊಡೋಕೂ ನಂಗೆ ಗತೀ ಇಲ್ಲ. ನೀವು ಅವಂಗೆ ರೊಕ್ಕ ಗಿಕ್ಕ ಏನು ಕೊಡ್ಬಾಡ್ರೀ. ವರ್ಷಕ್ಕೊಂದು ಅಂಗಿ ಚೆಡ್ಡಿ ಮಾತ್ರ ಕೊಡಿಸ್ರೀ. ನಿಮ್ಮ ದಮ್ಮಯ್ಯಾ ನಿಮ್ಗೆ ಪುಣ್ಯ ಬರುತ್ತೆ...' ಗಂಗಿ ತಿಪ್ಪಣ್ಣನ ಕಾಲು ಹಿಡ್ಕೊಂಡು ಬಿಟ್ಲು.
'ನನ್ನ ಕಾಲಿಗ್ಯಾಕೆ ಬೀಳ್ತಿಯಾ. ಅಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ ನೋಡು ಅಧಿಕಾರಿ ಸಾಹೇಬ್ರು ಅವ್ರ ಕಾಲಿಗೆ ಬೀಳು. ನಿನ್ಗೆ ಉಪ್ಕಾರ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಕೇಸು ಹಾಕ್ತೀನಿ ಅಂತಾರೆ ಅವ್ರ ಕಾಲಿಗೆ ಬೀಳು' ತಿಪ್ಪಣ್ಣ ಕಾರ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಡೆಗೆ ಬೆರಳು ತೋರಿಸ್ದ.
ಗಂಗಿ ಕಾರ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಎದುರು ಸಾಷ್ಟಾಂಗ ನಮಸ್ಕಾರಾನೇ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಲು. ಈ ಧನಿಯರದೇನೂ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಮಗಂಗೆ ಕೆಲ್ಸ ಕೊಟ್ಟು, ಊಟ ತಿಂಡಿ, ಅಂಗಿ ಚೆಡ್ಡಿ ಕೊಟ್ಟ ಮಹಾನುಭಾವರು ಇವ್ರು. ಇವ್ರನ್ನ ಜೈಲಿಗೆ ಹಾಕ್ಬೇಡ್ರೀ. ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಕೇಸು ಬರೀರೀ. ನನ್ನ ಜೈಲಿಗೆ ಹಾಕ್ರಿ ಅಂತ ಗೋಗರೆದಳು.
ತಟ್ಟನೆದ್ದ ಕಾರ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರಿ ಚಾ-ಗೋಳಿಬಜೆಯ ಐದು ರೂಪಾಯಿ ತಿಪ್ಪಣ್ಣನ ಕೈಗೆ ಹಾಕಿ. ಜೀಪನ್ನೇರಿ ಭುರ್ರಂತ ಹೋಗೇ ಬಿಟ್ರು.

'ಅವ್ನೇ ಅಗ್ಬೇಕಾ ನಾವ್ಯಾರೂ ಆಗಾಕಿಲ್ವಾ?'

'ಅವ್ನೇ ಅಗ್ಬೇಕಾ ನಾವ್ಯಾರೂ ಆಗಾಕಿಲ್ವಾ?'
ಆ ಬ್ಯಾಂಕಿಗೆ ಬೋರ ಖಾಯಂ ಗಿರಾಕಿ. ವಾರಕ್ಕೆರಡು ಬಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮೆಟ್ಟಲೇರದಿದ್ರೆ ಆಯಪ್ಪನಿಗೆ ನಿದ್ದೇನೇ ಹತ್ತೋಲ್ಲ. ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಹಸನ್ಮುಖಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ತುಕಾರಾಮನ ಬಳಿ ಬೋರಂಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಕೆಲ್ಸ. ಬೇರೆ ಯಾರ ಹತ್ರಾನೂ ಮಾತಾಡದ ಬೋರ ತುಕರಾಮನ ಕೈಯಾಗೆ ಪಾಸು ಪುಸ್ತಕ ಕೊಟ್ಟು ಪಿಸ ಪಿಸ - ಕಿಸ ಕಿಸ ಅಂತಾ ಮಾತಾಡುದನ್ನು ಉಳಿದ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ಓರೆ ಗಣ್ಣಿನಿಂದ ನೋಡ್ತಿದ್ರು. ಈಯಪ್ಪನಿಗೆ ತುಕಾರಾಮನೇ ಆಗ್ಬೇಕಾ ನಾವ್ಯಾರೂ ಆಗಾಕಿಲ್ಲವಾ ಅಂತಾ ಅವ್ರಿಗೆ ಅಸಮಾಧಾನ ಬೇರೆ. ಬೇರೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ಕಂಡ್ರೆ ಬೋರ ಹುಣಸೀ ಹಣ್ಣು ತಿಂದಂತೆ ಮುಖ ಹುಳಿ ಹುಳಿ ಮಾಡೋದೂ ಉಂಟು. ಹಂಗಿರುವಾಗ ಉಳಿದೋರೆಲ್ಲಾ ಇಂವ ಯಾವಾಗ ನಮ್ಮ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಬೀಳ್ತಾನೆ ಅಂತ 'ಉರುಳು ಹಿಡಿದು ಕಾದಂಗೆ' ಕಾಯ್ತಿದ್ರು.
ಅದ್ಕೂ ಒಂದು ಕಾಲ ಬಂತು. ತುಕಾರಾಮ ಅದೇಕೋ ಹದಿನೈದು ದಿನ ರಜಾ ಬರ್ದು ಹೋದ ದಿನವೇ ಬೋರ ಆ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಮೆಟ್ಟಿಲು ಹತ್ತಿದ. ವಾಡಿಕೆಯಂತೆ ತುಕಾರಾಮನ ಸೀಟಿನ ಹತ್ರ ಬಂದು ನೋಡ್ತಾನೆ ಆ ಸೀಟಿನಾಗೆ ಪೈಸೆ ಪೈಸೆಗೂ ಬ್ರಹ್ಮ ಗಂಟು ಬಿಗಿಯೋ ಪಿಟ್ಟಾಸಿ ಪಿತಾಮಹ ಪರಮಯ್ಯ ವಕ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ. ಪರಮಯ್ಯ ಬೋರನ್ನು ನೋಡಿಯೂ ನೋಡದಂತೆ ಮಾಡಿ ಬಾರೀ ತುತರ್ಿನಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಕೆಲ್ಸ ಮಾಡ ತೊಡಗಿದ. 'ತುಕಾರಾಮಪ್ಪನೋರು ಇಲ್ವಾ' ಅಂತ ಬೋರ ಮೂರನೇ ಬಾರಿ ಕೇಳ್ದಾಗ. ಓ ಅವ್ರಾ ಈಗ ಬರ್ತಾರೆ ಕೂತ್ಕೋ ಅಂದ ಒಳಗೊಳಗೇ ನಗುತ್ತಾ ಪರಮಯ್ಯ. ಬೋರ ಕಾದು ಕುಂತ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಆದ್ರೂ ತುಕಾರಾಮ ಪತ್ತೆ ಇಲ್ಲ. ರಜೆ ಹಾಕಿದಾತ ಅದೆಲ್ಲಿಂದ ಬರಬೇಕು?. 'ನಾಳೆ ಬತ್ತೀನಿ' ಅಂತ ಬೋರ ಹೊರ ನಡೆದ. ಪರಮಯ್ಯ ಉಳಿದ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಬೋರನ್ನ ಬೈರಾಸ್ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಬೀಗಿದ್ದೇ ಬೀಗಿದ್ದು.
ಮರುದಿನ ತಪ್ಪದೆ ಹತ್ತು ಗಂಟೆಗೆ ಬೋರ ಬ್ಯಾಂಕಿನೆದುರು ಹಾಜರಾದ. 'ತುಕಾರಾಮ ಇವತ್ತು ರಜಾ ನಾಳೆ ಬಾ' ಅಂದ ಪರಮಯ್ಯ. ಹಿಂಗೆ ಐದಾರು ದಿನ ನಡೀತು. ಬೋರ ದಿನಾ ಬರೋದು ಅವನ್ನ ಪರಮಯ್ಯ ಏನೋ ಹೇಳಿ ಕಳ್ಸೋದು. ಅಂವ ಹೋದ ನಂತರ ಪಿಸ ಪಿಸ ನೆಗಾಡೋದನ್ನು ತನ್ನ ಚೇಂಬರಿಂದಲೇ ನೋಡಿದ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ರಿಗೆ ಏನೋ ಎಡವಟ್ಟು ಆಗುತ್ತಿದೆ ಅನ್ನಿಸಿತು. ಮರುದಿನ ಬೋರ ಪರಮಯ್ಯ ಸೀಟು ಬಳಿ ನಿಂತ ಕೂಡ್ಲೆ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ರು ಅಲ್ಲಿಗೇ ಬಂದು ಬಿಟ್ರು. 'ಏನು ಬೋರಣ್ಣಾ ದಿನಾ ಬರ್ತೀರೀ ಹೋಗ್ತೀರಿ ಏನ್ಕತೆ' ಅಂತ ವಿಚಾರಿಸಿದ್ರು. 'ಬೋರ ಏನಿಲ್ಲ ಸ್ವಾಮೀ ನಂಗೆ ತುಕಾರಾಮಪ್ಪನೋರ ಹತ್ರ ಕೆಲ್ಸ ಐತೆ ನಾಳೆ ಬರ್ತಾರೆ ನಾಳೆ ಬರ್ತಾರೆ ಅಂತ ಇವ್ರು ಹೇಳವ್ರೆ ಅಂಗೆ ದಿನಾ ಬರ್ತಾ ಇದ್ದೀನಿ' ಅಂದ ಬೋರ. 'ತುಕಾರಾಮ ಹದಿನೈದು ದಿನ ರಜಾ ಅಲ್ರೀ ಮತ್ಯಾಕ್ರೀ ನಾಳೆ ಬರ್ತಾರೆ ಅಂತಾ ಹೇಳ್ತೀರ್ರೀ. ಅವ್ರ ಕೆಲ್ಸ ಏನೂಂತ ಮಾಡಿ ಕೊಡ್ರಿ ಮತ್ತೆ' ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಪರಮಯ್ಯನ ಕಡೆ ನೋಡುತ್ತಾ ಹೇಳೀದ್ರು. ಪರಮಯ್ಯ ಇಂಗು ತಿಂದ ಮಂಗನಂತಾದ. 'ಅದೇನು ಕೆಲ್ಸ ಹೇಳ್ರೀ ನಿಮ್ಗೆ ಆ ತುಕಾರಾಮನೇ ಆಗ್ಬೇಕಾ ನಾವ್ಯಾರೂ ಆಗೊಲ್ವಾ?' ಪರಮೇಶಿ ಸಿಡುಕಿದ.
'ಬೇಡ್ರಿ ಅವ್ರೇ ಬರ್ಲಿ' ಅಂತಂದ ಬೋರ. 'ಅವ್ರು ಇನ್ನಾರು ದಿವ್ಸ ಬರೋಲ್ಲ ಇವರೆಲ್ಲರ ಕೈಲಿ ಕೆಲ್ಸ ಮಾಡೋಕೆ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದಿದ್ರೆ ನಾನು ಮಾಡಿ ಕೊಡ್ತೀನಿ ಬೋರನ್ನಾ ಅದೇನಾಗ್ಬೇಕು ಹೇಳಿ' ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಬೋರನ ಹೆಗಲು ಸವರುತ್ತಾ ನುಡಿದರು.
'ಅದೇನಿಲ್ಲಾ ಸ್ವಾಮೀ. ತುಕಾರಾಪ್ಪನೋರು ನಂಗೆ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ಆವಾಗಾವಾಗ ಇನ್ನೂರು - ಮುನ್ನೂರು ಸಾಲ ಕೊಡ್ತಿದ್ರು ಎರಡು ಮೂರು ದಿನದೊಳಗೆ ವಾಪಾಸು ಕೊಡ್ತಿದ್ದೆ ಬಡ್ಡಿ ಗಿಡ್ಡಿ ಏನೂ ಇರ್ತಿರ್ಲಿಲ್ಲ. ಮೊನ್ನೆ ಮನೆಯಾಗ ಹೆಂಡ್ತಿಗೆ ಉಸಾರಿಲ್ಲಾಂತ ಐನೂರು ರೂಪಾಯಿ ತೆಕ್ಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ಅಂಗೆ ಅದನ್ನು ವಾಪಾಸು ಮಾಡೋಣಾಂತ ಬಂದೆ. ಈಯಪ್ಪಾ ನಾಳೆ... ನಾಳೆ ಅಂತಿದ್ರು ಅಷ್ಟೆ' ಅಂದಾಗ ಎಂಜಲು ಕೈನಾಗೆ ಕಾಗೆ ಓಡಿಸದ ಪಿಟ್ಟಾಸಿ ಪರಮಯ್ಯ ಬೋರನ್ನ ಕೆಕ್ಕರಿಸಿ ನೋಡಿದ.

ಹಾಗಂದ್ರೆ ಏನೂಂತ ಗೊತ್ತೇನ್ರೀ?

ಹಾಗಂದ್ರೆ ಏನೂಂತ ಗೊತ್ತೇನ್ರೀ?
ವೆಂಕಟನಿಗೆ ಸಮಾಜ ಸೇವೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಅಸೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡುಬಿಡ್ತು. ಸೇವೆ ಅಂದ್ರೆ ಅಂತಿಂಥಾ ಸೇವೆ ಅಲ್ಲ. ಅದನ್ನು ಜನ್ರು, ಸಕರ್ಾರ ಗುರ್ತಿಸ್ಬೇಕು ಅಂತಾ ಛಲ ಹಚ್ಕೊಂಡು ಹಿರೀರು ಅವ್ರು ಇವ್ರು ಅಂತ ಸಲಹೆ ಪಡ್ಯೋಕೆ ಸುರು ಮಾಡ್ದ. ಬಿಟ್ಟಿ ಸಲಹೆ ಬೇಕಾಬಿಟ್ಟಿ ಹರಿದುಬಂದ್ರೂ ಪ್ರಯೋಜನಾಗುವಂತದ್ದು ಯಾವ್ದೂ ಕಾಣಿಸ್ಲಿಲ್ಲ. ಯಾರೋ ಒಬ್ರು ಒಂದ್ನಾಕು ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡೋರ್ರನ್ನು ಸೇರ್ಸಿಕೊಂಡು ಟ್ರಸ್ಟ್ ಅಂತ ಒಂದು ರಚಿಸ್ಕೊಂಡು ಬಿಡ್ರಿ. ಅದನ್ನು ರಿಜಸ್ಟರ್ ಮಾಡಿದ್ರೆ ಭಾಳಾ ಪ್ರಯೋಜನ ಉಂಟು. ನಿಮ್ಗೆ ಡೆಲ್ಲಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ಕಡೆಯಿಂದ ಸಕರ್ಾರದ ಫಂಡು ಬರ್ತೈತೆ. ಚೆಂದಾಗಿ ಸಮಾಜ ಸೇವೆ ಮಾಡ್ಕೋಬಹುದು ಅಂದ್ರು.
ಟ್ರಸ್ಟ್ ರಚಿಸೋಕೆ ಓಡಾಡತೊಡಗಿದ ವೆಂಕಟ. ಊರ್ನಾಗೇ ಹೆಸರು ಮಾಡ್ಕೋಬೇಕು ಅಂತಾ ಆಸೆ ಇರೋ ವೈದ್ಯರು, ವಕೀಲರನ್ನು ಸೇರಿಸ್ಕೋಡು ಸೈ ಅನ್ನಿಸ್ಕೊಂಡ. ಅದೆಲ್ಲಿಂದಲೋ ಕನ್ನಡಾಭಿಮಾನಿ, ಧಮನಿ ಧಮನಿಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ರಕ್ತ ಹರಿಯೋ ಕಾಮರಾಯ ಸೇರ್ಕೊಂಡು ಬಿಟ್ಟು `ನಾವು ಕನ್ನಡ ಸೇವೇನೂ ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಕೋಬೇಕು. ಯಾರಾದ್ರೂ ಕನ್ನಡ ಪಂಡಿತರನ್ನು ನಮ್ಮ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಅಲ್ಲಲ್ಲ ನ್ಯಾಸದಾಗೆ ಸೇರಿಸ್ಕೋಬೇಕು' ಅಂತ ತಲೆತಿಂದ. ವೆಂಕಟನಿಗೂ ಹೌದೆನಿಸಿತು. ಕನ್ನಡದಾಗಿ ಐದಾರು ಪದಕ ಗೆದ್ದುಕೊಂಡ ಕನ್ನಡ ಪಂಡಿತೆ, ಶ್ಯಾಮಲಮ್ಮ ಐದನೇ ಟ್ರಸ್ಟಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಬಿಟ್ರು.
ಟ್ರಸ್ಟ್ ಅಂದಮೇಲೆ ಅದಕ್ಕೊಂದು ಬೈಲಾ, ಗೊತ್ತು, ಗುರಿಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡ್ಕೊಂಡು ದಾಖಲಾತಿ ಮಾಡಿಯೂ ಆಯ್ತು. ಇನ್ನು ದುಡ್ಡೆತ್ತಬೇಕಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ವೆಂಕಟನೂ, ಕಾಮರಾಯನೂ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಮನವಿ ಪತ್ರ ರಶೀದಿ ತಯಾರು ಮಾಡತೊಡಗಿದರು. ಕಾಮರಾಯ ಎಲ್ಲಾ ಶಬ್ದ, ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನೂ ಕನ್ನಡದಲ್ಲೇ ಮುದ್ರಿಸಬೇಕೆಂದು ಹಠ ಹಿಡ್ದ. ಟ್ರಸ್ಟಿ ಎಂದು ಎಲ್ಲೂ ಬರೀಬಾರ್ದು ಗಂಡಸರ ಹೆಸರೆದುರು ವಿಶ್ವಸ್ಥರು ಎಂದು ಬರೆದರೆ ಶ್ಯಾಮಲಮ್ಮನ ಹೆಸರಿನೆದುರು ವಿಸ್ವಸ್ತೆ ಎಂದು ಬರೆದು ಹತ್ತಿಪ್ಪತ್ತು ಸಾವಿರ ಖಚರ್ು ಮಾಡಿ ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಮನವಿ ಪತ್ರ ಮುದ್ರಣ ಮಾಡಿ ಹಂಚಿಯೇ ಬಿಟ್ರು.
ಒಂದು ಭಾನುವಾರ ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಗ್ಗೆ ವೆಂಕಟನ ಮೊಬೈಲು ಕಿಣಿಗುಟ್ಟಿತು. ವೆಂಕಟ ಗುಂಡಿ ಅದುಮಿ ಹಲೋ ಅಂದ. ಅತ್ತ ಕಡೆಯಿಂದ ಶ್ಯಾಮಲಮ್ಮನ ಬಿರುನುಡಿ. 'ಏನಯ್ಯಾ ನೀವೆಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಟ್ರಸ್ಟಿ ಆಗಿ ಅತ್ತ ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ಹೀಗಾ ನಂಗೆ ಶೇಮ್ ಮಾಡೋದು. ಮೆಮರಾಂಡಮ್ನಲ್ಲಿ ಏನೆಲ್ಲಾ ಗೀಚಾಕಿದ್ದೀರಲ್ಲಾ.... ತಲೆ...ಗಿಲೆ ಕೆಟ್ಟೋಗಿದ್ಯಾ ನಿಮ್ಗೆ?' ಅವಕ್ಕಾದ ವೆಂಕಟ 'ಏನಮ್ಮಾ ಏನು ಹೇಳ್ತಾ ಇದ್ದೀರಿ?' ಅಂದ.
'ಏನಿಲ್ಲ ಈಗ್ಲೆ ನಿಮ್ಮ ಉಳಿದ ಟ್ರಸ್ಟಿಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸೇರ್ಸಿ ಮೀಟಿಂಗ್ ಕರೀರಿ. ನೀವು ಮಾಡಿದ ಉಪ್ಕಾರ ಸಾಕು. ನನ್ನ ಮಾನ ಹರಾಜಾಕಿದ್ದೀರಲ್ಲಾ. ಇವತ್ತೇ ರಾಜೀನಾಮೆ ಲೆಟರ್ ರೆಡಿ ಮಾಡಿದೀನಿ......' ಶ್ಯಾಮಲಮ್ಮ ಫೋನ್ ಕಟ್ ಮಾಡಿದ್ರು.
ವೆಂಕಟ ಅವಸವಸರವಾಗಿ ಎಲ್ರೂನೂ ಸೇರ್ಸಿ ಮೀಟಿಂಗ್ ಶುರುಮಾಡೇಬಿಟ್ಟ. ಗರಂ ಆಗಿದ್ದ ಶ್ಯಾಮಲಮ್ಮ ಈಗ ಕುಸು ಕುಸು ಅಳುತ್ತಿದ್ದರು. ವೆಂಕಟ ವಿನೀತನಾಗಿ ಶ್ಯಾಮಲಮ್ಮನ ಎದುರು ಕೈಕಟ್ಕೊಂಡು `ಏನಾಯ್ತು ಮೇಡಂ ಏನಾರ ಅಪಚಾರ ಆಯ್ತೇನ್ರಿ ಅಂದ'
`ಇನ್ನೇನಾಗ್ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಮೂರು ಮಕ್ಕಳು ಮುತ್ತಿನಂತಾ ಗಂಡ ಇರುವಾಗ ನೀವೆಲ್ಲಾ ಸೇರ್ಕೊಂಡು ನನ್ನ ಏನೇನೋ ಮಾಡ್ಬಿಟ್ರಲ್ರೀ, ಮೆಮರಾಂಡಮ್ದಾಗ ಏನು ಬರ್ದಿದೀರಿ. ವಿಶ್ವಸ್ತೆ ಅಂದ್ರ ಅರ್ಥ ಗೊತ್ತೇನ್ರೀ ನಿಮ್ಗೆ?.' ಶ್ಯಾಮಲಮ್ಮ ದುಃಖ - ಕೋಪ ಎರಡರಿಂದಲೂ ನಡುಗುತ್ತಾ ಕೇಳಿದ್ರು.
`ಅದು ಹಂಗಲ್ಲಾ ಮೇಡಂ... ನಾನು... ನಾನು...' ವೆಂಕಟ ತೊದಲಿದ. `ಹಂಗೂ ಇಲ್ಲ, ಹಿಂಗೂ ಇಲ್ಲ. ನಾನೂ ಬೇಡ ನೀನೂ ಬೇಡ್ರಿ, ಮೊದ್ಲು ನನ್ ರಾಜೀನಾಮೆ ಸ್ವೀಕರಿಸ್ರೀ' ಅನ್ನುತ್ತಾ ಶ್ಯಾಮಲಮ್ಮ ರಾಜೀನಾಮೆ ಪತ್ರ ವೆಂಕಟನ ಮುಖಕ್ಕೆ ಎಸೆದು ಬಿರ ಬಿರನೆ ನಡೆದು ಹೋದ್ರು. ವೆಂಕಟ ಮನೆಗೆ ಹೋದವನೇ ಮೊದ್ಲು ಕನ್ನಡ ಶಬ್ದ ಕೋಶ ಎತ್ತಿ ವಿಸ್ವಸ್ತೆ ಅಂದ್ರೇನು ಅಂತ ಹುಡುಕಾಡಿದ.
ವಿಶ್ವಸ್ತೆ ಎಂಬ ಪದದ ಮುಂದೆ ಗಂಡ ಸತ್ತವಳು, ವಿಧವೆ ಎಂದು ಬರೆದಿತ್ತು. ಕಾಮರಾಯ ಎಂಬ ಕನ್ನಡ ಪ್ರೇಮಿಯನ್ನು ಜೀವಂತ ಸುಟ್ಟುಬಿಡಬೇಕೆಂದು ವೆಂಕಟನಿಗೆ ಅನಿಸಿತು.�

ಅಯ್ಯೋ ಇದು ಫಸ್ಟ್ ಕಂಪ್ಲೇಂಟು!!

ಒಮ್ಮೆ ಕಿರುತೆರೆ ಧಾರಾವಾಹಿಯ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಬುದ್ಧಿವಂತ ಡೈರೆಕ್ಟರು ಎಫೆಕ್ಟಿವ್ ಆಗಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದೊಂದು ಶವ ಮೆರವಣಿಗೆಯ ಸಂದರ್ಭ ಕಡಿಮೆ ಅಂದ್ರೆ 2 ಕಂತುಗಳಿಗಾದರು ಈ ಸೀನು ಎಳೆಯಬೇಕೆಂದು ಅವ್ರು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿಬಿಟ್ರು. ಅವಾಗಲೇ ಸಿದ್ಧವಾಗಿಟ್ಟಿದ್ದ ಶವ ಪಟ್ಟಿಗೆಯೊಳಗೆ ಸತ್ತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಪಾತ್ರದ ನಟನನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮನಕರಗುವಂತೆ ಮಲಗಿಸಲಾಯಿತು.
ಈಗ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರು ಶವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಬಳಿಗೆ ಬಂದು ಕಲ್ಲು ಕರಗುವಂತೆ ರೋಧಿಸೋ ಗಂಭೀರವಾದ ಸೀನು. ಶವಪೆಟ್ಟಿಯೊಳಗೆ ಮಲಗಿರೋ ನಟ ಮಲಗಿದಲ್ಲೇ ತುಸು ಎಡಕ್ಕೆ ಜರಗಿದ. 'ಕಟ್' ಎಂದ ನಿದರ್ೇಶಕ 'ಏಯ್ ನೀನು ಶವ ಅನ್ನೋದು ಗೊತ್ತಲ್ಲಾ?" ಅಂದ ಮಲಗಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ 'ಗೊತ್ತು ಸಾರ್... ಸಾರಿ ಸಾರ್ ' ಅಂದ. ಪುನಃ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಪ್ರಾರಂಭ. ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಒಳಗಿದ್ದವ ಮತ್ತೆ ಬಲಕ್ಕೆ ಹೊರಳಿದ. ನಿದರ್ೇಶಕ 'ಕಟ್' ಅಂದ. 'ಏಯ್... ಸುಮ್ನೆ ಬಿದ್ಕೊಳೋ ಮಗ್ನೆ' ನಿದರ್ೇಶಕನ ತಾಳ್ಮೆ ತಪ್ಪತೊಡಗಿತು. ಆತ 'ಆಯ್ತು ಸರ್' ಅಂದ. ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮತ್ತೆ ಆರಂಭ. ಶವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಸುತ್ತ ಸೇರಿದವರು ರೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ. ಅದರೊಳಗೆ ಮಲಗಿದಾತ ಮೆಲ್ಲ ಎದೆ- ಸೊಂಟ ಮೇಲೆತ್ತಿದ. 'ಎಲ್ರೂ ಕುಯ್ಯೋ ಮುರ್ಯೋ ಅಂತಾ ಕಣ್ಣೀರಿಡುವಾಗ ಶವಕ್ಕೆ ಜೀವ ಬರೋದೇ...?' ನಿದರ್ೇಶಕನ ತಾಳ್ಮೆ ಪೂರಾ ತಪ್ಪಿ ಹೋಯಿತು. 'ನಿಂಗೆ ಶವದಂತೆ ಮಲಗೋದಕ್ಕೇ ಬರೋಲ್ಲ ನಟನೆ ಮಾಡ್ತೇನೆ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಟಾರ್ ಆಗ್ತೇನೆ ಅಂತ ಬಂದಿದ್ಯಲ್ಲಾ ನಾಚ್ಕೆ ಆಗೋಲ್ಲಾ ನಿಂಗೆ. ಎದ್ದೇಳೋ ಮೇಲೆ...' ಎಂದು ಅರಚುತ್ತಾ ಆತನನ್ನು ಶವ ಪಟ್ಟಿಗೆಯಿಂದ ಎಳೆದು ಎಬ್ಬಿಸಿದ.
'ಸಾರ್... ಸಾರ್.. ಹಾಗಲ್ಲಾ ಸಾರ್...' ಅಂತ ಆತ ಅಂಗಲಾಚುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬನಿಗೆ ಶವದ ಬಟ್ಟೆ ತೊಡಿಸಿ ಶವದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯೊಳಗೆ ಮುಸುಕು ಹಾಕಿ ಮಲಗಿಸಲಾಯಿತು. ಮತ್ತೆ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಆರಂಭ... ಆ ಎರಡನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯೂ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯೊಳಗೆ ನೆಟ್ಟಗೆ ಮಲಗದೆ ಅತ್ತಿತ್ತ ಹೊರಳಾಡಬೇಕೇ... ನಿದರ್ೇಶಕ ತಲೆ ಮೇಲೆ ಕೈ ಹೊತ್ತು ಕುಳಿತು ಬಿಟ್ಟ. 'ಸಾರ್ ಇದರೊಳಗೆ ಹೊಡೆದ ಮೊಳೆ ಮೈಗೆ ಚಚ್ಚುತ್ತಾ ಇದೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಮಲಗೋಕೆ ಆಗ್ತಾ ಇಲ್ಲ...' ಅಂದ ಎರಡನೇ ಬಾರಿ ಶವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯೊಳಗೆ ಮಲಗಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ.
'ಓ ಹಂಗಾ... ಯಾರ್ರೀ ಈ ಶವ ಪೆಟ್ಟಿಗೇನ ಮಾಡಿದೋನು? ಅವ್ನಿಗೆ ಫೋನ್ ಹಚ್ಚಿರೀ' ನಿದರ್ೇಶಕ ಕೋಪದಿಂದ ಕುದಿಯುತ್ತಾ ನುಡಿದ. ಶವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಮಾಡ್ದೋನಿಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. 'ಏನಪ್ಪಾ ನಿಂಗೆ ಚೂರೂ ಕಾಮನ್ ಸೆನ್ಸ್ ಇಲ್ವಾ... ಮತ್ತೆ ಶವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯೊಳಗೆ ಮೈಗೆ ಚುಚ್ಚುವಂತೆ ಮೊಳೆ ಬಡಿದಿದ್ದಿಯಲ್ಲಾ.. ಬುದ್ದಿ ಗಿದ್ದಿ ಇದೆಯೇನಯ್ಯ ನಿಂಗೆ' ನಿದರ್ೇಶಕ ರೋಪು ಹಾಕಿದ.
ಅತ್ತ ಕಡೆಯಿಂದ ತಣ್ಣಗಿನ ಧ್ವನಿ 'ಹಂಗಾ ಸರ್. ನಾವು ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ವರ್ಷದಿಂದ ಶವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ದೇವೆ. ಇಷ್ಟರವರೇಗೆ ಯಾವ ಶವಾನೂ ಈ ರೀತಿ ಅಂದಿಲ್ಲ. ಇದು ನಮ್ಗೆ ಫಸ್ಟ್ ಕಂಪ್ಲೇಂಟು. ಶವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯೊಳಗೆ ಶವವನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಾರೇ ಹೊರ್ತು ಜೀವಂತ ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಯಾರೂ ಹಾಕಲ್ಲ. ನಿಮ್ಮ ಮನುಷ್ಯ ಸತ್ತಿಲ್ಲ ಆತನ್ನ ಸ್ಮಶಾನಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಬೇಡಿ ಸಾರ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಅಡ್ಮಿಟ್ ಮಾಡಿ' ಎನ್ನಬೇಕೇ?

'ಅಂಗಾರೆ' ಮತ್ತೆ ಬಾ!

'ಅಂಗಾರೆ' ಮತ್ತೆ ಬಾ!

ಅ ಸರಕಾರಿ ಕಚೇರಿಗೆ ಬೋರ ಅಗತ್ಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೇಂತ ಬಂದಿದ್ದ. ಹಳ್ಳಿ ಅಂದ್ರೆ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡದ ಹಳ್ಳಿ ಅಲ್ಲ. ಶುದ್ಧ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡದ ಹಳ್ಳಿ. ಅಂದಾಗೆ ಈ ಬೋರಣ್ಣನಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ತದುಕಿ ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡು ಅಂತಂದ್ರೂ ಕನ್ನಡ ಬರಾಕಿಲ್ಲ. ಹಾಗಂತ ಯಕ್ಷಗಾನದ ಕನ್ನಡ ಅರ್ಥ ಆಗುತ್ತೆ. ಈ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡದಾಗೆ ಇರೂ ಹಳ್ಳಿ ಮಂದಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡಕೆ ಬರೋದಿಲ್ಲಾದ್ರೂ ಅವ್ರಿಗೆ ಯಕ್ಷಗಾನ ಅಂತಂದ್ರೆ ಪಂಚಪ್ರಾಣ.
ಹಂಗೆ ಕಚೇರಿಗೆ ಬಂದ ಈ ಬೋರಪ್ಪಾಂಗೆ ಕನ್ನಡ ಬರೋಲ್ಲ. ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿರೋ ಆಸಾಮಿ ಶುದ್ಧ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡಿ. ಅದೆಲ್ಲಿಂದಲೋ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡದ ಹಳ್ಳೀ ಮೂಲೆಯಿಂದ ಬಂದಾವ. ಅವಂಗೆ ಈ ಬೋರನ ಅಂಗಿಯ ಕಿಸೆ ಮ್ಯಗೇ ಕಣ್ಣು. ಬೋರ ಅದೇನೋ ರೆಕಾಡರ್ು, ಗಿಕಾಡರ್ು ಅಂತ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡೀ ಮುಂದೆ ಕುಂತುಬಿಟ್ಟ. ಅದೇನಿಲ್ಲ ಐದು ನಿಮಿಷದಾಗೇ ಮಾಡಿ ಕೊಡೋ ಕೆಲ್ಸ. ಈ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡಿ ಅದೂ ಇದೂ ಮಾತಾಡಿ ಆಗ್ಲಪ್ಪಾ ಮಾಡಿಕೊಡೋಣಾ ಅಂತ ಬೋರನ ಜೇಬಿನ ದಪ್ಪನಾ ಕಣ್ಣಳತೇಲೇ ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾ ನುಡ್ದ.. 'ಮಾಡಿ ಕೊಟ್ಟರೆ ಬಾಳ ಉಪ್ಕಾರ' ಅಂತ ಬೋರ ಶುದ್ಧ ತುಳುವಿನಾಗೆ ಹೇಳಿದ.
'ಆಯ್ತು ಅಂಗಾರೆ ಮತ್ತೆ ಬಾ' ಅಂದ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡಿ. ಬೋರ ಆಯ್ತು ಸ್ವಾಮೀ ಅಂತ ಕೈ ಮುಗ್ದು ಹೊರನಡೆದ. ಈತನ ತಾವ ಒಂದ್ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ಅದ್ರೂ ಪೀಕಿಸಲೇ ಬೇಕೂಂತ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡೀ ಹಠ ತೊಟ್ಟ.
ಬೋರ ಒಂದು ವಾರ ಕಳೆದು ಒಂದು ದಿನ ಬಂದು ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡೀ ಎದುರು ಕುಂತ. ಅಂವ ಅದೂ ಇದೂ ಮಾತಾಡಿ ಓರಿ ಗಣ್ಣಲ್ಲಿ ಬೋರನ ಜೇಬಿನ ಕಡೆ ನೋಡ್ದ. 'ರಿಕಾಡರ್ು ಯಾವಾಗ ಸಿಗುತ್ತೆ ಸ್ವಾಮೀ' ಬೋರ ನುಡಿದ. 'ಓ ಅದೇ, ಅದ್ಕೆ ಒಳಗಿನೋರ ಸಹಿ ಆಗ್ಬೇಕು' ಅಂದ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡಿ. 'ಹಾಗಾದ್ರೆ ಯಾವಾಗ ಬರ್ಬೇಕು ಸ್ವಾಮೀ' ಬೋರ ವಿನೀತನಾಗಿ ನುಡಿದ. 'ಅಂಗಾರೆ ನೀ ಮತ್ತೆ ಬಾ' ಅಂದ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡಿ... ಇಂಗೇ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ನಡೆಯಿತು. ಬೋರ `ಯಾವಾಗ ಬರ್ಲಿ' ಅಂತ ಕೇಳೋದು ಅಂವ 'ಅಂಗಾರೆ ಮತ್ತೆ ಬಾ' ಅಂತ ಹೇಳೋದು.
ಒಂದ್ಸಾರಿ ಅಂತೂ ಬೋರಾನ ತಲೆ ಪೂರಾ ಕೆಟ್ಹೋಯ್ತು. ಎಷ್ಟು ಸಾರೀಂತ ಬರೋದು. ಬಂದು ಬಂದು ಕಾಲಿನ ಕೆರ ಕೆಟ್ಟೋಯ್ತು. ಆತ ಸಿಟ್ಟಿಗೆದ್ದ. ಕಚೇರಿ ಮಂದಿಗೆಲ್ಲಾ ಕೇಳೋ ಹಂಗೆ ಬೊಬ್ಬೆ ಹೊಡ್ದ. 'ನಾನು ಎಷ್ಟು ಅಂಗಾರೆ (ಮಂಗಳವಾರ) ಅಂತ ಬರ್ಲಿ? ಪ್ರತೀ ವಾರದ ಅಂಗಾರೆನೂ ಬರ್ತಾ ಇದ್ದೀನಿ. ನೀ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಅಂಗಾರೆ ಬಾ, ಅಂಗಾರೆ ಬಾ ಅಂತಿಯಾ. ಮರ್ಯಾದೆಯಾಗಿ ರಿಕಾಡರ್ು ಕೊಡು ಇಲ್ಲಾಂದ್ರೆ ನಾ ಈ ಬಾಗಿಲಾಗೆ ಕುಂತು ಬಿಡ್ತೀನಿ' ಅಂತ ಬೋರ ಹೊಸ್ತಿಲ ಮಧ್ಯೆ ಕುಂತೇ ಬಿಟ್ಟ. ಯಾರೂ ಒಳಗೆ ಹೋಗೋ ಅಂಗಿಲ್ಲ. ಹೊರ ಬರೋ ಅಂಗಿಲ್ಲ.
ಬೋರಾನ ರೆಕಾಡರ್ು ಎರಡು ನಿಮಿಷದಲ್ಲಿ ತಯಾರಾಗಿ ಬಿಡ್ತು.

ಶವ ಎತ್ತೋಕೆ ಅಮೆರಿಕಾದವ್ರು ಬರ್ಬೇಕು...!

ಶವ ಎತ್ತೋಕೆ ಅಮೆರಿಕಾದವ್ರು ಬರ್ಬೇಕು...!

ಬೋರಂಗೆ ಈ ದಿನ ಕೆಲ್ಸ ಇಲ್ಲ. ಹಾಗೆಂತ ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನದ ರಜೆ ಅಲ್ಲ. ಅಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬೋರ ಚಾ ಕುಡ್ದು ಇನ್ನು ಕೆಲ್ಸಕ್ಕೆ ಹೊರಡೋಣಾಂತ ಮುಂಡಾಸು ಕಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದಂಗೆ, ಊರಿನ್ಯಾಗೆ ತುಂಡು ಪುಢಾರಿಯಂತಿದ್ದ, ಪಕ್ಕದ ಊರುಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಭಾಷಣ ಬಿಗಿಯಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಧವಪ್ಪ ಬೆಳ್ಳಂ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಗೊಟಕ್ ಅಂದ ಸುದ್ದಿ ಬೋರನ ಕಿವಿಗೆ ಯಾರೋ ತಂದು ಹಾಕಿದ್ರು.
ಮೇಜು ಕಟ್ಟಿ, ಮೈಕ ಬಿರಿದು ಹೋಗುವಂತೆ, ಗಂಟಲು ಹರಿವಂಗೆ ಭಾಷಣ ಬಿಗ್ದು ಜನರಿಗೆ ದೇಶಪ್ರೇಮ, ನಾಡು-ನುಡಿ, ನೆಲ-ಜಲ ಅಂತೆಲ್ಲಾ ಉಪದೇಶ ನೀಡುವ ಅಪ್ಪಟ ದೇಶ ಪ್ರೇಮಿ ಖಾದೀ ವಸ್ತ್ರ ಧಾರಿ ಮಾಧವಪ್ಪ ಸತ್ತುಬಿಟ್ಟ ಅಂದ ಮೇಲೆ ಆ ಊರಿಗೆ ಊರೇ ಬಂದ್. ಹಂಗಿರುವಾಗ ಬೋರಣ್ಣ ಕೆಲ್ಸಕ್ಕೆ ಹೋಗೋದಾದ್ರೂ ಹೆಂಗೆ?
ಜನರ ರೋಗಕ್ಕೆ ಅದ್ಯಾವುದೋ ಮದ್ದು ಕೊಟ್ಟು ಅದರ ಜತೆ ಉಚಿತ ಎಂಬಂತೆ ಒಂದಷ್ಟು ದೇಶಪ್ರೇಮ-ಗೀಮ ಅಂತೆಲ್ಲಾ ಡೋಸು ಕೊಟ್ಟು ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಧವಪ್ಪನ್ನ ಕೆಲ ಜನರು ಆದರ್ಶ ಪುರುಷ ಅಂತ ತಿಳಿದು ಕೊಂಡಿದ್ರಲ್ಲೇನೂ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ. ಅವ ಬಿಗಿಯೋ ಭಾಷಣಕ್ಕೆ ಜನರನ್ನು ಮರಳು ಮಾಡೋ ಹಿಕ್ಮತ್ತಿದೆ. ಅದರ ಜತೆ ಹಾವ ಭಾವ ನೋಡಿದ್ರೆ ಇಂವ ದೇಶ ಉದ್ದರಿಸಲು ಬಂದ ಮಹಾಪುರುಷ ಎಂದನ್ನಿಸಿಬಿಡುತ್ತೆ ಅಂತಾದ್ರಲ್ಲಿ ಬೋರನಿಗೆ ಈ ಮಾಧವಪ್ಪ ಗಾಂಧೀ ತರಾ ಅಂತ ಅನ್ನಿಸಿದ್ರಲ್ಲೇನೋ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ.
'ಖಾದಿ ಧರಿಸಿ, ಕೋಕಾ ಕೋಲಾ ಧಿಕ್ಕರಿಸಿ, ಮಾತೃ ಭೂಮಿ ಹುಟ್ಟಿಸಿದ ಅಪ್ಪ -ಅಮ್ಮನಿಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠ. ನಮ್ಮ ಯುವಕರು ಗಲ್ಫ್, ಅಮೇರಿಕಾ ಅಂತಾ ಹಾರಿ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಾದ್ದೇನೈತಿ ಅಲ್ಲಿ. ಇದು ನಮ್ಮ ಕರ್ಮ ಭೂಮಿ, ಧರ್ಮ ಭೂಮಿ. ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದವ್ರು, ಈ ದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಣ ಕೊಡಲೂ ಸಿದ್ಧರಾಗಬೇಕು...' ಅಂತೆಲ್ಲಾ ಭಾರತ ಮಾತೆಯೇ ಮೈಮೇಲೆ ಬಂದಂತೆ ಆವೇಶದಿಂದ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮಾತುಗಳು ಅಂದರೆ ಬೋರಂಗೆ ಭಾರಿ ಇಷ್ಟ.
ಬೋರ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮನೆಗೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕ್ದ. ಕೆಳ ತೋಟದ ಶಿವಪ್ಪ ಕಾಯಿ ಕೀಳೋಕೆ ಬರ ಹೇಳಿದ್ದು ಆತನ ನೆನಪಿಗೆ ಬಂತು. ನಮ್ಮ ನಾಯ್ಕ ಮಾಧವಪ್ಪ ಸತ್ತು ಮಲಗಿದ್ರೆ ನಾನು ಕಾಯಿ ಕೀಳೋಕೆ ಹೋಗೋದಾ ಅದಾಗದ ಮಾತು. ಇವತ್ತೊಂದು ರಜೆ ಮಾಡಿದ್ರೆನೇ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಶಾಂತಿ. ಹೆಂಗೋ ಇವತ್ತು ಸಂಜೆ ಒಳಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಮುಗ್ದು ಹೋಗುತ್ತೆ. ಕಾಯಿ ನಾಳೆ ಕಿಳ್ಬೋದು ಅಂತಾ ಮನದಾಗೆ ಯೋಚ್ನೆ ಮಾಡ್ತಾನೇ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮನೆ ದಾರಿ ಹಿಡಿದ ಬೋರ.
ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಜನ ಜಂಗುಳಿ. ಆದ್ರೆ ಎಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ರೂ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಶವ ಮಾತ್ರ ಬೋರಂಗೆ ಕಾಣಿಸಲಿಲ್ಲ. ಇದೇನಪ್ಪಾ ಇಂಗೆ. ಆವಾಗ್ಲೆ ಅಂತ್ಯ ಕ್ರಿಯೆ ಮಾಡಿಬಿಟ್ರೋ ಹೆಂಗೆ? ಅಂತ ಬೋರ ಅನುಮಾನಿಸಿದ.
ಗಡಿಬಿಡಿಯಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಸಂಬಂಧಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ನಿಲ್ಲಿಸಿ 'ಶವ ಸಂಸ್ಕಾರ ಆಗೋಯ್ತಾ?' ಅಂದ. ಅವ ಬೋರನ್ನ ಆಪಾದ ಮಸ್ತಕ ನೋಡಿ 'ಇಲ್ಲಪ್ಪಾ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮಗ, ಮಗಳು, ಅಳಿಯ ಅಮೆರಿಕಾದಾಗೆ ಹೋಗಿ ಸೆಟ್ಲಾಗೋವ್ರೆ. ಅವ್ರು ಇಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಹೊರಡ್ಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ಮುಟ್ಟೋವಾಗ ನಾಳೆ ಸಂಜೆ ಆದೀತು. ಅದ್ಕೆ ಶವಾನ ಮಂಜಿನಲ್ಲಿಡೋಕೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕೊಂಡೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವ್ರ ಶವಾ ಎತ್ತೋಕೆ ಅಮೆರಿಕಾದವ್ರು ಬರ್ಬೇಕು' ಅಂದವ್ನೆ ಮುಂದೆ ನಡೆದ.
ಬೋರ ಅವಕ್ಕಾದ. `ಇವ್ರ ಶವಾನ ಎತ್ತೋಕೆ ಅಮೆರಿಕಾದವ್ರು ಬರ್ಬೇಕಾ...?'
ಬುದ್ಧನಿಗಾದಂತೆ ಬೋರನಿಗೆ ಜ್ಞಾನೋದಯವಾಯ್ತು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಬೋರ ಬಿರಬಿರನೆ ಶಿವಪ್ಪನ ತೋಟದ ಕಡೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕ್ದ...

ಬೋರಂಗೆ ಈ ದಿನ ಕೆಲ್ಸ ಇಲ್ಲ. ಹಾಗೆಂತ ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನದ ರಜೆ ಅಲ್ಲ. ಅಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬೋರ ಚಾ ಕುಡ್ದು ಇನ್ನು ಕೆಲ್ಸಕ್ಕೆ ಹೊರಡೋಣಾಂತ ಮುಂಡಾಸು ಕಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದಂಗೆ, ಊರಿನ್ಯಾಗೆ ತುಂಡು ಪುಢಾರಿಯಂತಿದ್ದ, ಪಕ್ಕದ ಊರುಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಭಾಷಣ ಬಿಗಿಯಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಧವಪ್ಪ ಬೆಳ್ಳಂ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಗೊಟಕ್ ಅಂದ ಸುದ್ದಿ ಬೋರನ ಕಿವಿಗೆ ಯಾರೋ ತಂದು ಹಾಕಿದ್ರು.
ಮೇಜು ಕಟ್ಟಿ, ಮೈಕ ಬಿರಿದು ಹೋಗುವಂತೆ, ಗಂಟಲು ಹರಿವಂಗೆ ಭಾಷಣ ಬಿಗ್ದು ಜನರಿಗೆ ದೇಶಪ್ರೇಮ, ನಾಡು-ನುಡಿ, ನೆಲ-ಜಲ ಅಂತೆಲ್ಲಾ ಉಪದೇಶ ನೀಡುವ ಅಪ್ಪಟ ದೇಶ ಪ್ರೇಮಿ ಖಾದೀ ವಸ್ತ್ರ ಧಾರಿ ಮಾಧವಪ್ಪ ಸತ್ತುಬಿಟ್ಟ ಅಂದ ಮೇಲೆ ಆ ಊರಿಗೆ ಊರೇ ಬಂದ್. ಹಂಗಿರುವಾಗ ಬೋರಣ್ಣ ಕೆಲ್ಸಕ್ಕೆ ಹೋಗೋದಾದ್ರೂ ಹೆಂಗೆ?
ಜನರ ರೋಗಕ್ಕೆ ಅದ್ಯಾವುದೋ ಮದ್ದು ಕೊಟ್ಟು ಅದರ ಜತೆ ಉಚಿತ ಎಂಬಂತೆ ಒಂದಷ್ಟು ದೇಶಪ್ರೇಮ-ಗೀಮ ಅಂತೆಲ್ಲಾ ಡೋಸು ಕೊಟ್ಟು ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಧವಪ್ಪನ್ನ ಕೆಲ ಜನರು ಆದರ್ಶ ಪುರುಷ ಅಂತ ತಿಳಿದು ಕೊಂಡಿದ್ರಲ್ಲೇನೂ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ. ಅವ ಬಿಗಿಯೋ ಭಾಷಣಕ್ಕೆ ಜನರನ್ನು ಮರಳು ಮಾಡೋ ಹಿಕ್ಮತ್ತಿದೆ. ಅದರ ಜತೆ ಹಾವ ಭಾವ ನೋಡಿದ್ರೆ ಇಂವ ದೇಶ ಉದ್ದರಿಸಲು ಬಂದ ಮಹಾಪುರುಷ ಎಂದನ್ನಿಸಿಬಿಡುತ್ತೆ ಅಂತಾದ್ರಲ್ಲಿ ಬೋರನಿಗೆ ಈ ಮಾಧವಪ್ಪ ಗಾಂಧೀ ತರಾ ಅಂತ ಅನ್ನಿಸಿದ್ರಲ್ಲೇನೋ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ.
'ಖಾದಿ ಧರಿಸಿ, ಕೋಕಾ ಕೋಲಾ ಧಿಕ್ಕರಿಸಿ, ಮಾತೃ ಭೂಮಿ ಹುಟ್ಟಿಸಿದ ಅಪ್ಪ -ಅಮ್ಮನಿಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠ. ನಮ್ಮ ಯುವಕರು ಗಲ್ಫ್, ಅಮೇರಿಕಾ ಅಂತಾ ಹಾರಿ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಾದ್ದೇನೈತಿ ಅಲ್ಲಿ. ಇದು ನಮ್ಮ ಕರ್ಮ ಭೂಮಿ, ಧರ್ಮ ಭೂಮಿ. ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದವ್ರು, ಈ ದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಣ ಕೊಡಲೂ ಸಿದ್ಧರಾಗಬೇಕು...' ಅಂತೆಲ್ಲಾ ಭಾರತ ಮಾತೆಯೇ ಮೈಮೇಲೆ ಬಂದಂತೆ ಆವೇಶದಿಂದ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮಾತುಗಳು ಅಂದರೆ ಬೋರಂಗೆ ಭಾರಿ ಇಷ್ಟ.
ಬೋರ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮನೆಗೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕ್ದ. ಕೆಳ ತೋಟದ ಶಿವಪ್ಪ ಕಾಯಿ ಕೀಳೋಕೆ ಬರ ಹೇಳಿದ್ದು ಆತನ ನೆನಪಿಗೆ ಬಂತು. ನಮ್ಮ ನಾಯ್ಕ ಮಾಧವಪ್ಪ ಸತ್ತು ಮಲಗಿದ್ರೆ ನಾನು ಕಾಯಿ ಕೀಳೋಕೆ ಹೋಗೋದಾ ಅದಾಗದ ಮಾತು. ಇವತ್ತೊಂದು ರಜೆ ಮಾಡಿದ್ರೆನೇ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಶಾಂತಿ. ಹೆಂಗೋ ಇವತ್ತು ಸಂಜೆ ಒಳಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಮುಗ್ದು ಹೋಗುತ್ತೆ. ಕಾಯಿ ನಾಳೆ ಕಿಳ್ಬೋದು ಅಂತಾ ಮನದಾಗೆ ಯೋಚ್ನೆ ಮಾಡ್ತಾನೇ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮನೆ ದಾರಿ ಹಿಡಿದ ಬೋರ.
ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಜನ ಜಂಗುಳಿ. ಆದ್ರೆ ಎಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ರೂ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಶವ ಮಾತ್ರ ಬೋರಂಗೆ ಕಾಣಿಸಲಿಲ್ಲ. ಇದೇನಪ್ಪಾ ಇಂಗೆ. ಆವಾಗ್ಲೆ ಅಂತ್ಯ ಕ್ರಿಯೆ ಮಾಡಿಬಿಟ್ರೋ ಹೆಂಗೆ? ಅಂತ ಬೋರ ಅನುಮಾನಿಸಿದ.
ಗಡಿಬಿಡಿಯಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಸಂಬಂಧಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ನಿಲ್ಲಿಸಿ 'ಶವ ಸಂಸ್ಕಾರ ಆಗೋಯ್ತಾ?' ಅಂದ. ಅವ ಬೋರನ್ನ ಆಪಾದ ಮಸ್ತಕ ನೋಡಿ 'ಇಲ್ಲಪ್ಪಾ ಮಾಧವಪ್ಪನ ಮಗ, ಮಗಳು, ಅಳಿಯ ಅಮೆರಿಕಾದಾಗೆ ಹೋಗಿ ಸೆಟ್ಲಾಗೋವ್ರೆ. ಅವ್ರು ಇಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಹೊರಡ್ಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ಮುಟ್ಟೋವಾಗ ನಾಳೆ ಸಂಜೆ ಆದೀತು. ಅದ್ಕೆ ಶವಾನ ಮಂಜಿನಲ್ಲಿಡೋಕೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕೊಂಡೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವ್ರ ಶವಾ ಎತ್ತೋಕೆ ಅಮೆರಿಕಾದವ್ರು ಬರ್ಬೇಕು' ಅಂದವ್ನೆ ಮುಂದೆ ನಡೆದ.
ಬೋರ ಅವಕ್ಕಾದ. `ಇವ್ರ ಶವಾನ ಎತ್ತೋಕೆ ಅಮೆರಿಕಾದವ್ರು ಬರ್ಬೇಕಾ...?'
ಬುದ್ಧನಿಗಾದಂತೆ ಬೋರನಿಗೆ ಜ್ಞಾನೋದಯವಾಯ್ತು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಬೋರ ಬಿರಬಿರನೆ ಶಿವಪ್ಪನ ತೋಟದ ಕಡೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕ್ದ...

Monday, February 18, 2008

ಚರ್ಮುರಿ ಚಿನ್ನೆ

ಕರ್ನಾಟಕ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ತುಳು ಕಥಾ ಸ್ಫರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ದ್ವಿತೀಯ ಬಹುಮಾನ ಪಡೆದ ಕಥೆ

ಚರ್ಮುರಿ ಚಿನ್ನೆ
'ಚರ್ಮುರಿ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣನ ಬೇರ ಇನಿ ಅಕೇರಿಗೆ, ಇನಿ ಆರ್ನ ಚರ್ಮುರಿ ಅರ್ಧಕ್ರಯೋಗು ಕೊರೊಂದುಲ್ಲೆರ್ಗೆ'
ಈ ಸುದ್ಧಿ ಆಟದವುಲು ಸೇರ್ದಿನ ಮಾತಾ ಜನಕ್ಲೊನ ಕೆಬಿತ್ತುಲಾಯಿ ನೂರುದು. ಅಕ್ಲೆನ ಕಣ್ಣ್ದ ಕುರ್ಬು ವಿಚಿತ್ರೊಡು ಮಿತ್ತ್ ಏರುಂಡು. ಮಾತೆರ್ಲಾ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣನ ಚರುಮುರಿತ್ತ ಅಂಗಡಿದಂಚಿ ಇಚಿತ್ರೊಡು ತೂಪೆರ್. 'ಮೆರೆಗ್ ದಾಯಗ್ ನನಲಾ ಈ ಚರುಮುರಿತ್ತ ಬೇರ. ಮಗೆ ಅಮೆರಿಕೊಡ್ದು ಕಡಪುಡಿನ ದುಡ್ಡು ಯಾವುಜಾಂದ್ ಕೆಲವೆರ್ ಅಕಲ್ನಾತಿಗೆ ಎನ್ನಿಯೊನ್ನಿ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ್ ಬೊಕ್ಕೊರಿಯಡಲಾ ಪಂಡೆರ್. ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ ಮಾತ್ರ ವಾ ಎತೆಲಾ ಇಜ್ಜಾಂದಿಲೆಕ್ಕ ಚರ್ಮುರಿ ತಿರ್ಗಾವೊಂದಿತ್ತೆರ್.
*****
ಮುರಾನಿ ಮುರಾನಿಮುಟ್ಟ ಚರುಮುರಿ ಚಿನ್ನೆ ಆದಿತ್ತಿನ ಕುರ್ಲರಿ ಕುಂಞಪ್ಪನ ಮಗೆ ಇಂಚೊಗು ಚರುಮುರಿ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ ಆದ್ ಬದಲಾತೆರ್. ಚಿನ್ನೆ, ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ ಆದ ಬದಲಾವೊಡ್ಡ ಆರ್ ಸಂಪಾದನೆ ಮಲ್ದಿನ ದುಡ್ಡು ಕಾರಣ ಅತ್ತ್, ಆಟ ನೇಮ, ಅಂಕ ಆಯನದವುಲು ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಮೇಜಿ ದೀದ್ ಅಯ್ತ ಮೂಲೆಡ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಲಯಿಟ್ ಕುಲ್ಲಾದ್, ಎಲಿಮಿನ್ದ ತೋಪುಗು ಒಂತೆ ತಾರಾಯಿದೆಣ್ಣೆ ಪಾಡ್ದ್ ಅಯಿಕ್ ಉಪ್ಪು, ಮುಂಚಿದ ಪೊಡಿ ಮಾತ ಸೇರಾದ್, ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಪುಂಡಿ ನೆಲಕಡಲೆ ಪಾಡ್ದ್, ಕಟ..ಕಟ...ಕಟ ಪಂದ್ ಶಬ್ದ ಮಲ್ತ್ದ್ ಕೊಚ್ಚಿದಿನ ನೀರುಳ್ಳಿನ್ ಬೆರಸಾದ್ 'ನಿಕ್ಲೆಗ್ ಏತ್ ಕೊರೊಡನ್ನಾ ಚರ್ಮುರಿ' ಪಂದ್ ತೊಟ್ಟೆದುಲಾಯಿ ಇತ್ತಿನ ಚರ್ಮುರಿನ್ ಕಿನ್ಯ ಪಾವುಡು ಲೆಕ್ಕ ಮಲ್ತ್ ಪಾಡ್ದ್ ಗಸ...ಗಸಾಂದ್ ಬಿರಾದ್ ಆಕೇರಿಗ್ ಜನಕ್ಲೊನೆ ಗೋಚರೊಗ್ಲಾ ಆಂಡ್, ಕೈಲ್ಡ್ ಪತ್ತ್ದಿನ ಚಮರ್ುರಿ ತಾಲೆರ್ಲಾ ಆಂಡ್ಂದ್ ಟನ, ಟನ, ಟನ, ಟನ ಪಂದ್ ನಾಲ್ ಸರ್ತಿ ತೋಪುಗು ಬೊಟ್ಟುದು 'ಚರ್ಮುರಿ .... ಚರ್ಮುರಿ ....ಂದ್ ಬೊಬ್ಬೆ ಪಾಡ್ದ್ ಕಾಕಜಿದ ತೊಟ್ಟೆದುಲಾಯಿ ಚರುಮುರಿನ್ ಅಮಸರೊಡು ದಿಂಜಾದ್ ಗಿರಾಕಿಲೆಗ್ ಕೊರ್ದು ಅಕಲು ಕೊರ್ನ ನಾಲ್ - ಐನ್ ರೂಪಾಯಿನ್ ಎಲ್ಯ ಪೆಟಿಗೆದುಲಾಯಿ ಪಾಡಿನ ದುಡ್ಡುದ ಸಂಪಾದನೆಡ್ದ್ ಚಿನ್ನೆ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ ಆತಿನಿ ಅತ್ತ್.
ಚಿನ್ನನ ಅಮ್ಮೆ ಕುಂಞಪ್ಪೆ ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ಬೇರ ಏಪ ಸುರು ಮಲ್ದೆರ್ ಪಂದ್ ಏರೆಗ್ಲಾ ಗೊತ್ತುಜ್ಜಿ. ಜನಕ್ಲೆನ ಬಾಯಿಡ್ ಕುರ್ಲರಿ ಕುಂಞಪ್ಪನ ಪುದರ್ ಮಾತ್ರ ನಲ್ತೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಚಿನ್ನೆ ಎಲ್ಯೊಡ್ದಿಂಚಿ ಪಂಡ ಆಯಗ್ ಬುದ್ದಿ ತೆರಿನೆಡ್ದಿಂಚಿ ಕುಂಞಪ್ಪನೊಟ್ಟುಗು ಆಟ, ಅಂಕ, ಆಯನದವುಲು ಹಾಜಿರಾವೊಂದಿತ್ತೆ. ಸುರುಸುರುಕ್ಕು ಗೋಣಿಡ್ ಇತ್ತಿನ ಕುರ್ಲರಿನ್ ಸೇರ್ಡ್ ಲತ್ತ್ದ್ ಅಂಜೊವುಲೆನ ಬೈರಾಸ್ಗ್, ಪೊಂಜೊವುಲೆನ ಸೆರಂಗ್ಗ್ ದೊರ್ತೊಂದುತ್ತಿನ ಕುಂಞಪ್ಪಗ್ ಬೊಕ್ಕ ಬೊಕ್ಕ ಕಾಕಜಿನ್ ಸುರ್ಲಿ ಸುತ್ತುದ್ ಅಯ್ತ ಮುದೆಲ್ನ್ ತಿಗರ್ಾದ್ ತಿಕ್ಕಾದಿನ ತೊಟ್ಟೆಲೆನ್ ಮಲ್ತ್ ಕೊಪರ್ಿನ ಸಾಯ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆ. ಇಂಚ ಮಲ್ತಿನ ತೊಟ್ಟೆಲೆನ್ ಒಂಜೆತ್ತ ಉಲಾಯಿ ಒಂಜಿ ಪಾಡ್ದ್ ಅಟ್ಟಿ ಮಲ್ಪುನ, ಒಂಜೊಂಜೇ ತೊಟ್ಟೆಲೆಡ್ ಕುರ್ಲರಿ ಜಿಂಜಾದ್ ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ಗೋಣಿದ ತರೆಕ್ಕ್ ಕಂತಾದ್ ದೀದ್ ಅಯಿತ್ತ ಪೊರ್ಲು ತೂಪಿನವು ಚಿನ್ನಗ್ ಬಾರೀ ಕುಸಿ ಕೊರೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್.
ಚಿನ್ನೆ ಅಪ್ಪೆ ಮೋನೆನ್ ತೂತಿನಾಯೆ ಅತ್ತ್. ಕುಂಞಪ್ಪೆ ಮೂಂಕು ಮುಟ್ಟ ಪದರ್್ ಬತ್ತ್ದ್ ಆಯನ ಬೊಡೆದಿಗ್ ಪಂಡ ಚಿನ್ನನ ಅಪ್ಪೆಗ್ ನೋತೊಂದಿತ್ತೆಗೆ. ಅಂಚ ಒಂಜಿ ಪುಲ್ಯಕಾಂಡೆ ಚಿನ್ನನ ಅಪ್ಪೆ, ಚಿನ್ನೆ ನನಲಾ ಎಲ್ಯ ಬಾಲೆ ಆದುಪ್ಪುನಗನೇ ಇಲ್ಲದುಲಾಯೇ ಜೆಯಿದಿನ ಪಜೆಟ್ಟೇ ಮರಕಟ್ಟ್ದ್ ಪೋದಿತ್ತಲ್ಗೆ. ಅವು ಆಲ್ ಸೀಕ್ಡ್ ಸೈದಿನಿ ಅತ್ತ್ ಕುಂಞಪ್ಪೆ ಆಕ್ದಿನ ಪೆಟ್ಟ್ ಆಯಕಟ್ಟ್ದ ಜಾಗಗ್ ಬೂರ್ದಿನಿಂದ್ ಏರಾ ಪನ್ಪಿನೆನ್ ಚಿನ್ನೆ ಬುದ್ದಿ ತೆರಿಬೊಕ್ಕ ಕೇಂದಿತ್ತೆ. ಅಯಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಚಿನ್ನಗ್ ಅಪ್ಪೆಲಾ ಕುಂಞಪ್ಪನೇ, ಅಮ್ಮೆಲಾ ಕುಂಞಪ್ಪೆನೇ. ಚಿನ್ನನ ಅಪ್ಪೆ ತೀರಿ ಬೊಕ್ಕ ಕುಂಞಪ್ಪೆ ಕಲಿ ಗಂಗಸರ ಮುಟ್ಟುದಿನೇ ಇಜ್ಜಿ. ಚಿನ್ನನ್ ಅಯಿತ್ತಂಚಿ ಸುಳಿಯೆರಂದಿಲೆಕ್ಕ ಪಾರದ ಪೆರಡೆ ತೆತ್ತಿಲೆನ್ ಕಾದೊಂದಿಲೆಕ್ಕೊನೇ ಕಾತ್ದಿತ್ತೆ.
ಚಿನ್ನೆ ಸಾಲೆದ ಮುಟ್ಟು ತೊತರ್ುದಿನಾಯೆ ಅತ್ತ್. ರಾತ್ರೆ ಇಡೀ ಆಟ, ಅಂಕ, ಆಯನದವ್ಲು ನಿದ್ರೆ ಕಜ್ಜೆರ್ದ್ ಮನದಾನಿ ಕಾಂಡೆ, ಊರುದ ಜೋಕ್ಲು ಮಾತಾ ಸಾಲೆಗ್ ಪೋಪಿನ ಪೊತರ್ುಡು ಇಂಬ್ಯೆಗ್ ಗೌಜಿದ ನಿದ್ರೆ. ಕುಂಞಪ್ಪಗ್ಲಾ ಚಿನ್ನನ್ ಸಾಲೆಗ್ ಕಡಪುಡೊಡುಂದು ತೋಜಿನನೇ ಇಜ್ಜಿ. ಒಟ್ರಾಸಿ ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ಬೇರ ಮಲ್ಪೆರೆ ಕಲ್ತೆಡ ಯಾವು ಪಂದ್ ಆಯೆ ಬಾಕಿದಕ್ಲೆಡ ಮಾತಾ ಪನೊಂದಿತ್ತೆ. ಅಂಚಾದ್ ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ಬೇರ ಬೇಜಾರ್ ಪಂದ್ ಚಿನ್ನಗ್ ತೋಜಿದಿನ್ಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಕುರ್ಲರಿತ ಬೇರ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ್ ಒಟ್ಟುಗು ಆಟ, ನೇಮ ತೂಯಿಲೆಕ್ಕಲಾ ಆಪುಜಾ?. ವಾ ಮೇಳದ ಭಾಗಂತೆರ್ ಎಂಚಸೊರ ದೆಪ್ಪುವೆರ್. ಏತ್ ಪೊತರ್ುಗು ವಾ ಪದ ಪನ್ಪೆರ್ ಪನ್ಪಿನವು ಚಿನ್ನೆ ಎಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯೊಡೇ ಕಲ್ತ್ದೆ. ಕೃಷ್ಣ ಲೀಲೆ ಆಟೊಡು ಮಾಯಾ ಪೂತನಿ ಬನ್ನಗ ಯಶೋದೆ ಬಾಲಕೃಷ್ಣದೇವೆರೆನ್ ಪತ್ತೊಂದು ಮಾನಾವುನ ಪದೊಕ್ಕುಲು ಎಲ್ಯ ಪ್ರಾಯೊಡು ಚಿನ್ನಗ್ ಬಾರಿ ಇಷ್ಟೊದವು. ಒರೊರ ಪಗೆಲ್ಡ್ ಒರಿಯೇ ಕುಲ್ಲೊಂದು ಆಯೆ ಕಣ್ಣ್ಡ್ ತೂವಂದಿನ ತೀರ್ ಪೋತಿನ ಆಯನ ಅಪ್ಪೆನ್ ಎನ್ನಿಯೊಂದು ಪದ ಪನೊಂದು ಕಣನೀರ್ ಜಪುಡಾವೊಂದಿತ್ತೆ.
ಅಮ್ಮೆ ಮಗನ ಕುಲರ್ುದ ಬೇರ ಪೊಲರ್ುಡು ನಡತೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಅಂಚಾಂದ್ ಕುಂಞಪ್ಪೆ ಖಾಲಿ ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ಬೇರದಾಯೆ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ್. ಆಯಗ್ ಮದರ್್ ಕೊರಿಯೆರ್ಲಾ ಗೊತ್ತಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆಯೆರೆದ ಸೋಂಪಣ್ಣನ ಕಾರ್ ಗ್ ಇಸತ್ತ ಮುಳ್ಳು ಕಂತ್ದ್ ಕಾರ್ ಕುರಿಯೊಂದು ಬನ್ನಗ ಅವೆನ್ ತೂಯಿನ ಪಂಡಿತೆರ್ನಕ್ಲು ಬೊಕ್ಕ ಕುಡ್ಲದ ಪೇಂಟೆದ ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆದ ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ದಾಕ್ದಾರ್ನಕ್ಲು ನನ ಕಾರ್ನ್ ಮೊರಂಪುಡ್ದು ತಿತರ್ತ್ ಕಡ್ಪೊಡುಂದು ಪನ್ನಗ, `ದಾಯೆ ಕಡ್ಪೊಡು? ಯಾನ್ ಸರಿ ಮಲ್ಪುವೆ ಎಂಕ್ ಪತ್ತ್ ದಿನತ್ತ ಪೊರ್ಸೊತ್ತು ಕೊರ್ಲೆ , ಅಯಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಬೋಡ್ಡ ಕಡ್ಪುಲೆ` ಪಂದ್ ಪಂಡಿನ ಕುಂಞಪ್ಪೆ ಅವೊಯಿತನಾ ತಪ್ಪುದ ಕಯಿಪೆ ಕಸಾಯೊನು ಸೋಂಪ್ಪಣ್ಣಗ್ ದಿನೊಕ್ಕು ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ ಪರ್ಪಾದ್, ಕಾರ್ಗ್ ತಪ್ಪುದ ಲೇಪ ಪಾಡಿಯೆ. ದಿನ ಪೋಯಿಲೆಕ್ಕೊನೆ ಕಂಚಿದ ಬಾಜನೊಗು ಪತ್ತ್ದಿನ ಕಲೆಂಗಿ ಪೋಯಿಲೆಕ್ಕೊನೇ ಸೋಂಪಣ್ಣನ ಕಾರ್ದ ಪುಡಿಕ್ಕುಲು ಪೂರಾ ಮಾಯ ಆಯೆರೆ ಸುರುವಾಂಡ್. ಸೋಂಪಣ್ಣೆ ದುಂಬುದ ಲೆಕ್ಕನೊ ನಡಪ್ಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಆರ್ ಕೊರಿನ ವಾ ಇನಾಮುನುಲಾ ಕುಂಞಪ್ಪೆ ದೆತೊನಂದೆ ಮಾತೆರೆಡ ದೆತೊನಿಲೆಕ್ಕೊನೇ `ಎನ್ನ ಐನ್ ಪನವು ಕೊರ್ಲೆ ` ಪಂದ್ ಕೇಂದ್ ಗೆತ್ತೊಂದಿತ್ತೆ.
ಆ ವರ್ಸದ ಆಟಿ ತಿಂಗೊಲ್ದ ಭಾರೀಮಲ್ಲ ಗಾಳಿ ಬಸರ್ೊಡು ಕುಂಞಪ್ಪನ ಇಲ್ಲಗ್ ಪೆಲತ್ತ ಗೆಲ್ಲ್ ಬೂರ್ದು ಮಾಡ್ ನುರಿದ್ ಪುಲ್ಯ ಆವೊಡಾಂಡ ಇಲ್ಲದ ಮಣ್ಣ್ದ ಗೋಡೆ ಬೊದುಲ್ದು ಜರಿದ್ ನೆಲಪತ್ತ್ದ್ ಪೋಂಡು. ಕುಂಞಪ್ಪೆ ತರೆಕ್ಕ್ ಕೈ ದೀದ್ ಕುಲ್ಲುನಗ ಸೋಂಪಣ್ಣೆ ಆಯನ ಕೈಟ್ ಪತ್ತ್ದ್ ದೆರ್ತ್ದದ್ ಅರೆನ ಇಲ್ಲಗ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಪೊಯೆರ್. ಮಗರ್ನ ಪಗ್ಗು ಪದಿನೆನ್ಮ ಪೋಪಿನೆಡ್ದ್ ದುಂಬೇ ಚಾವಡಿ, ಅಡ್ಪಿಲ್, ಬೊಕ್ಕ ಒಂಜಿ ಕೋಣೆದ ಇಲ್ಲ ಕಟ್ಟಾದ್ ಅಯಿತ್ತ ಸುತ್ತ ಅರ್ಧ ಎಕ್ರೆ ಜಾಗೊಗು ಬೇಲಿ ಪಾಡ್ಪಾದ್ ಕುಂಞಪ್ಪನ್ ಕುಲ್ಲಾಯೆರ್. ಕುಂಞಪ್ಪಗ್ ಆಧಾರಲಾ ಆಂಡ್, ಸೋಂಪಣ್ಣನ ಕಾರ್ ಒರಿಪಾದಿನ ಋಣೊನು ಸಂದಾಯಿಲೆಕ್ಕಲಾ ಆದ್ ಪೋಂಡು.
ಸೋಂಪಣ್ಣಗ್ ಐನ್ ಆನ್ ಜೋಕ್ಲು. ಮಲ್ಲ ಮಗೆ ಪನಾಂದೆ, ಕೇನಂದೆ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಬಲ್ತ್ದ್ ಅಲ್ಪ ಮುಲ್ಪ ಕೊಪಸ್ ದೆಕ್ಕ್ದ್, ತಿಂಡಿ ಕೈತ್ದ್ ಎಡೇನ ಬೆಂದ್ದ್ ಒಂಜಿ ಹೊಟೆಲ್ ಮಲ್ತೆ. ರಡ್ಡನೇ ಮಗೆಲಾ ಬೊಂಬಾಯಿಗೇ ಬಲ್ತೆ. ನಡುವನೆ ರಾಮಯೆ ಮಾತ್ರ ಊರುಡೇ ಕುಲ್ಲುದ್ ಬೆನ್ನಿದ ಬೇಲೆಡ್ ಸೋಂಪನ್ನಗ್ ಸಾಯ ಮಲ್ಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆ. ಬೊಕ್ಕ ರಡ್ಡ್ ಜೋಕುಲು ಸಾಲೆ - ಬರವು ಕಲ್ತ್ದ್ ಅಕಲ್ನಕ್ಲೆನ ತಿಕನ ನಾಡೊಂದು ಒರಿ ಡೆಲ್ಲಿಗ್, ಬೊಕ್ಕೊರಿ ಬೆಂಗ್ಳೂರುಗ್ ಪೋಯೆರ್.
ರಾಮಯೆ ಬೊಕ್ಕ ಚಿನ್ನಗ್ ಬಾರೀ ದೋಸ್ತಿ ಕತೆ. `ಅಮ್ಮೆರೆನ ಕಾರ್ ಒರಿತಿನಾಯನ ಮಗೆ` ಪಂದ್ ರಾಮಯಗ್ ಮೋಕೆ. `ಎಂಕ್ಲೆಗೊಂಜಿ ಇಲ್ಲ್, ಜಾಗೆ ಕೊತರ್ಿನಾರ್ನ ಮಗೆ` ಪಂದ್ ಚಿನ್ನಗ್ ರಾಮಯ್ಯನ ಮಿತ್ತ್ ಮಯರ್ಾದಿ. ಪುರುಸೊತ್ತುಡು ಕಿನ್ಯ ಬಟ್ಟಲ್ಗ್ ಮುರ್ನಲ್ದ ಕಡೆಟ್ಟ್ ಬೊಟ್ಟುದು ಆಟದ ಪದಕ್ಲೆನ್ ರಾಮಯ್ಯನೆದುರು ಪಂಡ್ದ್ ಆಯಡ ಅರ್ಥ ಪನ್ಪಾದ್ ಇವರ್ರ್ಲಾ ಪೊರ್ತ್ ಗಿಡತೊಂದಿತ್ತೆರ್.
ಕಾಲದ ಮಯಿಮೆ ಸೋಂಪಣ್ಣೆ ಮಗ್ರ್ಯೆರ್, ಕುಂಞಪ್ಪೆಲಾ ದೇವೆರೆ ಪಾದ ಸೇರ್ಯೆ. ಇತ್ತೆ ರಾಮಯ್ಯನ ಬೆನ್ನಿದ ಕಾರ್ಬಾರ್, ಚಿನ್ನನ ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ಬೇರ. ಇವರ್ವೆರೆಗ್ಲಾ ಮದ್ಮೆ ಮಸಿರಿ ಆಂಡ್. ಚಿನ್ನನ ಕೈ ಪತ್ತ್ ಬತ್ತಿನಾಲ್ ಲಚುಮಿ. ಬಾರೀ ಉಸಾರ್ದ ಪೊಣ್ಣು. ರಡ್ಡ್ ಎಡ್ಡೆ ಜಾತಿದ ಪೆತ್ತ ಕಟ್ಟ್ದ್ ಪೇಂಟೆಡ್ ಪೇರ್, ನೆಯಿ ಮಾರ್ದ್ ಇಲ್ಲದ ಖರ್ಚಿಗ್ ವಾ ಕುಂದುಲಾ ಬರಂದಿಲೆಕ್ಕ ತೂವೊಂಡಲ್. ಒಕ್ಕೆಲ್ದಕ್ಲೆಗ್ ಭೂಮಿ ಪನ್ನಿನ ಕಾನೂನು ಬನ್ನಗ ಖಾಲಿ ಕಾಕಜಿಡ್ ದಸ್ಕತ್ ದೆತೊಂದು ಒಕ್ಕೆಲ್ದಕ್ಲೆನ್ ಮಾತಾ ರಾಮಣ್ಣೆ ಗಡಿಪಾರ್ ಮಲ್ತೆಡಲಾ ಚಿನ್ನನ ಖಾಲಿ ಕಾಕಜಿಡ್ ಆಯನ ಅರ್ಧ ಎಕ್ರೆ ಜಾಗೆನ್ಲಾ, ಇಲ್ಲೊನ್ಲಾ ಚಿನ್ನನ ಪುದರ್ಗೇ ಬರೆದ್ ಕೊರ್ದು ಬುಡಿಯೆ.
ಅಮ್ಮೆ ಕುಂಞಪ್ಪೆ ಕೊರ್ತಿನ ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ಬೇರ ಕಾಲ ಪೋಯಿಲೆಕ್ಕೊನೆ ಕುರ್ಲರಿ ತಿನ್ಪಿನಕ್ಲು ಕಡಿಮೆ ಆದ್ ಬುರುಸ್ ಆನಗ ಚಿನ್ನೆ ಪೊಸ ಸಾದಿ ನಾಡಿಯೆ. ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ಬೇರೊನು ಒಂತೆ ಸುದಾರ್ತದ್ ಕುರ್ಲರಿಕ್ಕ್ ನೀರುಳ್ಳಿ, ಮುಂಚಿದ ಪೊಡಿ, ಕಡ್ಲೆ, ಟೊಮೆಟ ಬೊಕ್ಕ ಮಾತ ಕೆಲವು ತರ್ಕಾರಿ ಸೊತ್ತುಲೆನ್ ಪಾಡ್ದ್ ಎಣ್ಣೆ ಪಾಡ್ದ್ ಬಿರಾದ್ ಚರ್ಮುರಿ... ಚರ್ಮುರೀ...' ಪಂದ್ ಕೊರ್ನಗ ಜನೊಕ್ಲೆಗ್ ಪೊಸ ರುಚಿ ತಿಕ್ಕ್ದ್ ಬಾರೀ ಕುಶಿ ಆಂಡ್. ಅಮ್ಮೆ ಕುರ್ಲರಿ ಕುಂಞಪ್ಪೆ ಪಂದ್ ಪುದಾರ್ ಪೋದುದಿತ್ತ್ಂಡ ಮಗೆ ಚಿನ್ನಗ್ ಚರ್ಮುರಿ ಚಿನ್ನೆಂದ್ ಪುದರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್.
ಚಿನ್ನಗ್ ಆಟದಕ್ಲೆನ, ನೇಮ ಕಟ್ಟುನಕ್ಲೆನ ಮಾತಾ ಎಡ್ಡೆ ಪೊಲಬು ಆಂಡ್. ವಾ ಭೂತದ ನೇಮ ಬೊಕ್ಕ ವಾ ಮೇಳದ ಆಟೊನು ಎಂಚ ಸುದಾಪರ್ೊಡು ಪನ್ಪಿನ ಅನುಭವ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಆಟೊಗು ವಾ ದಿನ ಒಂಚಿ ಮೋನೆ ಪಾಡ್ದ್ ರಂಗಸ್ಥಳ ಪಾಡೊಡು, ವಾ ಆಟೋಗು ವಾ ನಮುನೆದೆ ಸೊತ್ತುಲು ಬೋಡು. ಆಟದ ಕಂಡೊನು ಎಂಚ ಪೊಲರ್ು ಮಲ್ಪೊಡು. ಏಸಕದಕ್ಲೆನ್, ಭಾಗಂತೆರೆನ್, ಪೂಜೆ ಬಟ್ರೆನ್ ವಾ ನಮುನೆಡ್ ಸುದಾಪರ್ೊಡು, ದೇವಿಮಾತ್ಮೆದ ಉಳ್ಳಾಲ್ದಿಕುಲ್ಲುನ ತೊಟಿಲ್ನ್ ಪೊಲರ್ು ಮಲ್ಪೆರೆ ಏತ್ ಪೂ ಬೋಡು, ಮೈಸಾಸುರೆ ಒಲ್ಪೊಡ್ದು ಪಿದಾಡೊಡು, ಅಯಿಕ್ಕ್ ಬೊಡಾಯಿನ ಸೊತ್ತುಲು ಒವು ಉಂದೆನ್ ಮಾತಾ ತೆರಿದ್ ಜನೊಕ್ಲೆಗ್ ಬೊಡಾಯಿನ ಜನ ಆಯೆ. ಆ ಪಸಂತ್ರೊಡು ವಾ ಆಟ, ಅಂಕ , ಆಯನ ಆಪುಂಡಲಾ ಅವೆನ್ ಮಲ್ಪಾವುನಕ್ಲು ಸುರೂಕ್ಕು ಚಿನ್ನನ ಕೈತಡೇ ಬರೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಇಂದೆಕ್ಕ್ ಮಾತ ಒಂಜಿ ನಯಾ ಪೈಸ ದೆತೊನಂದೆ ಸಾಯ ಮಲ್ತೊಂದಿನ ಚಿನ್ನಗ್ ಜನಕ್ಲು ಮಾತಾ ವಾ ಕೆಲಸೊಗ್ಲಾ 'ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣ ಈರ್ ಬರೊಡು, ಬತ್ತ್ದ್ ಸುದಾತರ್್ ಕೊರೊಡು' ಪಂದ್ ಸುರೂಕ್ಕು ಬತ್ತ್ ಪನೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಇಂಚ ದಿನಪೋಯಿಲೆಕ್ಕನೇ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ ಆಯಿನ ಚಿನ್ನೆ ಆಟ, ನೇಮ ಸುರುವಾಯಿಲೆಕ್ಕೊನೇ ಬೇತೆ ವಾ ಗೇನಲಾ ದಾಂತೆ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರೊಡೆ ಮುಕರ್ುದು ಪೋವೊಂದಿತ್ತೆ.
ಇಂಚಿತ್ತಿನ ಚಮರ್ುರಿ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ ಇನಿಕ್ಕೇ ಬೇರ ಕೈದ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್ಗೆಂದ್ ಪನ್ನಗ ಏರೆಗಾಂಡಲಾ ಇಚಿತ್ರ ಆವಂದೆ ಕುಲ್ಲುವಾ. ಮಾತೆರ್ಲಾ ದಾನೆಗೆ... ದಾನೆಗೆ ಪಂದ್ ಇಚಾರ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. 'ಆರ್ ಅಮೆರಿಕದ ಆರ್ನ ಮಗನ ಕೈತಡೆ ಪೋಪೆರ್ಗೆ'ಂದ್ ಕೆಲವು ಜವನ್ಯೆರ್ ಮಕ್ಕಾರ್ ಪಾತೆರ್ಯೆರ್. ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ ಮಾತ್ರ ವಾ ಎತೆಲಾ ಇಜ್ಜಾಂದಿಲೊಕ್ಕೊನೇ ಚಮರ್ುರಿ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆ.
ಆಂಡ...
ಚಿನ್ನಪ್ಪನ ಮನಸ್ ಮಾತ್ರ ಬೇಸ ತಿಂಗೊಲುಡು ಬಾಕ್ಯಾರ್ ಕಂಡೊಡು ದೀತಿನ ತೂಂಟಾನ್ದ ಲೆಕ್ಕೊನೇ ಪೊತ್ತೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಊರುಡು ಎಡ್ಡೆ ಸ್ಥಾನ ಮಾನ ಕೊರ್ದು ಎನನೊಂಜಿ ಜನಾಂದ್ ಮಲ್ತಿನ ಈ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಬುಡ್ದು ನನ ಯಾನ್ ಬದ್ಕೆರೆ ಉಂಡಾ...? ನನ ಯಾನ್ ದಾದ ಮಲ್ಪೊಡು?. ಉಂದೆಕ್ ಮಾತಾ ಕಾರಣ ಏರ್?. ಎನ್ನ ಮನಸ್ಸ್ಗೆ ತೂ ದೀದ್ ರಾಳದ ಪೊಡಿ ದಕ್ಕ್ದ್ ಧಗ ಧಗ ಪೊತ್ತೆರೆ ಕಾರಣ ಆಯಿನಾಯೆ ಏರ್?, ಎಂಕ್ ನಂಬ್ಯೆರೆನೇ ಆಪುಜಿ. ಬೇತೆ ಏರೆಡ ಪಂಡಲಾ ಅಕುಲು ನಂಬಯೆರ್. ಯಾನ್ ಮೋಕೆಡ್ ತಾಂಕ್ದ್ ಮಲ್ಲ ಮಲ್ತ್ದ್, ಏರೇರ್ನ ಕೈ- ಕಾರ್ ಪತ್ತ್ದ್ ದುಡ್ಡು, ಪಣವು ಒಟ್ಟು ಮಲ್ತ್ದ್ ಸಾಲೆ ಕಲ್ಪಾದ್ ಇನಿ ಕಲ್ತ್ದ್ ಈ ಊರ್ ಅತ್ತ್ ದೇಸೊನೇ ಬುಡ್ದು ಏಲ್ ಕಡಲ್ ಆಂಚಿದ ಅಮೆರಿಕೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಎನ್ನ ಮಗೆ ಚಿತ್ತುವಾ...? ಅತ್ತ್ ಆಯೆ ಮೋಕೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ದೂರದ ಊರುಡೇ ಮದ್ಮೆ ಆಯಿನ ಆಯನ ಬೊಡೆದಿ ಎನ್ನ ಮರ್ಮಲ್, ಪಂಚವಟಿ ಪ್ರಸಂಗೊಡು ಮಾಯಾ ಶೂರ್ಪನಖಿ ಲೆಕ್ಕ ಬತ್ತಿನ ... ವನಿತನಾ?...
ಮಗೆ ಚಿತ್ತು ಏಳನೇ ಪಾಸಾನಗ ಚಿನ್ನೆ 'ನನ ಯಾವು ಮಗ ಬರವು'ಂದ್ ಪಂಡೆ 'ಇಜ್ಜಿ ಅಮ್ಮೆರೆ ಎಂಕ್ ಪತ್ತನೆ ಮುಟ್ಟ ಕಲ್ಪೊಡು'ಂದ್ ಚಿತ್ತು ಅರ್ಗಂಟ್ ಮಲ್ಪುನಗ ಚಿನ್ನೆ ದೂರದ ಮಲ್ಲ ಸಾಲೆಗೆ ಕಡಪುಡ್ದಿತ್ತೆ. ಹೊಟೇಲ್ದ ಕಾಮತೆರ್, ರೇಷನ್ ಅಂಗಡಿದ ಸೆಟ್ರ್, ಗಡಂಗ್ದ ದೂಜನ್ನೆ ಮೊಕಲೆಡ ಮಾತಾ ಒಂತೆ ಒಂತೆ ಪಣವು ಗೆತ್ತೊಂದು ಬೂಕು ಮಾತ ದೆತ್ತ್ ಕೊರಿಯೆ. ರಾಮಯಣ್ಣೆ ವರ್ಷಗೊಂಜಿ ಜತೆ ಅಂಗಿ ಚೆಡ್ಡಿ ಪೊಲ್ಲಾದ್ ಕೊರಿಯೆರ್. ಎಡೆನ ಬಂಙ ಬತ್ತ್ದ್ ಕಲ್ತಿನ ಚಿತ್ತು ಪತ್ತನೆತ್ತ ಪರೀಕ್ಷೆಡ್ ಸಾಲೆಡೇ ಒಂಜನೇ ನಂಬರ್ಡ್ ಪಾಸಾಯೆ.
'ಯಾವು ಮಗ ನನ ದುಂಬುದ ಸಾಲೆ ನಮ್ಮಂಚಿನಕ್ಲೆಗ್ ಪಂತಿನವು ಅತ್ತ್' ಚಿನ್ನೆ ಪನ್ನಗ 'ಎಂಕ್ ಪದ್ರಾಡ್ನೆ ಕಲ್ಪೊಡೆ ಪಂದ್' ಹಠ ಪತ್ತಿಯೆ ಚಿತ್ತು. ಇಂಬ್ಯೆಗೊಂತೆ ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಆಂಡಲಾ ಬುದ್ದಿ ಪನಡ್ ಪಂದ್ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಇಲ್ಲಗ್ ಚಿತ್ತುನು ಲೆತ್ತೊಂದು ಪೋಯೆ ಚಿನ್ನೆ.
ರಾಮಯಣ್ಣನ ಇಲ್ಲಡ್ ಆ ದಿನ ಬೂತೊಲೆಗ್ ತಂಬಿಲ ನಡಪ್ಪುನ ದಿನ. ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಬಲ್ತ್ದ್ ಪೋಯಿನ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಪಲಯೆ, ದಿಲ್ಲಿ, ಬೆಂಗ್ಳೂರುದಕ್ಲು ಮಾತಾ ಇಲ್ಲಡ್ ಸೇರ್ದಿತ್ತೆರ್ ಅಕುಲು ಮಾತಾ ಸೇರ್ದ್ ಊರುದ ರಾಜಕೀಯದ ಪಟ್ಟಾಂಗ ಪಾತೆರೊಂದಿತ್ತೆರ್. 'ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿದ ಜನಕ್ಲೆಗ್ ವಿದ್ಯೆ ಕೊರೊಡು ಹಳ್ಳಿಡ್ದೇ ದಿಲ್ಲಿ ಪಂದ್ ಗಾಂಧಿಯೆರ್ ಪಂತೆರ್'ಂದ್ ಬೊಂಬಾಯಿದ ಪಲಯೆ ಪನ್ನಗ ರಾಮಯಣ್ಣಗ್ ಒಂತೆ ಪಿಸಿರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್ ಹಳ್ಳಿಡ್ ಬೆನಿಯರೆ ಬೆರಿ ಬಗ್ಗಂದೆ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಬಲ್ತಿನ ಇಂಬ್ಯೆ ಪಾತೆರುನ ಕೋಮಟ್ಟಿಗೆದ ಪಾತೆರ ಕೇಂದ್ ಮನಸ್ಸ್ ಡ್ ಕೊದಿ ಉರ್ಕರ್ಂಡ್. `ಅಂದ್ ಅಣ್ಣಾ ಈ ಪಂಡಿನ ಸರಿ ಹಳ್ಳಿಡ್ದೇ ದಿಲ್ಲಿ ಅವು ಸಮ. ಆಂಡ ಹಳ್ಳಿದ ಚಿತ್ತುನಂಚಿನ ಉಸಾರ್ದ ಜೋಕ್ಲೆಗ್, ಕಲ್ಪರೆ ಗತಿ ದಾಂತಿನಕ್ಲೆಗ್ ನಿಕ್ಲು ಬೊಂಬಾಯಿದ ದುಡ್ಡುದಕ್ಲು ಏತ್ ಸಾಯ ಕೊರ್ಪರ್?, ಪೊಕ್ಕಡೆ ಗಾಂದಿಯೆರ್ ಆರ್ ಮೇರ್ ಪಂದ್ ಬಂಡಲ್ ಬುಡ್ಪಿನಿ ದಾಯೆ ಮಾರಾಯಾ?`ಂದ್ ಪನ್ನಗ ರಾಮಣ್ಣನ ಪಲಯೆ ಚಿತ್ತುನಂಚಿ ತೂದು `ಅಂದಾ ಬಾಲೆ ನಿಕ್ಕ್ ಕಲ್ಪೆರೆ ಮನಸ್ಸ್ ಉಂಡಾ?` ಪಂದ್ ಕೇನ್ವೆರ್. `ಅಂದ್ ಅಣ್ಣಾ ಯಾನ್ ಶಾಲೆಡ್ ಒಂಜನೇ ನಂಬರ್ಡ್ ಪಾಸಾತೆ ಎಂಕ್ ಪಿಯುಸಿ ಮಲ್ಪೊಡುಂದು ಉಂಡು`ಂದ್ ಚಿತ್ತು ಪನ್ನಗ. ರಾಮಯಣ್ಣನ ಪಲಯೆ 'ಅಪಗಾಂಡ ಈ ಎನ್ನೊಟ್ಟಿಗೆ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪಿದಡ್ ನಿಕ್ಕ್ ಯಾನ್ ಕಲ್ಪಾವೆಂದ್' ಪಂಡೆರ್. ಉಂದ್ನ್ ಕೇಂಡ್ದ್ ಚಿನ್ನನ ತಿಗಲೆ ಧಸಕ್ ಪಂಡ್. ಇತ್ತಿನ ಒಯರ್ೆ ಮಗೆ ಇನಿ ದೂರದ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪಿದಾಡಿಯೆಡ ಎಂಕ್ ಏರ್ ಉಂಡುಂದ್ ಎನ್ನಿಯೊಂದು ಆಯೆ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಮೋನೆ ತೂಯೆ.
`ಓ... ಬೊಂಬಾಯಿದ ಅಣ್ಣನಕ್ಲೆನ ಬಿಸರ್ಾತಿಗೆ ಮಾತ ಯಾವು. ದಾನೆ ಈತ್ ಉಸಾರ್ದ ಆಣನ್ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಪೋದು ಕೋಪಸ್ ದೆಕ್ಕಾವುನ ಅಂದಾಜಿ ಮಲ್ದನ. ಅವು ಮಾತ ಆವಂದ್ ನಿಕ್ಕ್ ತೀರ್ಂಡ ಆಯಗ್ ಊರುಡೇ ಕಲ್ಪರೆ ದುಡ್ಡು ಕೊರು ಪೊಕ್ಕಡೆ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಪೋದು ಆಣನ್ ಬೊಡಿ ದೆಪ್ಪುನ ಬೊಡ್ಚಿ ದಾನೆ. ನಿಕ್ಕ್ ದಾನೆ ಹೊಟೇಲ್ಡ್ ಗಿಲಾಸ್ - ಬಟ್ಟಲ್ ದೆಕ್ಕೆರೆ ಬೇತೆ ಜೋಕ್ಲು ತಿಕ್ಕಿಜೆರೊಡೊ` ಸಸಾರೊಡು ಪಂದ್ ಜೋರು ತೆಲ್ಪುನಗ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಪಲಯಗ್ ಅಡೆಗೆ ಮೀಸೆ ಪತ್ತ್ದ್ ಒಯ್ತಿಲೆಕ್ಕ ಆಂಡ್. `ರಾಮಾ ಆತ್ ಮಾತಾ ಪಾತೆರೊಚ್ಚಿ ದಾನೆ ಆಯ ದಾದ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಪೆಗೆನಾ? ಅತ್ತ್ ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಪೆಗೆನಾ? ಪನಡ್ ಯಾನ್ ಇತ್ತೆ ಖಾಲಿ ಚೆಕ್ಗ್ ದಸ್ಕತ್ ಪಾಡ್ದ್ ಕೊರ್ಪೆ ಆಯಗ್ ಕಲ್ಪೆರೆ ಏತ್ ಬೋಡು ಆತ್ ರುಪಾಯಿ ಬರೆವಡ್` ಪಂದ್ ಮೀಸೆ ತಿಗರ್ಾದ್ ಪಂಡೆರ್. `ತುಕ ಅಂಚಾಂಡ ಇತ್ತೆ ಪತ್ತ್ ಸಾರ ಪೀಂಕಾವು ತುಕ` ಭೂತ ಪತ್ತ್ನಗನೇ ಕಡ್ತೊನೊಡು, ಬೊಕ್ಕ ಕಡ್ತೊಂಡ ಮುಂಡ ಪುಡಾವುಂದ್ ಎನ್ನಿದ್ ರಾಮಯಣ್ಣೆ ತೆಲ್ತೊಂದು ಪಂಡೆರ್.
`ಬಾಲೆ ಚಿತ್ತು ಇಡೆ ಬಲ` ರಾಮಯಣ್ಣನ ಪಲಯೆ ಕಿಸೆಡ್ದ್ ಕಾಸ್ ದೆತ್ತ್ ಚಿತ್ತುನ ಕೈಕ್ ಕೊರ್ದು 'ಇಂದಾ ಯಾನ್ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋದು ಕೊಪಸ್ ದೆಕ್ಕ್ದ್ ಎಡೇನ ಬಂಙ ಬತ್ತ್ದ್ ಹೊಟೆಲ್ ದೀದ್ ಇತ್ತೆ ಒಯಿಕ್ಕ್ಲಾ ಕಮ್ಮಿ ಇಜ್ಜಾಂದಿನಾತ್ ಸಂಪಾದನೆ ಮಲ್ದೆ. ನಿನ್ನಂಚಿನ ಬಿರ್ಸಗ್ ಸಾಯ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಎಂಕ್ ದೇವೆರ್ ದಾಲಾ ಕಮ್ಮಿ ಮಲ್ಪಯೆರ್. ಈ ಪದ್ರಾಡ್ನೆಟ್ಟ್ ಎಡ್ಡೆ ನಂಬರ್ ದೆತ್ತ್ದ್ ಪಾಸ್ ಆಯಡ ಈ ಎಂಚಿನ ಆಪ ಡಾಕ್ಟ್ರಾಪನಾ?, ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಪನಾ? ಪನ್ ಯಾನ ಮಲ್ಪುವೆ`ಂದ್ ಪಂಡೆರ್. ರಾಮಯಣ್ಣೆ `ಇತ್ತೆ ನಿಕ್ಲು ಪಾತೆರ್ನ ಸಾಥರ್ೊಕ ಆಂಡ್, ಅಂದಯಾ ಚೆನ್ನ ನನ ನಿಕ್ಕ್ ದಾದ ಆವೊಡು ಮಗನ್ ಸಾಲೆಗ್ ಕಡಪುಡೊಲಿಯತ್ತಾ`ಂದ್ ಪಂಡೆರ್, ಚಿನ್ನ ಮೋನೆ ತೆಲಿಕೆಡ್ ದಿಂಜಿದ್ ಪೋಂಡು. ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಇಂಚ ಬೊಲ್ನ್ನೆಯಿಡ್ದ್ ಕುಜಾಲ್ ಒಯ್ತ್ ದೆತ್ತಿಲೆಕ್ಕ ಆಯಗ್ ಸಾಯ ದೆತ್ತ್ ಕೊರ್ಪೆರ್ಂದ್ ಆಯೆ ಕನ ಮನೊಟ್ಟುಲಾ ಎನ್ನಿದಿತ್ತಿಜೆ `ಆವನ್ನ ನಿಕ್ಲೆನ ಉಪಕಾರ ಏಪಲಾ ಮದಪಯೆ` ಚಿನ್ನೆ ಉರ್ಕರಿ ಮನಸ್ಸ್ಡ್ ಪಂಡೆ.
ಚಿತ್ತು ಕಾಲೇಜಿಗ್ ಪೋಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆ. ಎಡೇನ ದುಡ್ಡುದಕ್ಲೆನ ಜೊಕ್ಲೆನ ನಡುಟ್ಟ್ ಚಿತ್ತುನ ಮನಸ್ಸ್ ಎಲ್ಲಿ ಆಯೆರೆ ಸುರುವಾಂಡ್ ಹೊಟೇಲ್ ಕಾಮತೆರ್ನ ಮಗೆ ಬೊಕ್ಕ ರೇಷನ್ ಶೆಟ್ರೆನ ಮಗೆ ಒಟ್ಟಾದ್ ಚಿತ್ತುಗು ಮುಕ್ಕಾಲ್ದಕ್ಕೆರೆ ಸುರುಮಲ್ತೆರ್. 'ಊರ್ದಕ್ಲೆಡ ಮಾತಾ ದುಡ್ಡು ನಟ್ಟ್ದ್ ಈ ಕಲ್ತ್ದ್ ದಾದ ಮಲ್ಪುವಯಾ.. ನಿನ್ನ ಅಜ್ಜೆ ಕುರ್ಲರಿ ಕುಂಞಪ್ಪ, ಅಮ್ಮೆ ಚಮರ್ುರಿ ಚಿನ್ನೆ. ಈ ನನ ಚಾಟ್ದ ಬೇರ ಸುರುಮಲ್ಪೊಡು ಅಪಗ ನಿಕ್ಕ್ 'ಚಾಟ್ ಚಿತ್ತು'ಂದ್ ಪುದರ್ ಬರ್ಪುಂಡು'. ಉಂದೆನ್ ಕೇಂಡಿನ ಚಿತ್ತುನ ಮನಸ್ಸ್ಗ್ ತೂ ದೀಲೆಕ್ಕ ಆಂಡ್. ಆಯೆ ಚಿನ್ನಡ ಪಂಡೆ 'ಅಮ್ಮೆರೇ ಇರೆಗ್ ಆಟದವುಲು ಮಾತಾ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಸಂತೆ ಕೊನೊಪಿನೆನ್ ಉಂತಾದ್ ಬೇತೆ ದಾಲ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಆವಂದೇ?'. ಚಿನ್ನನ ಉಡಲ್ಗ್ ಬಿಸತ್ತಿ ಪಾಡಿಲೆಕ್ಕ ಆಂಡಲಾ ಆಯೆ ಮನಿತ್ತ್ಜೆ ಬಾಲೆ ದಾದನಾ ಪಾತೆರೊಂದುಲ್ಲೆ ಪಂದ್ ಅಡೆಗೆ ತೆಲ್ತೆ. 'ಆವು ಮಗ ಈ ನನ ಕಲ್ತ್ದ್ ಎಡ್ಡೆ ಬೇಲೆ ತಿಕ್ಕಿ ಬೊಕ್ಕ ಈ ಬೇರೊನು ಯಾನ್ ಬುಡ್ಪೆ 'ಂದ್ ಪಂಡೆ.
ಕಾಮತೆರ್ನ ಬೊಕ್ಕ ಶೆಟ್ರೆನ ಜೋಕ್ಲೆಗ್ ಬುದ್ದಿ ಕಲ್ಪಾವೊಡ್ಡ ಯಾನ್ ಆಕ್ಲೆಡ್ದ್ ಎಚ್ಚ ಮಾಕರ್್ ದೆಪ್ಪೊಡು ಪನ್ಪಿನ ಚದಿ ಚಿತ್ತುಗು ಪುಟ್ಟುಂಡು. ಶೆಟ್ರೆನ ಮಗೆ ಅದರ್ೊಡೆ ಸಾಲೆ ಬುಡಿಯೆ. ಪಿಯುಸಿದ ಪರೀಕ್ಷೆಡ್ ಕಾಮತೆರ್ನ ಮಗೆ ಗೋತ ಪಾಡಿಯೆಡ ಚಿತ್ತು ಒಂಜನೇ ನಂಬರ್ಡ್ ಪಾಸ್ ಆಯೆ. ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋನು ಮಲ್ತ್ದ್ 'ಚಿತ್ತು ಒಂಜನೇ ನಂಬರ್ಡ್ ಪಾಸಾತೆ ಆಯಗ್ ತೊರ್ತಲ್ದ ಮಲ್ಲ ಶಾಲೆಡ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಯೆರೆ ಸೀಟ್ ತಿಕ್ಕ್ದ್ಂಡ್'ಂದ್ ಪನ್ನಗ. 'ಕಲ್ಪಡ್ ಆಯನ ಖಚರ್ಿ ಮಾತಾ ಯಾನ್ ತೂಪೆಂ'ದ್ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಪಲಯೆ ಪಂಡೆರ್.
ಚಿತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಲ್ತೆ. ಆಂಡ ಆಯನ ಮನಸ್ಸ್ದುಲಾಯಿ ಒಂಜಿ ನಮುನೆದೆ ಅಲ್ಪತನದ ಬಿತ್ತ್ ಬೂರ್ದು ಕೊಡ್ಡಿದಿನವು ಬಲತೊಂದೇ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಆಯೆ ಆಯನ ದೋಸ್ತಿನಕ್ಲೆಡ ಎರೆಡಲಾ ಅಮ್ಮೆರೆನ ಬೇಲೆ ದಾದ ಪಂದ್ ಪನೊಂದಿತ್ತ್ಜೆ. ಆಟ ನೇಮೋಗು ಊರುಡ್ದು ಊರುಗು ಸಂತೆ ಕೊನೊಪಿನಾಯನ ಮಗೆ ಪಂಡ ದೋಸ್ತಿನಕುಲು ರಂಗ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್ ಪಂದ್ ಎನ್ನೊಂದಿಲೆಕ್ಕನೇ ಆಯಗ್ ಚಿನ್ನನ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರದ ಮಿತ್ತ್ ಪಗೆ ಪುಟ್ಟುಂಡು. ಚಿನ್ನೆನ ಚಮರ್ುರಿತ ಸಂತೆ ಇತ್ತಿನ ವಾ ಆಟ ಕೂಟೊಗುಲಾ ಚಿತ್ತು ಪೋಪಿನೆನೇ ಬುಡ್ದು ಬುಡಿಯೆ ಉಂದು ಚಿನ್ನಗ್ ಗೊತ್ತಾದ್ ಆಯೆ ಮನಸ್ಸ್ದುಲಾಯೇ ಕರಗೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆ. 'ಛೇ ಉಂದೆಂಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯೆ. ನಂಕ್ ನುಪ್ಪು ಕೊರಿನ ಬೇಲೆನೇ ತಾತ್ಸಾರ ಮಲ್ಪುನ ವಿದ್ಯೆನ್ ಯಾನ್ ದಾಯೆ ಚಿತ್ತುಗು ಕಲ್ಪಾಯೆರೆ ಪೋಯೆನಾ ಯಾನ್ ತಪ್ಪು ಮಲ್ತೆನಾ ದಾಂನಾ.. ನನ ಚಿತ್ತುಗು ಎಡ್ಡೆ ಬೇಲೆ ತಿಕ್ಕ್ದ್ ಪರವೂರುಗು ಪೋಯೆಡ ಬೊಕ್ಕ ಎನ್ನ ಕೈತಡೆ ಪಿರ ತಿಗರ್್ದ್ ತೂವೆನಾ' ಪನ್ಪಿನ ಪೋಡಿಗೆ ಸುರುವಾಂಡ್. ಲಚಿಮಿಡ ಪಂಡ್ದ್ ಮನಸ್ಸ್ದ ದುನ್ನ ಕಮ್ಮಿ ಮಲ್ಪೆರೆ ತೂಯೆ. ಸಾಧ್ಯ ಆವಂದೆ ರಾಮಯಣ್ಣಡ ದುಃಖ ದೆತ್ತೆ. 'ಜವನ್ಯೆರ್ ಎಂಚಿನಲಾ ಪನಡ್ ಚಿನ್ನ ನಮ ಮಲ್ಪುನ ಬೇಲೆ ಬುಡಿಯೆರೆ ಆಪುಂಡಾ?. ಇತ್ತೆತ್ತೆದ ಜವನ್ಯೆರೆ ನಾಲಚ್ಚರ ಕಲ್ತಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೇ ದುಂಬುದೆನ್ ಮಾತಾ ಮದತ್ತ್ ಬುಡ್ಪೆರ್. ಕಾಲ ಅಂಚೆನೆ. ನಿಕ್ಕ್ ಇತ್ತೆ ದಾಲಾ ನಷ್ಟ ಆತ್ಜತ್ತಾ. ತೂಕ ಆಯೆಗ್ ಬೇಲೆ ತಿಕ್ಕಡ್ ಅಲ್ತ್ ಬೊಕ್ಕ ಬೋಡ್ಡ ಈ ನಿನ್ನ ಬೇರೋನು ಬುಡು ಮಾರಾಯ ಇತ್ತೆ ದಾಯೆ ಮಂಡೆಬೆಚ್ಚ ಮಲ್ಪುವ?.' `ಅಂಚತ್ತ್ ರಾಮಯಣ್ಣ ಯಾನ್ ತೂಲೆ ಎನ್ನ ಅಮ್ಮೆರ್ ಮಲ್ತಿನ ಬೇಲೆಗ್ ಏತ್ ಮರ್ಯಾದಿ ಕೊರ್ದು ದುಂಬುಕೊನೆಯೆ ಎನ್ನ ಮಗನ್ ತಾಂಕಿಯೆ ಆಂಡ ಆಯೆ?... ಆಯೆ ಆ ಬೇರ ಮಲ್ಪುನ ಬೊಡ್ಚಿ ಅವೆನ್ ಯಾನ್ಲಾ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪಂದ್ ಪನೊಂದುಲ್ಲೆತ್ತಾ ಉಂದು ನ್ಯಾಯನಾ? ಎನ್ನ ದೊಕ್ಕೆ ಇತ್ತಿನೆಟ್ಟ ಯಾನ್ ಈ ಬೇರೊನು ಬುಡಯೆ ಈರ್ ಎಂಚಿನಲಾ ಪನ್ಲೆ ಎನ್ನ ಜೂವಾಂಡಲಾ ಬುಡುವೆ ಈ ಬೇರೊನು ಮಾತ್ರ ಬುಡಯೆ' ಚಿನ್ನೆ ಗಟ್ಟಿಯಾದ್ ಪಂಡೆ.
ಚಿತ್ತುನ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಲ್ತ್ದ್ ಮುಗಿಯೊಡ್ಡ ದುಂಬೇ ಆಯಗ್ ಬೊಂಬಾಯಿದ ಮಲ್ಲ ಕಂಪೆನಿಡ್ ಬೇಲೆ ತಿಕ್ಕ್ಂಡ್. ಅಕೇರಿದ ವರ್ಸ ಕಲ್ತೊಂದುಪ್ಪುನಗನೇ ಸಾರ ಸಾರ ಸಂಬಳ ತಿಕ್ಕ್ಂಡ್. ಕಲ್ತ್ನ ಮುಗಿನೆತ್ತ ಮನದಾನಿಯೇ ಆಯೆ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪಿದಾಡ್ದ್ ಉಂತಿಯೆ. ಚಿನ್ನನ ತಿಗಲೆನೇ ಬಾಯಿಗ್ ಬತ್ತಿಲೆಕ್ಕ ಆಂಡ್. ಆಂಡ ದಾದ ಮಲ್ಪುನು ಬಲತ್ತಿ ಮಗನ್ ಇಲ್ಲಡ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಮಲ್ಪು ಪಂಡ ಆಪುಂಡಾ? ಚಿನ್ನೆಲಾ ಲಚುಮಿಲಾ ಬಸ್ತ್ತಡೆ ಮುಟ್ಟ ಪೋದು ಕಣನೀರ್ ದೆತ್ತ್ದ್ ಚಿತ್ತುನು ಬಸ್ ಮಿತಾಪರ್ಾಯೆರ್. `ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋಯಿನ ಸುರುಕ್ಕೇ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಪಲಯನಡೆ ಪೊಯೆರೆ ಮದಪಡಾ ಮಗಾ'ಂದ್ ಚಿನ್ನೆ ಪಂಡೆ. 'ಆವು ಅಮ್ಮೆರೆ ಆಂಡ ಈರ್ ಆಯಿನಾತ್ ಬೇಗ ನಿದ್ರೆಕಜ್ಜೆರ್ದ ರಾತ್ರಿ ಇಡೀ ತೋಪುಡು ಕೈಲ್ ಆಡಾವುನ ದರಿದ್ರ ಬೇಲೆನ್ ಉಂತಾಲೆ' ಚಿತ್ತು ಚಿನ್ನನ ಮೋನೆ ತೂವಂದೆ ಓಲಾ ತೂದು ಪಂಡೆ. 'ದರಿದ್ರ ಬೇಲೆ........' ಚಿತ್ತುನ ಪಾತೆರ ಕೇಂದ್ ಚಿನ್ನಗ್ ಪಿಸಿರ್ ನೆತ್ತಿಗೇರ್ಂಡ್. ಆಂಡಲಾ ಒರಿಯೇ ಮಗನ್ ದೂರದ ಊರುಗು ಕಡಪುಡುನ ಪೊತರ್ುಂದು ಎನ್ನಿದ್ ಅಡೆಗೇ ಸಮಾಧಾನ ಆಯೆ. ಚಿನ್ನೆ - ಲಚುಮಿನ ಕಾರ್ ಪತ್ತ್ದ್ ಬಸ್ಸ್ ಮಿತ್ತರ್ದ್, ಕೈ ಬೀಜಾವೊಂದು ಚಿತ್ತು ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋಯೆ.
ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋಯಿನ ಚಿತ್ತು ಬೊಕ್ಕ ಊರುಗು ಬರೊಡುಂದಾಂಡ ಚಿನ್ನೆ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಬುಡೊಡುಂದು ಹಠ ಪತ್ತಿಯೆ. ಈರೆಗ್ ಏತ್ ಬೋಡ್ಡಲಾ ಕಾಸ್ ಕಡಪುಡುವೆ. ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರೊನೊಂಜಿ ಬುಡ್ಲೆ ಅಮ್ಮೆರೆ ಪಂದ್ ಪ್ರತಿ ಸತರ್ಿಲಾ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಇಲ್ಲಗ್ ಫೋನ್ ಮಲ್ತ್ದ್ ಸುಖ ಕಷ್ಟ ಪಾತೆರೊಂದುಪ್ಪುನಗ ಪನ್ಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆ. ಇಂದೆನ್ ಕೇಂಡಿನ ರಾಮಯಣ್ಣೆ 'ಅಂದಾ ಚಿನ್ನ ನಿಕ್ಕ್ ನನ ದಾದ ಆವೊಡುಯಾ?. ನನಾಂಡಲಾ ಮಗೆ ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕ ಕೇನ್ ಮಾರಾಯಾ. ಆಯೆ ದುಡ್ಡು ಕಡಪುಡುವೆಗೆತ್ತಾ. ಈ ದಾಯೆ ರಾತ್ರಿ ಇಡೀ ನಿದ್ರೆ ಕಜ್ಜೆರುವ. ನಿನ್ನ ಮಗೆ ಪನ್ಪಿನಲಾ ಸಮನೇ, ದಾದ ಪನ್ಪ?'ಂದ್ ಕೇಂಡೆರ್.
'ಈರ್ ದಾದ ಪನ್ಪಿನಿ ರಾಮಯಣ್ಣ?, ಆಯನ ಕಾಸ್ ಆಯೆನೇ ದೀವೊನಡ್. ಎಂಕ್ ಬದ್ಕೆರೆ ತಿಕ್ಕಿನ ಸಾದಿನೆ ಆಯೇ ಈ ನಮುನೆ ದಂಟಿಬೊಕ್ಕ ಎನನ್ ದಂಟಂದೆ ಕುಲ್ಲೆನಾ. ನನ ಎಲ್ಲೆ ಬೊಡೆದಿ ಬತ್ತಿಬೊಕ್ಕ ಈ ಪರಬನ್ ಇಲ್ಲ್ ಬುಡ್ದು ಪೋಂದ್ ಪಂಡ ಯಾನ್ ದಾನೋಡು?, ಸಾದಿಡ್ ಬೂರೊಡ.? ದೂರದ ಬೊಂಬಯಿಡ್ ಕುಲ್ಲೊಂದು 'ಬೇರ ಬುಡು.... ಬೇರ ಬುಡು' ಪನ್ಪಿನ ಅಧಿಕಾರ ಆಯಗ್ ದಾದವುಂಡು. ಆಯನ ದುಡ್ಡುನು ಆಯೆನೇ ಗಂಟ್ ಕಟ್ಟಡ್. ಯಾನ್ ಬೇರ ಬುಡ್ಪೆ ಏಪ ಪಂಡ ಯಾನ್ ಸೈತಿ ಬೊಕ್ಕ. ಎಲ್ಲೆ ಯಾನ್ ಸೈತೆಂದ್ ಆಂಡ ಆಯಗೊಂಜಿ ಫೋನು ಮಲ್ತ್ ಪಂಡ್ಲರ್ೆ, ನಿನ್ನ ಅಮ್ಮೆ ಇತ್ತೆ ಎಲಿಮಿನ್ದ ಬಾಜನೊಡು ಕೈಲಾಡವುನ ಬುಡ್ತೆ...ಸೈತ್ದ್ ಪುಣ ಆದ್ ಜೈದೆ. ಆಯನ ಕಾಟೊಗು ತೂ ದೀವೆರಾಂಡಲಾ, ಆಯನ ದೂಪೆಗ್ ನುಪ್ಪು ಪತ್ತೆರಾಂಡಲಾ ಈ ಒರ ಇಮಾನೊಡು ರಾವೊಂದು ಬಲಾಂದ್........' ಭೂತ ಪತ್ತಿಲೆಕ್ಕ ಚಿನ್ನೆ ಪಾತೆರುನೆನ್ ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಅಡೆಗೆ ಕಡ್ತೆರ್. ' ಈ ದಾಯೆ ಅಪಸಕುನ ಪಾತೆರ್ನು. ನಿಕ್ಕ್ ದಾನೆ ಕಲ್ಲು ಗುಂಡುದಲೆಕ್ಕ ಉಲ್ಲ. ನನ ನೂದು ವೊರ್ಸ ಬದ್ಕುವ ಪೊಕ್ಕಡೆ ಇಜ್ಜಾಂದಿನ ಮಾತ ಪಾತೆರಡ' ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.
'ಇಂಚಿನ ಒಂಜಿ ಮಗೆನೇ ಯಾವು ರಾಮಯಣ್ಣ ಕಲ್ಲು ಗುಂಡುಗು ಉಳಿ ಪಾಡ್ಯೆರೆ' ಚಿನ್ನೆ ಮುಣ್ಕೊಂದು ಬೀಸ ಬೀಸ ಇಲ್ಲ್ ಜತ್ತ್ ಪೋನಗ ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಅಜಪ್ಪಾದ್ ಆಯನ ಬೆರಿನೇ ತೂಯೆರ್. ಅಲ್ತ್ ಬೊಕ್ಕ ಚಿತ್ತುನ ಫೋನು ಬೈದ್ಂಡ್ ಪಂಡ ಚಿನ್ನೆ ಕೆಬಿ ಕೆಪ್ಪು ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆ. ಲಚುಮಿ ಮಗಟ್ಟ ಪಾತೆರ್ಯೆರೆ ಬಲ್ತೊಂದಿತ್ತಲ್. ಅಂಚ ಒಂಜಿ ಸತರ್ಿ ಚಿತ್ತುಡ ಫೋನುಡು ಪಾತೆದರ್್ ಬತ್ತಿನ ಲಚುಮಿ 'ಅಂದೆಯೇ ಚಿತ್ತು ಅವೊವ್ವಾ ಅಮೆರಿಕ ದೇಶೋಗು ಪೋಪೆಗೆ. ಕಂಪೊನಿ ಆಯನ್ ಕಡಪುಡುನುಗೆ. ಒಂಜಿ ಲಚ್ಚೊಡ್ದು ಎಚ್ಚ ಸಂಬಳ ನನ ತಿಕ್ಕುಂಡುಗೆಂದ್'ಪಂಡಲ್ 'ಅಮೆರಿಕ ದೇಸನ.. ಪನ್ಪಿನ ಕೇಂದೆ ಅಂಚ ಪಂಡ ವೊಲುಯಾ?' ಚಿನ್ನೆ ಲಚುಮಿಡ ಕೇನ್ನಗ. 'ಎಂಕ್ ದಾನೆ ಗೊತ್ತು ರಾಮಯಣ್ಣಡ ಕೇಂಡೆ. ಅಂಚ ಪಂಡ ಒಲ್ಪಾಂದ್, ಆರ್ ಬಾರೀ ಕುಸಿಟ್ಟ್ ಪಂಡೆರ್. ಅವು ಏಲ್ ಕಡಲ್ದ ಅಂಚಿಗೆ. ಅಡೆಗೆ ಪೋವೊಡ್ಡ ನಮ್ಮ ಚಿತ್ತು ಬಾರಿ ಪುಣ್ಯ ಮಲ್ತೆಂದ್ ಪಂಡೆರ್. ಎಂಕ್ ಒರ ಆಯನ್ ತೂವೊಂಡುಂದು ಆಪುಂಡುಯೇ...' ಲಚುಮಿ ದಂಬು ಕಟ್ಟ್ದ್ ಪಂಡಲ್. 'ಆಯನ್ ಒರ ಬತ್ತ್ ಪೋಯೆರೆ ಪಂತೊಡು....' ಚಿನ್ನೆ ನಗರ್ೊಂದು ಪಂಡೆ. ಲಚುಮಿನ ಮೋನೆ ಎಲ್ಲಿ ಆಂಡ್ 'ಪಂಡೆಯೇ ಆಂಡ......' 'ಆಂಡ..... ಆಂಡ ದಾದಯಾ? ಎನ್ನ ದರಿದ್ರ ಎಲಿಮಿನ್ದ ಬಾಜನ, ಅಯಿಟ್ ಆಡುನ ಕೈಲ್ನ್ ಬೊಳ್ಳೊಗು ಬುಡಿಯೆರೆ ಪಂಡೆನಾ?. ಬೊಡ್ಚಿಯಾ ಆಯೆ ಇಡೆ ಬರ್ಪಿನನೇ ಬೊಡ್ಚಿ.. ಏಲ್ ಕಡಲ್ ಅಂಚಿ ಅತ್ತ್ ಪದ್ನಾಜಿ ಕಡಲ್ ಅಂಚಿ ನಾರಾಯಣ ದೇವೆರೆನ ಲೋಕೊಗು ಪೂವಡ್. ಯಾನ್ ಎನ್ನ ದರಿದ್ರ ಬಾಜನೊನು ಟನ ಟನ ಪಂದ್ ಬೊಟ್ಟೊಂದು ಕುಲ್ಲುವೆ ಪೋವಡಿಯಾ ಪೋವಡ್. ಆಯಗ್ ಆತ್ ಹಠ ಇತ್ತ್ಂಡ ಆಯನ ಅಮ್ಮೆ ಎಂಕ್ ಏತ್ ಉಪ್ಪೊಡು...' ಚಿನ್ನನ ಪಾತೆರೊಗು ಲಚುಮಿನ ಕಣನೀರೇ ಉತ್ತರ ಕೊರುಂಡು.
ಚಿತ್ತು ಅಮೆರಿಕೊಗು ಪೋದು ರಡ್ಡ್ ವರ್ಸ ಕರಿಂಡ್. ಪದಿನೈನ್ ದಿನೊಕ್ಕೊರ ಲಚುಮಿನ್ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಇಲ್ಲಡೆ ತಪರ್ಾದ್ ಪೋನುಡು ಪಾತೆರೊಂದಿತ್ತೆ. ಚಿನ್ನೆ ಮಗನ ಸುದ್ದಿನೇ ಪಾತೆರುನ ಬುಡ್ದು ಬುಡಿಯೆ. ಆಟ, ಅಂಕ, ಆಯನ ಬೊಕ್ಕ ಎಡ್ಡೆ ಮರ್ಯಾದಿಡ್ ತೂಪಿನ ಊರುದ ಜನಕ್ಲೆನ ಪ್ರೀತಿ ಇಸ್ವಾಸ ಆಯನ್ ಉಲ್ಲಾಸ್ಡ್ ಉಪ್ಪುಲೆಕ್ಕ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಒಂಜಿ ಕಾಂಡೆ ಲಚುಮಿ ಚಿತ್ತುಡ ಪೋನುಡು ಪಾತೆರಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಾರುನ ನಡಕೆಡ್ ಇಲ್ಲಗ್ ಬತ್ತಲ್. ಇಲ್ಲ ಪಿರಾವುಡು ಗೂಂಟೊಗು ಕಟ್ಟ್ದಿನ ಕೆಮ್ಮೈರೆಗ್ ಬಾರ್ - ನೀರ್ ದೀವೊಂದಿತ್ತಿನಡೆಗೇ ಲಚುಮಿ ಬತ್ತಲ್. 'ಅಂದೆಯೇ ಚಿತ್ತುಗು ಮದ್ಮೆ ಉಂಡುಗೆ...' ಚಿನ್ನಗ್ ಈ ಸುದ್ದಿ ಒರ ಕುಸಿ ಕೊರುಂಡು, ಅಯಿತೊಟ್ಟುಗು ಉದೆಸಿನಲಾ ಆಂಡ್ 'ಆವಡಪ್ಪಾ, ಆವಡ್ ಪದರ್ೆಸಿ ಪೊಣ್ಣುಲು ಬಾರೀ ಸೋಕುಪ್ಪ ಇಂಬ್ಯೆಗ್ ಅಂಗ್ ಅರಿಂಡ್ ತೋಜುಂಡು ಆವಡಪ್ಪಾ ಆವಡ್' ಪಂದ್ ಪನ್ನಗ 'ಅತ್ತ್ಯೇ ಪೊಣ್ಣು ಬಾರೀ ಪೊಲರ್ುದಾಲ್ಗೆ, ಎಡ್ಡೆ ಬೇಲೆ ಅಮೆರಿಕೊಡು ಉಂಡುಗೆ' ಲಚುಮಿ ಪಂಡೊಲು. 'ಅಂದ್ಯಾ, ಕೃಷ್ಣ ದೇವೆರೆನ್ ಕೆರ್ಯೆರೆ ಪೂತನಿ ಎಡ್ಡೆ ರೂಪೊಡು ಎಡ್ಡೆ ಗುಣೊಟ್ಟೇ ಬೈದಿನಿ. ಉಲ್ಲೆರಪ್ಪಾ ಶೂರ್ಪನಖಿ, ತಾಟಕಿನಂಚ ಮಂಗ್ ಮಲರ್್ ಮಲ್ಪುನಕ್ಲೆಗ್ ದಾಲಾ ಕಮ್ಮಿ ಇಜ್ಜಿ. ಬೊಕ್ಕ ಗೊತ್ತಾವು...' ಚಿನ್ನೆ ತಾತ್ಸಾರೊಡು ಪಂಡೆ. 'ಇಜ್ಜಿಯೇ ಪೊಣ್ಣನ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲ್ ನಮ್ಮ ವೊಡಿಪುಗೆ. ನಮ್ಮ ಊರುದಾಲೆಗೆ... ಬೊಂಬಾಯಿಡ್ ಮದ್ಮೆಗೆ. ನಮಕ್ ಇಮಾನಾದ ಎಂಚಿನಪ್ಪಾ.... ರಸೀದಿಯಾ... ಎಂಚಿನನಾ ಕಡಪುಡುವೆಗೆ ನಮ ರಾವೊಂದು ಪೋವೊಡುಗೆ ಲಚುಮಿ ಭಾರಿ ಕುಸಿಟ್ ಪಂಡೊಂದಿತ್ತಿನಾಲ್ ಚೆನ್ನನ ಪಿಸಿರ್ದ ಮೋನೆನ್ ತೂದ್ ಅಡೆಗೆ ಉಂತಾಯಲ್. 'ಪೋಯಾ.... ಈ ರಾವೊಂದು ಅತ್ತ್ ಲಾಗ್ಯೊಂದು ಪೋ... ಎಂಕ್ ದಾನೆ. ಪದಿನೈನ್ ದಿನಕ್ಕೊರ ಪೋನುಡು ಆಯನ್ ಮಾನಾವತ್ತಾ ಈ ಪೋ. ಆಜಿ ತಿಂಗೊಲುಗೊರ ಗಂಟ್ ನಿಕ್ಕ್ ಕಡಪುಡುವೆತ್ತಾ... ಈ ಪೋವೊಡೆ...ಯಾನ್ ಎನ್ನ ಎಲಿಮಿನ್ದ ಬಾಜನ ಆಡವೊಂದು ಮೂಲೆ ಕುಲ್ಲುವೆ' ಚಿನ್ನೆ ಗೌಜಿ ಮಲ್ತ್ ಪಂಡೆ.
ಆನಿ ರಾತ್ರೆ ಲಚುಮಿಗ್ ನಿದ್ರೆನೇ ಬೂರ್ಜಿ. ಉಪ್ಪುನು ಒರಿಯೇ ಮಗೆ ಆಯನ ಮದ್ಮೆಗ್ ಪೋಯಿಜಿಂಡ ಯಾನ್ ಇತ್ತ್ದ್ ದಾನೆ ಪ್ರೇಜನ...ಂದ್ ಎನ್ನೊಂದು ಲಚುಮಿ ಮನದಾನಿ ಪುಲ್ಯಕಾಂಡೆ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಇಲ್ಲಡೆ ಪೋದು ಎಡೇನ ಬುಲ್ತಲ್. 'ರಾಮಯಣ್ಣ ಯಾನ್ ಈರ್ನ ಒಪ್ಪ ಪುಟ್ಟಿನ ತಂಗಡಿ ಲೆಕ್ಕ ಅತ್ತೇ... ಎಂಚಾಂಡಲಾ ಅರೆನ್ ಒರ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋಯೆರೆ ಒಪ್ಯಾಲೆ. ಯಾನ್ ಈರ್ನ ಕಾರ್ ಪತ್ತುವೆ'ಂದ್ ಕಣ್ಣನೀರ್ ಜಪುಡಾಯಲ್. ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಚಿನ್ನನ ಇಲ್ಲಗೇ ಬತ್ತೆರ್. 'ದಾನೆಯಾ ಚಿನ್ನ ಮಗಕ್ಕ್ ಮದ್ಮೆ ಪಂಡ ಈ ದಾನೆ ರಾವಣಲೆಕ್ಕ ಪಿಸರ್ ಪಾತೆರ್ನು... ಈ ಬರ್ಪನಾ ಇಜ್ಜಾ ಎಂಕ್ ಗೊತ್ತುಜ್ಜಿ ಯಾನ್ ಮಾತ್ರ ಲಚುಮಿನ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಇಲ್ಲದಾಲ್ನ ಒಟ್ಟುಗು ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋಪಿನಿ ಪೋಪಿನೆ. ನಮ್ಮ ಚಿತ್ತುನ ಮದ್ಮೆನ್ ತೂವಂದೆ ಕುಲ್ಲರೆ ಎಂಕ್ ದಾನೆ ಮಲರ್ಾ. ಕುಡೊರ ಫೋನ್ ಬರಡ್ ಇಮಾನದ ನಾಲ್ ಟಿಕೇಟ್ ಕಡಪುಡು ಪನ್ಪೆ'ಂದ್ ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಪನ್ನಗ. ರಾಮಯಣ್ಣೆನೇ ಪಿದಾಡ್ದೆರ್, ನನ ಯಾನ್ ದಾಯೆ ಕುಲ್ಲುನು. ಏತಾಂಡಲಾ ಒಯರ್ೆ ಮಗೆ ಅತ್ತಾಂದ್ ಎನ್ನಿಯೊಂದು ಚಿನ್ನೆಲಾ ಪಿದಾಡ್ಯೆರೆ ಒಪ್ಪಿಯೆ. ಎಂಚಲಾ 'ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಬಲಾ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಬಲಾ' ಪಂದ್ ಪನೊಂದಿತ್ತಿನ ಪಲಯನಕ್ಲೆನ ಮೋನೆ ತೂಯಿಲೆಕ್ಕಲಾ ಆಂಡ್ ಪಂದ್ ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಒಂಜೇ ಕಲ್ಲ್ಡ್ ರಡ್ಡ್ ಕುಕ್ಕು ತಲ್ತೆರ್.
ಚಿನ್ನೆ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋಯೆರೆ ವಿಮಾನೊಡು ಕುಲ್ಲಿಯೆ. ರಾಮದೇವೆರ್ ಲಂಕೆನ್ ಗೆಂದ್ದ್ ಪಿರ ಅಯೋಧ್ಯೆಗ್ ಬನ್ನಗ ಪುಷ್ಪಕ ವಿಮಾನೊಡು ಬರ್ಪಿನ ಪೊರ್ಲುನು ಆಟೊಡು ರಾಮನ ಏಸ ಪಾಡ್ದಿನ ಅಳಕೆ ರಾಮಯ ರೈಕುಲು ಪನ್ತಿನ ಇಚಾರ ಇತ್ತೆ ಚಿನ್ನೆ ನೆನಪು ಮಲ್ತೊಂಡೆ. 'ಉಂದು ರಾವಣನ ಪುಷ್ಪಕ ಇಮಾನನೇ ಅತ್ತೆ ರಾಮಯಣ್ಣ'ಂದ್ ರಾಮಯಣ್ಣಡ ಪನ್ನಗ ಆರ್ ಜೋರು ತೆಲ್ತ್ದ್ 'ನನ ಈ ಅಮೆರಿಕೊಗು ಪೊಯೆರೆ ಉಂಡು ಮಾರಾಯ ಅವು ದೇವೇಂದ್ರನ ಅಮರಾವತಿದ ಲೆಕ್ಕ ಉಂಡು'ಂದು ಪಂಡೆರ್. 'ರಾಮಯಣ್ಣ ಈರ್ ಪಂಡರ್ಂದ್ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಎಂಚಲಾ ಪಿದಾಡ್ದೆ ನನ ಅಮೆರಿಕೊಗು - ಗಿಮೆರಿಕೊಗು ಯಾನ್ ಮಿನಿ ಪೋವಯೆ. ಒಯರ್ೆ ಮಗನ ಮದ್ಮೆಗ್ ಪೋಯಿಜಿಡ ಊರುದಕ್ಲ್ ದಾನೆ ಪನ್ವೆರೆಂದ್ ಬರೊಂದುಲ್ಲೆ ಅತ್ತಾಂದೆ ಎನ್ನ ಮಗನ ಪಾತೆರ - ಆಯನ ಸುಪರ್ೊಗತ್ತ್' ಚಿನ್ನೆ ಪಿಸಿರ್ಡ್ ಪಂಡೆ.
ಬೊಂಬಾಯಿ ಚಿನ್ನಗ್ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕೊಡ್ದು ಒಂಜಿ ತೂಕ ಕಡಿಮೆದ ಲೆಕ್ಕ ತೋಜಿಂಡ್. ಮಲ್ಲ ಹೊಟೆಲ್ಡ್ ರೂಮು ಮಲ್ತ್ದ್ ಚಿನ್ನ, ಲಚುಮಿ, ರಾಮಯಣ್ಣ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ ಬೊಡೆದಿನ್ ಕುಲ್ಲಾಯೆಡಲಾ ಚಿನ್ನಗ್ ಮಾತ್ರ ಚಿತ್ತುನ ಮೋನೆ ತೂವೆರೆ ಮನಸ್ಸ್ ಬತ್ತ್ಜಿ. ಲಚುಮಿಗ್ ಭಾರಿ ಕುಸಿ. ಆಲ್ ಚಿತ್ತುನು ಏತ್ ತೂಂಡಲಾ, ಆಯಡ ಏತ್ ಪಾತೆರ್ಂಡಲಾ ಕಡಿಮೆನೇ ಆಯಿ ಲೆಕ್ಕ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಲ್. ಎಲ್ಯ ಸಭೆಟ್ಟ್ ಊರುದ ಕಟ್ಟ್ ಪಿಕರ್ಾರ ನಿರ್ಮಲೊಡು ಮದ್ಮೆ ನಡತ್ತ್ಂಡ್. ಧಾರೆ ಮಾತ ಆಯಿಲೆಕ್ಕೊನೆ ಪೊಣ್ಣನ ಅಮ್ಮೆರ್ ಚಿನ್ನನ ಕೈತಲ್ ಬತ್ತ್ದ್ 'ಎಂಚ ಉಂಡು ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣಾ ಈರ್ನ ಚಾಟ್ ಸೆಂಟರ್ದ ಬಿಸಿನೆಸ್. ಕುಡ್ಲಡ್ ಒಲ್ಪಾಂಡ್ ಈರ್ನ ಅಂಗಡಿ. ಬೇರ ಮಾತ ಎಂಚ ಉಂಡುಂದು ಕೇಂಡೆರ್'. ವಾ.. ಮಗೆ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಪಂದ್ ಪನ್ಯೆರೆ ನಾಚಿಕೆ ಆದ್ ಬೇತಾ ಎಂಚಿನನಾ ಪಂಡ್ದ್ ಎಡೇನ ರೈಲ್ ಬುಡ್ತೆಂದ್ ಚಿನ್ನೆಲಾ ರಾಮಯಣ್ಣೆಲಾ ಎನ್ನಿಯೆರ್. 'ತೊಂದರೆ ಇಜ್ಜಿ ಅಲ್ತಡೇ ಉಂಡು' ಚಿನ್ನೆ ಮೆಲ್ಲ ನಗರ್ೊಂದು ಪಂಡೆ. 'ಎಂಕ್ ಊರುಡೇ ಗೌಜಿಡ್ ಮದ್ಮೆ ಮಲ್ಪೊಡುಂದು ಮನಸ್ಸ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣ, ಈರ್ ದಾಯಗಾ ಊರುಡು ಮದ್ಮೆ ಮಲ್ಪುನ ಬೊಡ್ಚಿ ಪಂಡರ್ಗೆ' ಪೊಣ್ಣನ ಅಮ್ಮೆರ್ ಪನ್ನಗ ಚಿನ್ನಗ್ ಅಡೆಗೇ ತೆಡಿಲ್ ಆಕಿಲೆಕ್ಕಾಂಡ್. 'ಅವ್ವು ...ಅವ್ವು....' ಪನೊಂದು ದಾದನ ಪನ್ಯೆರೆ ಪೋಯಿನ ಚಿನ್ನೆ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಮೋನೆ ತೂಯೆ. ' ಅವುದಾಲಾ ಇಜ್ಜಿ ಅಣ್ಣಾ ಜೋಕ್ಲೆಗ್ ಊರುಡು ಸಮಕಟ್ಟಾವಂದ್ ಪಂದ್ ಮುಲ್ಪನೆ ಆವಡ್ ಪಂದ್ ಚೆನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ ಪಂಡಿನಿ ಆತೆ' ರಾಮಯಣ್ಣ ಅಡೆಗೇ ಬಸಲೆದ ಬೂರುಗು ಊತ ಕೊರಿಲೆಕ್ಕ ಪಂಡೆರ್. 'ಏತಾಂಡಲಾ ಊರುಡು ಆಪಿನ ಎಡ್ಡೆತ್ತ್ಂಡ್. ನಮ್ಮ ಕುಟುಮದಕ್ಲು, ಬಂಧುಲು, ಊರುದಕ್ಲೆನ ಎದುರುಡು ಆಂಡನೇ ಆಯಿಕ್ಕೊಂಜಿ ಮರ್ಯಾದಿ ಬೊಕ್ಕ ಪೊರ್ಲು' ಪೊಣ್ಣನ ಅಮ್ಮೆರ್ ಪಂಡೆರ್.
ಚಿನ್ನೆ ಕಪ್ಪಾಯಿನ ಮೋನೆನ್ ಮಿತ್ತ್ ದೆತರ್್ಜೆ. ರಾಮಯಣ್ಣ ಇರೆಡ ಪಾತೆರ್ಯೆರೆ ಉಂಡು ಬಲೆಂದ್ ಬರಿಕ್ಕ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಪೋದು ' ಇತ್ತೆನೇ ಊರುಗು ಪಿದಾಡ್ಗ ಪೋಯಿ. ಈ ಕಂದೊಡಿನ ಮದ್ಮೆಲಾ ಬೊಡ್ಚಿ ಮಸಿರಿಲಾ ಬೊಡ್ಚಿ ನಮ ಊರುಗು ಪೋಯಿ'ಂದ್ ಕೋಪೊಡು ನಡುಗುನ ಸೊರೊಟ್ಟು ಪಂಡೆ.. ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಸಮಾಧಾನ ಮಲ್ತೆರ್. ಚಿನ್ನಗ್ ವಾ ನಮೂನೆಡ್ಲಾ ಸಮಾಧಾನನೇ ಆಯಿಜಿ. ಪೊರ್ಲು ರುಚಿಕಟ್ಟ್ದ್ ವನಸ್ ಆಯಗ್ ಕೈಪೆ ಆಂಡ್. ಓಡೆಗಾ ತೂವೊಂದು ಮಗೆ-ಮರ್ಮಲೆಗ್ ಆಶೀವರ್ಾದ ಮಲ್ತೆ. ಮದ್ಮೆ ಮುಗಿಲೆಕ್ಕೊನೆ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಪಲಯನ ಇಲ್ಲಗೇ ರಾಮಯಣ್ಣನೊಟ್ಟುಗು ಪೋಯೆ. ಬೊಂಬಯಿ ಪನ್ಪಿನ ಸೊರ್ಗ ನರಕೊಡ್ದುಲಾ ಕಡೆ ಆದ್ ಪೋಂಡು ಚಿನ್ನಗ್.
ಊರೂಗು ಬತ್ತಿನ ಚಿನ್ನನ್ 'ಮಗನ ಮದ್ಮೆ ಎಂಚಾಂಡ್ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣ'ಂದ್ ಏರಾಂಡಲಾ ಕೇಂಡ ಚಿನ್ನನ ಮನಸ್ಸ್ಗೆ ಭಚರ್ಿಡ್ ಕಂತಾಯಿಲೆಕ್ಕಾವೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆಯೆ ಏರೆಗ್ಲಾ ಉತ್ತರನೇ ಕೊರೊಂದಿತ್ತ್ಜೆ. ಆಂಡ ಬೊಂಬಾಯಿಗ್ ಪೋದು ಬತ್ತಿನ ಲಚುಮಿ ಮಾತ್ರ ಪೂರಾ ಬದಲಾದ್ ಪೋಯಲ್. ಮಗನ ಮದ್ಮೆದ ಸುದ್ದಿನ್ ಬಾರೀ ದಿನಮುಟ್ಟ ಮಾತೆರ್ಡಲಾ ಪನೊಂದಿತ್ತಲ್. ಮರ್ಮಲೆನ್ ಪುಗರ್ಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತಲ್. ಚಿನ್ನೆ ಪಿಸ್ರ್ಡ್ ತೂಯೆಡ 'ಈರ್ನ ಪಿಸ್ರ್ ಮಾತಾ ಯಾವುಯೇ ಎಂಕ್ ಮಗೆಲಾ ಮರ್ಮಲ್ಲಾ ಬೋಡು. ಇರೆಗ್ ಇತ್ತೆ ದಾದ ಕಮ್ಮಿ ಆತಿನೆಕ್ಕ್ ಚಮರ್ುರಿದ ಸಂತೆ ಕೊನಪರ್. ಅವೆನ್ ಕೈದ್ ಮಲ್ಪುಲೆಂದ್ ಪನ್ಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತಲ್. ಚಿನ್ನೆ ಇತ್ತೆ ಆಯನ ಇಲ್ಲಡೇ ಒಂಟಿಯಾದ್ ಪೋಯೆ. 'ಈ ದಾಯಗ್ ಊರುಗು ಬತ್ತಿನಿ ಚಿತ್ತುನೊಟ್ಟುಗು ಅಮೆರಿಕೊಗು ಪೋತೊಡಿತ್ತ್ಂಡ್, ನಿಕ್ಕ್ ವಾ ನಮುನೆದ ಮದರ್್ ಪಾಡ್ದ್ ನಿನ್ನ ಮಂಡೆ ತಿಗರ್ಾದೆನಾ ಆಯೆ'ಂದ್ ಏತ್ ಗೌಜಿ ಮಲ್ತ್ ನೆರ್ಂಡಲಾ ಲಚುಮಿ ಮಗನ ಬರಿಟ್ಟುಂತುದೇ ಪಾತ್ಯೆರ್ಯೊಲು. ಆಯೆ ಪಂಡಿನನೇ ಸಮಾಂದ್ ಪಂಡೊಲು.
ಒಂಜಿದಿನ ಮಗಟ್ಟ ಫೋನುಡು ಪಾತರ್ದ್ ಬತ್ತಿನ ಲಚುಮಿ 'ಇಂದೇ ವನಿತ ಊರುಗು ನಮನ್ ತೂಯೆರೆ ಬರೊಡುಂದು ಹಠಪತ್ತ್ದಲ್ಗೆ ಆಲ್ ಫೋನುಡು ಪಾತೆರ್ಯೆಲ್ ಈರ್ ಊರ್ಯಕ್ಲೆಕ್ ಮದ್ಮೆದಲ್ತೇ ಒಡೆಗಾ ಪೋತರ್ಂದ್ ಬಾರಿ ಬೇಜಾರ್ ಪಾತೆರ್ಯಲ್. ಚಿತ್ತು ಪಂಡೆ ಈರ್ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಬುಡೊಡುಗೆ ಮಗೆ ಬೋಡಾ, ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಬೋಡಾಂದ್ ಎಲ್ಲೆದುಲಾಯಿ ಪನೊಡುಗೆ. ಈರ್ ಈರ್ನ ಚಮರ್ುರಿಯೇ ಬೋಡು ಪಂದ್ ಪಂಡರ್ಡ ಯಾನ್ ಜೂವನೆ ದೆತ್ತೊನುವೆ. ಎಂಕ್ ಮಗೆ ಬೋಡು ದಾನೆ. ದಾದಾಂದ್ ಈರೇ ಪನ್ಲೆ . ಎಲ್ಲೆ ಕಾಂಡೆ ಪೋನು ಮಲ್ಪುವೆಂದ್ ಪಂತೆ'ಂದ್ ಭೂತ ಎಚ್ಚಿಡ್ ಬತ್ತಿಲೆಕ್ಕ ಪನ್ನಗ ಚಿನ್ನೆ ಅಡೇಗೇ ಭೂಮಿದಡಿಕ್ಕ್ ಪೋಯೆ. ಮನಿಪಂದೆ ಇಲ್ಲ ಜತ್ತ್ದ್ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಇಲ್ಲಗ್ ಪೋಯೆ 'ಯಾನ್ ಏರೆಗ್ಲಾ ಬೊಡ್ಚಿ ರಾಮಯಣ್ಣ, ಮಾತೆರೆಗ್ಲಾ ಕಾರ್ದ ಕಜವು ಆಯೆ. ನನ ಈ ಭೂಮಿದ ಮಿತ್ತ್ ಬದ್ಕ್ದ್ ಯಾನ್ ದಾದ ಮಲ್ಪೆರೆ ಉಂಡು, ಯಾನ್ ಊರು ಬುಡ್ದು ಪೋಪೆ ರಾಮಯಣ್ಣ, ಏಪ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಬುಡಿಯೆನಾ ಆನಿಗೇ ಯಾನ್ ಸೈತ್ ಪೋಪೆ ರಾಮಯಣ್ಣಾ ಯಾನ್ ದಾದ ಮಲ್ಪೊಡುಂದು ಈರೆ ಪನ್ಲೆಂದ್' ಕಣನೀರ್ ಜಪುಡಾಯೆ. ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಒಂಜಿ ಮದ್ದೆನಡ್ದ್ ಬೈಯ್ಯಮುಟ್ಟ ಚಿನ್ನಗ್ ಸಮಾಧಾನ ಪಂಡೆರ್. ಕಡೆಕ್ ಎಂಚಾಂಡಲಾ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಕೈದ್ ಮಲ್ಪೆರೆ ಚಿನ್ನೆ ಒಪ್ಪಿಯೆ. ರಾಮಯಣ್ಣಗ್ ಸಮಾಧಾನ ಆಂಡಲಾ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಬುಡ್ದು ಇಂಬ್ಯೆ ಬದ್ಕಯೆ, ಜೀವೊಗು ಮಿನಿ ದಾಲಾ ಮಲ್ತೊನುವೆನಾ ಪನ್ಪಿನ ಪೋಡಿಗೆಲಾ ಮನಸ್ಸ್ದ ಒಂಜಿ ಕೋಡಿಡ್ ಉದಿತ್ತ್ಂಡ್... ಚಿನ್ನೆ ಇಲ್ಲ್ಗ್ ಬತ್ತ್ ಲಚುಮಿಡ 'ನಿನ್ನ ಆ ಮಗ ಮಾರಾಯಡ ನಿನ್ನ ಅಮ್ಮೆ ಎಲಿಮಿನ್ದ ಬಾಜನ ಅಟ್ಟೊಗು ಪಾಡ್ದೆ ಈ ನಿನ್ನ ಬೊಡೆದಿನ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಬಲಾಂದ್ ಪನ್'ಂದ್ ಪಂಡೆ.
*****
ಅವ್ವೆ ಇನಿ ಚನ್ನಪ್ಪಣ್ಣನ ಅಕೇರಿದ ಬೇರ. ಇತ್ತಿನ ಪೂರಾ ಕುರ್ಲರಿನ್ ಚಮರ್ುರಿ ಮಲ್ತ್ ಮುಗಿಪ್ಯೆರೆ ಆರ್ ಇನಿ ಅರ್ಧಕ್ರಯೊಗು ಚಮರ್ುರಿ ಕೊರೊಂದುಲ್ಲೆರ್...
ಮನದಾನಿ ಪುಲ್ಯಕಾಂಡೆ ಖಾಲಿ ಮನಸ್ಸ್ಡ್ ಇಲ್ಲಗ್ ಬತ್ತಿನ ಚಿನ್ನೆ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ತೋಪು ಕೈಲ್, ಅಡಿಟ್ ಒಂತೆ ಒರಿದಿನ ಕುರ್ಲರಿತ್ತ ತೊಟ್ಟೆ,,ಉಪ್ಪು,, ಮುಂಚಿದ ಪೊಡಿತ್ತ ದಬ್ಬೆ ಮಾತೆನ್ಲಾ ಒಟ್ಟುಮಲ್ತ್ ಒಂಜಿ ಪುಡಾಯಿದುಲಾಯಿ ಪಾಡ್ಯೆ, ಗ್ಯಾಸ್ಲೈಟ್ದ ಎಣ್ಣೆ ದೆತ್ತ್ದ್ ಪುಡಾಯಿಡ್ ಅಡ್ಡ ಪಾಡ್ದ್ ಪುಡಾಯಿನ್ ತರೆಟ್ಟ್ದೀದ್ ಲೆಂಚಿಡ್ ಅಟ್ಟೊಗು ಮಿತ್ತಾರ್ದ್ ಅಟ್ಟೊದ ಮೂಲೆಡ್ ದೀಯೆ. ಲಚುಮಿ ಕೊರಿನ ಮಲ್ಲಲೋಟೆ ಚಾನ್ ಅರ್ಧಪದರ್್ ಒರಿನ ಅರ್ಧ ಅಂಚೆನೇ ದೀಯೆ. 'ಚಿತ್ತು ಮದ್ದೆನಗ್ ಬರ್ಪೆ ಪಂತೆ ಕೋರಿ ಮಿನಿ ಅಡೊಡ್ಚೆಯೇ' ಲಚುಮಿ ಕೇಂಡಲ್. 'ನಿಕ್ಕ್, ನಿನ್ನ ಮಗಕ್ಕ್, ಮರ್ಮಲೆಗ್ ಎಂಚಿನ ಬೋಡು ಅವು ಮಾತಾ ಮಲ್ತ್ ಪಾಡ್ ಎನಡೆಂಚಿನ ಕೇನುನಿ'ಂದ್ ಪಂಡ್ದ್ ಆಲ್ ತೂವೊಂದಿತ್ತಿಲೆಕ್ಕನೆ ಬೈರಾಸ್ ಪುಗೆಲ್ಗ್ ಪಾಡ್ದ್ ಇಲ್ಲ ಜತ್ತೆ. 'ಅಂದೆಯೇ ಈರೊಡೆ ಪೋಪಿನಿ'ಂದ್ ಲಚುಮಿ ಕೇಂಡಿನಿನ್ ಕೇನ್ದ್ಲಾ ಕೇನಂದಿ ಲೆಕ್ಕ ಮಲ್ತ್ದ್ ಇಲ್ಲದ ಬೇಲಿದ ತಡಮೆ ದಾಂಟಿಯೆ...
ಲಚುಮಿ ಕೂಡುಡಿತ್ತಿನ ಕೋರಿಲೆನ್ ಬುಡ್ನಗನೆ ಒಂಜಿ ಗಟ್ಟಿಮುಟ್ಟುದ ಪೂಂಜನ್ ಪತ್ರ್ದ್ ಪಾಡ್ದಿತ್ತಿನಾಲ್ ಇತ್ತೆ ಅವೆನ್ ಪತ್ತ್ದ್ ಅಯ್ತ ನಾಲಿ ಪೊಜೆಂಕ್ದ, ತೊಲ್ಲುದು ಬಿಚ್ಚಾದ್, ತಜತ್ತ್ದ್ ತುಂಡು ಮಲ್ತಲ್. ಬನ್ನಂಜಲ್, ಅರೆಪ್ಪು ಕಡೆದ್ಕೋರಿನ್ ಪಾಡ್ದ್ ಕೊದ್ಯಯಲ್. ಒಂತೆ ತುಂಡುನು ದೆತ್ತ್ದ್ ಆಜಾಯಲ್, ಪದಿನೈನ್ ದಿನಕ್ಕು ದುಂಬು ಮಲ್ದಿನ ರೊಟ್ಟಿ ಡಬ್ಬೆದುಲಾಯಿ ಉಂಡು ಅವ್ವೇ ಯಾವುಂದು ಎನ್ನಿಯೊಲು. ಪೊತರ್ು ಮಿತ್ತ್ ಮಿತ್ತ್ ಬರೊಂದಿತ್ತಿಲೆಕ್ಕೊನೆ ಕೋರಿದ ಕಜಿಪ್ಪು ತಯಾರ್ ಮಲ್ತ್ದ್ ಬಾಕಿಲ್ದ ಪಿದಾಯಿ ಅಪಗಪಗ ತೂವೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತಲ್. `ಮೇರ್ ಪೋತಿನಾರ್ ಒಡೆಗ್ ಪೋತೆರಾ ನನಲಾ ತೋಜ್ಜೆರ್ಂದ್'ಎನ್ನೊಂದು. ಬಪರ್ಿನ ಮಗೆ ಮರ್ಮಲೆನ್ ಎದ್ಕೊನೆರೆ ತಯಾರ್ ಆಯಲ್.
ಪೊತರ್ು ನೆತ್ತಿಗ್ ಬರಿಯೆರೆ ನನ ಒಂತೆ ಪೊತರ್ುಂಡುಂದು ಆನಗ ಚಿತ್ತು ಬೊಕ್ಕ ವನಿತ ಜಾಲ್ಡ್ ತೋಜಿಯೆರ್. 'ಬತ್ತರಾ ಮಗ ... ಬಲೆ ಬಲೆ' ಪಂದ್ ಇಲ್ಲ ಪಿದಾಯಿ ಬತ್ತ್ ಎದ್ಕೊನಿಯಲ್. 'ಮಾಮ ಇಜ್ಜೆರಾ ಮಾಮೀಂ' ದ್ ಪನೊಂದು ಇಲ್ಲದುಲಾಯಿ ಬತ್ತಲ್ ವನಿತ. ಲಚುಮಿನೊಟ್ಟುಗು ಅಡ್ಪಿಲ್ಗ್ ಪೊಗ್ಗುದು ಸರ್ಬತ್ ಮಲ್ಪೆರೆಂದ್ ಲಿಂಬೆಪುಲಿನ್ ಕೈಯಟ್ ಪತ್ತಿನ ಲಚಿಮಿನ ಕೈಡ್ದ್ ಲಿಂಬೆ ಪುಲಿ ದೆತೊಂದು, ಕತ್ತಿಡ್ ರಡ್ಡ್ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್ದ್ ಲಚಿಮಿ ಕೊರಿನ ನೀರ್ಗ್ ಪುಂಟುದು, ಸೆಕ್ಕರದ ಡಬ್ಬೆ ನಾಡ್ದ್ ಸಕ್ಕರೆ ಪಾಡ್ದ್ ನಾಲೈನ್ ಸರಿ ಮಿತ್ತ್ ತಿರ್ತ್ ಆಕ್ದ್ ಲೋಟೆಗ್ ಮೈಯ್ತದ್ ಪಿದಾಯಿ ಕೊನೆದು ಚಿತ್ತುನ ಕೈಕ್ ಕೊರಿಯಲ್. ಲಚುಮಿಗ್ ವನಿತನ ಈ ನಡಕೆ ಬಾರಿ ಕುಸಿ ಕೊರುಂಡು. `ಬಾರಿ ಎಡ್ಡೆಂತಿನ ಪೊಣ್ಣಪ್ಪಾ ಮೋಲು' ಪಂದ್ ಮನಸ್ಸ್ಡೇ ಎನ್ನಿಯೊಲು.
ಪೊತರ್ು ನೆತ್ತಿಗ್ ಬತ್ತ್ಂಡಲಾ ಚಿನ್ನನ ಪತ್ತೆನೇ ಇಜ್ಜಿ. ಲಚುಮಿಗ್ ದಾದ ಮಲ್ಪುನುಂದೇ ತೋಜಿಜಿ. `ವನಸ್ ಮಲ್ಪುಲೆ ಮಗಾಂ'ದ್ ಪಂಡ ವನಿತ `ಮಾಮ ಬರಡ್ ಒಟ್ಟುಗು ಮಲ್ಪುಗಾಂ'ದ್ ಪಂಡಲ್. ಪೊತರ್ು ಪಡ್ಡಾಯಿಗ್ ಜಾರ್ಯೆರೆ ಸುರುವಾಂಡ್ ಲಚುಮಿ ಬುಲಿಪೆರೆ ಸುರುಮಲ್ತಲ್. `ಇತ್ತೆ ಬರ್ಪೆ' ಪಂದ್ ರಾಮಯಣ್ಣನ ಇಲ್ಲಗ್ ಬಲ್ತಲ್. ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಲಚುಮಿನೊಟ್ಟುಗೇ ಬತ್ತೆರ್. 'ಇಂಬ್ಯೆ ದಾನೆ ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕ ಊರೇ ಬುಡ್ತೆನಾ ಅತ್ತ್.... ಅತ್ತ್.... ಒಲಾಂಡಲಾ....' ರಾಮಯಣ್ಣನ ತಿಗಲೆಡ್ ಬಜಿಲ್ ಮೆದ್ಪೆರೆ ಸುರುವಾಂಡ್.
ಲಚುಮಿನ ಬುಲಿಪು ಜೋರಾಂಡ್. ವನಿತ ಬೊಕ್ಕ ಚಿತ್ತು ಅಲೆಗೆ ಸಮಾಧಾನ ಪನ್ಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ರಾಮಯಣ್ಣೆ 'ಆಯನ್ ಓಲು ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ನಾಡ್ದ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಬರ್ಪೆಂ'ದ್ ಜಾಲ್ ಜತ್ತೆರ್. ಲಚುಮಿ ಚಿನ್ನನ ಮನಸ್ಸ್ದ್ ಬೇನೆ, ಬೇಜಾರ್, ಕೋಪ ಬೊಕ್ಕ ನಡತ್ತಿನ ಕತೆಕ್ಲೆನ್ ಮಾತಾ ವನಿತಡ ಪಂಡ್ದ್ ಬುಲಿಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತಲ್.
ದೇವಸ್ಥಾನ, ಪದವುದ ಅಂಗಡಿ, ಹೊಟೆಲ್ ಓಲು ತೂಂಡಲಾ ಚಿನ್ನನ ಪತ್ತೆನೇ ಇಜ್ಜಿ. ಏರೆಡ ಕೇಂಡಲಾ ಗೊತ್ತುಜ್ಜಿಂದೇ ಪಂಡೆರ್. ಪೊತರ್ು ಬೈಯ್ಯಾಂಡ್. ಮಿತ್ತ ಪೇಂಟ್ಡ್ ಆಟ ಉಂಡು ಪಂದ್ ಏರಾ ಪಂಡೆರ್. ರಾಮಯಣ್ಣೆ ನನ ಅವುಲಾಂಡಲಾ ಉಪ್ಪೆನಾ ದಾನಾಂದ್ ತುತರ್ೊಡು ಅಂಚಿ ಪಿದಾಡ್ಯೆರ್. ಆಟದಲ್ಪ `ಚೆನ್ನೆ ಮಿನಿ ಬೈದನಾಂದ್' ಕೇಂಡೆರ್. `ಇಜ್ಜಿ ರಾಮಯಣ್ಣ ಆರ್ನ ಬೇರ ಕೋಡೆ ಅಕೇರಿಯತ್ತೆ ಇನಿ ಬೈದ್ಜೆರ್'ಂದ್ ಸಂತೆದಕ್ಲು ಪಂಡೆರ್. ಉಂದು ದಾದನಾ ಎಚ್ಚಿ ಕಮ್ಮಿ ಖಂಡಿತಾ ಆತ್ಂಡ್ಂದ್ ಎನ್ನಿದ್ ಪೋಡಿಗೆ ಸುರುವಾಯಿನ ರಾಮಯಣ್ಣೆ ನನ ಪಿರ ಪೋಕಾಂದ್ ತಿರ್ಗದ್ ಬನ್ನಗ ಚೌಕಿದಂಚಿ ಪೋಯೆರ್. ಚೌಕಿಡ್ ಪೂಜೆ ನಡಪ್ಯೆರೆ ತಯಾರ್ ಆವೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್ `ಅಂದಾ... ಅವು ಏರ್ ಕುಬಣೂರು ಭಾಗಂತೆರೆಡ ಪಾತೆರುನು... ಚಿನ್ನೆ ಅತ್ತಾ...?' ರಾಮಯಣ್ಣೆ ಒಂಜೇ ಪಜ್ಜೆಡ್ ಅಡೆಗ್ ಬತ್ತೆರ್. ಚಿನ್ನನ ದಂಗ್ಡ್ ಪತ್ತ್ದ್ `ಉಂದು ದಾದ ಮಾರಾಯಾ ನಿನ್ನ ಮಗೆ ಮರ್ಮಲ್, ಬೊಡೆದಿ ಮಾತ ವನಸ್ ಬುಡ್ದು ಉಪಾಸ ಕುಲ್ದು ನಿನನ್ ಕಾತೊಂದುಲ್ಲೆರ್. ಈ ಮುಲ್ಪ ದಾದ ಮಲ್ಪುನು ಇನಿಯಾಂಡಲಾ ಒಂಜಿದಿನ ಇಲ್ಲಡ್ ಉಪ್ಯೆರಾ ಆತ್ಜಾ?. ಬಲ ... ಬಲ ಇಲ್ಲಗ್ ಪೋಯಿ' ಪಂಡೆರ್. `ಮಗೆ ಬತ್ತೆಡ ಪೋವೆ ರಾಮಯಣ್ಣ. ಯಾನ್ ಚಮರ್ುರಿತ್ತ ಬೇರ ಬುಡ್ತೆ, ಆಂಡ ಆಟ ಗೊಬ್ಬಾವುನಕ್ಲೆಗ್ ಸಾಯ ಮಲ್ಪೆರೆಲಾ ಬಲ್ಲೀಂದ್ ಈರೆಡ ಪಂಡ್ದ್ ಕಡಪುಡಿಯೆನಾ ಆಯೆ' ಂದ್ ಚಿನ್ನೆ ಪಿಸಿರ್ಡ್ ಕೇಂಡೆ. `ಈ ಒರ ಇಲ್ಲಗ್ ಬಲ ಮಾರಾಯ ಅವು ಮಾತಾ ಬೊಕ್ಕ ಪಾತೆರ್ಗ' ಪಂಡ್ದ್ ಚಿನ್ನನ್ ಒಯ್ತೊಂದು ಅಲ್ತ್ ಪಿದಾಡ್ಯೆರ್ ರಾಮಯಣ್ಣೆ.
ಚಿನ್ನೆ, ರಾಮಯಣ್ಣನೊಟ್ಟುಗು ಇಲ್ಲ್ ಪೊಗ್ಗಿನೇ ತರೆಕಂತ ಪಾಡ್ದಿನ ಲಚುಮಿ, ಚಿತ್ತು ಬೊಕ್ಕ ವನಿತ ತರೆ ದೆತರ್ೆರ್. ಚಿನ್ನನ್ ತೂದು ಅಕ್ಲೆ ಗ್ ಒರ ಪೋತಿನ ಜೂವ ಬತ್ತಿಲೆಕ್ಕಾಂಡ್. ವನಿತಾ ದಿಡ್ಕ್ಕ ಲಕ್ಕ್ದ್ ಚಿನ್ನನ ರಡ್ಡ್ ಕೈನ್ಲಾ ಪತ್ತ್ದ್ `ಈರ್ ಒಡೆ ಪೋತಿನಿ ಮಾಮಾ'ಂದ್ ಕೇಂಡೊಲು. ಚಿತ್ತುನಂಚಿ ತೂದು `ಲಕ್ಕ್ಲೆಯೇ ಈರ್ ಮಾಮನ ಮನಸ್ಸ್ಗ್ ಕೊರಿನ ಬೇನೆ ಯಾವು, ಪ್ರಾಯದಕ್ಲೆನ್ ಅಂಚಮಾತಾ ಎಂಚೆಂಚಿನ ಪಂಡ್ದ್ಬೊಡಿದೆತ್ತ್ಂಡ ನಮಕ್ಕ್ ಎಡ್ಡೆ ಆವಾ. ಅಕ್ಲೆನ ಆಶೀವರ್ಾದ್ ಇತ್ತ್ಂಡನೇ ನಂಕ್ ಸುಖ. ಈರ್ ಆರ್ನ ತ್ಯಾಗೊಗು, ಇರೆಗ್ ಕಲ್ಪಾದಿನೆಕ್ಕೇ ಬಿಲೆ ಕಟ್ಯೆರೆ ಪಿದಾಡ್ಯರ್. ಈರ್ಲಾ ಪರವೂರುಗು ಪೋದು ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುನು ದುಡ್ಡುಗೇ ಅತ್ತಾ? ಆರ್ಲಾ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುನು ಅಯಿಕ್ಕೇ ಅಯಿಟ್ ಮಿತ್ತ್ ತಿರ್ತರ್್ ಪನ್ಪಿನ ಬೇಧ ದಾಯೆ? ಬೇಲೆ ಒವ್ವಾಂಡ ದಾನೆ ಒರಿ ನನೊರ್ಯಗ್, ಅಕ್ಲೆನ ಬೇಲೆಗ್ ಮಯರ್ಾದಿ ಕೊರ್ಯೆರೆ ಕಲ್ಪೊಡುಯೇ ಆರ್ನ ಕಾರ್ ಪತ್ತ್ದ್ ಮಾಪು ನಟ್ಟ್ಲೆ'ಂದ್ ಪಿಸ್ರ್ಡ್ ಪಂಡಲ್. ಲಚುಮಿನ ಕಣನೀರ್ ಬೊಕ್ಕ ವನಿತನ ಖಾರದ ಪಾತೆರ ಚಿತ್ತುನ ಕುರೆಪತ್ದಿ ಕುಂಟುದಲೆಕ್ಕಂತಿನ ಮನಸ್ಸ್ ನ್ ಅದರ್ಿಲೆಕ್ಕಾದ್ ಅಯ್ತ ಕುರೆಮಾತಾ ಕರಾದ್ ಪೋಂಡು. ಆಯೆ ಲಕ್ಕ್ದ್ ಬತ್ತ್ದ್ ಚಿನ್ನನ ಕಾರ್ ಪತ್ತಿಯೆ `ಎನ್ನ ತಪ್ಪಾಂಡ್ ಅಮ್ಮೆರೆ, ಈರ್ನ ಮನಸ್ಸ್ಗ್ ಬೇಜಾರ್ ಮಲ್ತೆ, ಈರೆಗ್ ಅಪಮಾನ ಮಲ್ತ್ ಕಣನೀರ್ ಪಾಡುಲೆಕ್ಕ ಮಲ್ತೆ, ಎನನ್ ಮಾಪು ಮಲ್ಪುಲೆ. ಇರೆಗೆಂಚಿನ ಬೇರ ಬೋಡ್ಡಲಾ ಮಲ್ಪುಲೆ ಒಯಿಕ್ಲಾ ಯಾನ್ ಅಡ್ಡಿ, ಇಡ್ಡೂರ ಮಲ್ಪುಜಿಂದ್' ಕಣನೀರ್ ಪಾಡಿಯೆ. ಚಿನ್ನನ ಮನಸ್ಸ್ ತಾಮರೆ ಪೂತ್ತಲೆಕ್ಕ ಅರಲ್ಂಡ್.
`ತುಕ ಲಕ್ಕಿ ಬಡವು ಆಪುಂಡು ವನಸ್ ಮಲ್ಪುಗಾಂದ್' ಲಚುಮಿ ಪಂಡಲ್. `ಮಾಮಿ ಈರ್ ಚವುಲಿ ಆತಿನ ಕೋರಿದ ಕಜಿಪ್ಪುನು ಬೆಚ್ಚ ಮಲ್ಪುಲೆ'. ಎಂಕೊರ ಮಾಮನ ಚಮರ್ುರಿ ತಿನೊಡು ಪಂದ್ ವನಿತ ಪಂಡಲ್. ಚಿನ್ನೆ ಅಟ್ಟಮಿತರ್ದ್ ಪುಡಾಯಿ ತಿತರ್್ ಜಪುಡಾಯೆ. ವನಿತ ಚಮರ್ುರಿದ ಬಾಜನ ದೆಕ್ಕ್ದ್ ಕಂತ್ ಕೊರ್ದು ನೀರುಳ್ಳಿ ಕೊಚ್ಚೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತಲ್. ಚಿನ್ನೆ ಎಣ್ಣೆ , ಮುಂಚಿದ ಪೊಡಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಾತಾ ಸೊತ್ತುಲೆನ್ ಪಾಡ್ದ್ ರಡ್ಡ್ ಸರಿ ತಿರ್ಗಾಯೆ. ಕುರ್ಲರಿ ಪಾಡ್ದ್ ಕುಡ ಒಂತೆ ತಿರ್ಗಾನಗ ಚಮರ್ುರಿ ತಯಾರ್ ಆಂಡ್. `ಚಮರ್ುರಿ ಚಮರ್ುರೀಂ'ದ್ ಟನ ಟನ ಬೊಟ್ಟುದು ಜೋರು ತೆಲ್ತೆ. ಮಾತೆರ್ಲಾ ಒಟ್ಟಾದ್ ಕುಲ್ಲೊಂದು ತೆಲಿಕೆ ತೆಲ್ತೊಂದು ಚಮರ್ುರಿ ಪಟ್ಟ್ದ್ ತಿಂಡೆರ್.
ಇತ್ತೆ ಊರುದಕ್ಲು ಮಾತ ಆಟ ನೇಮೊಗು ಪೋಂಡ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣನ ಚಮರ್ುರಿ ತಿನಂದೆ ಉಪ್ಪುಜೆರ್. ನಿಕ್ಲು ಆಟ, ನೇಮದಂಚಿ ಪೋಯರ್ಡ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣನ ಚಮರ್ುರಿದ ಸಂತೆದಂಚಿ ಪೋಯೆರೆ ಮದಪ್ಪೊಚ್ಚಿ . ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣನ ಚಮರ್ುರಿ ಇತ್ತೆ ಬಾರೀ ಕೊಡೆಕ್ಕೆನೆ, ಪುಳಿಪ್ಪೆನ.
ನಿಕ್ಲೆಗೆಂಚ ಬೋಡು ಅಂಚ ಚಮರ್ುರಿ ಮಲ್ತ್ ಕೊರೊಂದುಲ್ಲೆರ್ ಚಮರ್ುರಿ ಚಿನ್ನಪ್ಪಣ್ಣೆ.

Sunday, January 27, 2008

ಉರಿಯದ ಲೈಟರಿನ ಜ್ವಾಲೆ




(ಮಂಗಳ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಕತೆ)

ಹೀಗೇ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆತನಿಗೆ ಮೊದಲೇ ತಿಳಿದಿತ್ತು.
ಚಿಲಕ ಕಳಚಿದ ಸದ್ದಿನೊಂದಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡ ಬಾಗಿಲಿನೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ, ರಿವಾಲ್ವರ್ ಹಿಡಿದ ತೆಳ್ಳನೆ ಆಸಾಮಿಯನ್ನು ಆತ ಯಾವುದೇ ಗಾಬರಿಯಿಲ್ಲದೆ ಎದುರುಗೊಳ್ಳುವವನಂತೆ, ತಾನು ಹೊದ್ದಿದ್ದ ಬೆಡ್ ಶೀಟನ್ನು ಸರಿಸಿ ಎದ್ದು ನಿಂತ.
ಆತನೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೆರಡು ಮಂದಿ ಒಳಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು.
"ನಾವು ನಿನ್ನನ್ನು ಬಂಧಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಮಿಸ್ಟರ್ ರಾಮ್ಸನ್, ಗಲಾಟೆ ಮಾಡದೆ ಹೊರಟು ಬಿಡು" ಅವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ನುಡಿದ.
ರಾಮ್ಸ್ ನಸುನಕ್ಕ. ವಿಷಾದದ ಗೆರೆ ಆತನ ತುಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಫಲಿಸಿತು. ತಾನೇನು ಮಾಡಿದರೂ ಅವರು ತನ್ನ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಆತನಿಗೆ ಖಾತರಿಯಿತ್ತು. ರಿವಾಲ್ವರ್ ಬಿಡಿ, ಸಣ್ಣ ಬ್ಲೇಡಿನ ಚೂರು ಕೂಡಾ ಆತನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದೇ ಇರುವುದು ಬಂಧನಕಾರರಿಗೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಆದುದರಿಂದಲೇ ಅವರು ರಾಮ್ಸ್ನನ್ನು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಬಂಧಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ.
ಚಕಚಕನೆ ಉಡುಪು ತೊಟ್ಟ ರಾಮ್ಸ್ ಹೊರಡಲಣಿಯಾದ.
"ನಿಮ್ಮ ಅಭ್ಯಂತರ ಇದ್ದರೂ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ನಾನು ಈ ಸಿಗರೇಟು ಪೊಟ್ಟಣ ಮತ್ತು ಸಿಗಾರ್ ಲೈಟರನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ" ರಾಮ್ಸ್ ಬಲವಂತದ ನಗು ನಗುತ್ತ ನುಡಿದ.
ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಬ್ಬ ಮುಂದುವರಿದು ಸಿಗಾರ್ ಲೈಟರನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸತೊಡಗಿದ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಇಂಧನದ ಲೈಟರದು. ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಎರಡು ವಿಭಾಗಗಳು. ಒಂದರಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪನೆಯ ದ್ರವ. ಅದರಲ್ಲಿ ತೇಲಾಡುವ ಮಿಲಿಮೀಟರ್ ಉದ್ದದ ಹುಳುಗಳು. ಮತ್ತೊಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ದ್ರವ. ಅದರಲ್ಲೂ ಅದೇ ತೆರನಾದ ಬಿಳಿ ಕೀಟಗಳಂತಹ ಜೀವಿಗಳು. ಅದು ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ಹೊಸ ಶೈಲಿಯ ಲೈಟರು ಎಂದೆನಿಸಿ ಪರೀಕ್ಷಕ "ಅಭ್ಯಂತರವಿಲ್ಲ" ಎನ್ನುವಂತೆ ರಾಮ್ಸ್ಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದ.
"ನನ್ನ ಹಿರಿಯರ ಅಚ್ಚು ಮೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ಇದು. ಇದು....." ರಾಮ್ಸ್ನ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ತುಂಡರಿಸಿದ ರಿವಾಲ್ವರ್ಧಾರಿ "ಸರಿ ಹೊರಡು"ಎಂದ.
ಲಿಫ್ಟ್ ಒಂದೊಂದೇ ಮಹಡಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ ಕೆಳಗಿಳಿಯಿತು. ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟ ಮೂರು ಕಾರುಗಳು. ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಕಾರಿನೊಳಗೆ ರಾಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳು ತೂರಿಕೊಂಡರು. ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲೊಂದು ಕಾರು ದಾರಿ ತೋರಿಸುವಂತೆ, ಹಿಂಭಾಗದ ಕಾರು ಹಿಂಬಾಲಿಸುವಂತೆ ವೇಗವಾಗಿ ಸಾಗತೊಡಗಿತು.
ಸಿಗರೇಟು ತುಟಿಗಿಟ್ಟು ಲೈಟರಿಂದ ಹೊತ್ತಿಸಿ ಹೊಗೆ ಬಿಡತೊಡಗಿದ ರಾಮ್ಸ್. ಸಿಗರೇಟು ಆತನದೇನೂ ದೌರ್ಬಲ್ಯವಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆ ಲೈಟರು ಸದಾ ಆತನ ಬಳಿಯಲ್ಲಿರಬೇಕು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಸಿಗರೇಟಿನ ನೆಪ. ಅದೇ ಸಿಗಾರ್ ಲೈಟರಿನ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಓಲಾಡುವ ಹುಳುಗಳನ್ನು ದಿಟ್ಟಿಸತೊಡಗಿದ ರಾಮ್ಸ್. `ಇನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳು ಮಕ್ಕಳೇ... ಆಮೇಲೆ ನಿಮಗೆ ಮುಕ್ತಿ" ಮನದೊಳಗೆ ಅಂದುಕೊಂಡ.
ಕಾರು ನಿಂತಿತು. ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿದ್ದ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದು ಕೆಳಗಿಳಿದ "ಬಾ, ಇಳಿ" ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ರಾಮ್ಸ್ ಕೆಳಗಿಳಿದ. ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರೊಂದು ಇವರಿಗಾಗಿ ಕಾಯುವಂತಿತ್ತು. ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಏರಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಅಪರಿಚಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಬ್ಬರು ಶಸ್ತ್ರಧಾರಿಗಳಾಗಿ ಕುಳಿತರು. ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಮೇಲೇರಿತು.
ರಾಮ್ಸ್ಗೆ ತಾನೆಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿರುವೆನೆಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅರಿವಾಗಿತ್ತು. ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ರಾಜಧಾನಿಯ ಪಕ್ಕದ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಇಳಿಯಲಿದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ತನ್ನ ಅಣ್ಣನ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಕ್ಕೆ ತನ್ನನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗವೊಂದರ ರಹಸ್ಯವನ್ನು ಬಯಲು ಮಾಡಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಾನು ಅಲ್ಲಿ ಮೂಕನಂತೆ ಸುಮ್ಮನೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಅನಂತರ ತನ್ನನ್ನು ಪಕ್ಕದ ನಗರದ ಅಪರಾಧಿ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ರಹಸ್ಯ ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ವಿಚಾರಣೆಯಿಂದ ಖಂಡಿತಾ ಹೊರಬೀಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಬಾಯಿಯಿಂದ ರಹಸ್ಯ ಖಂಡಿತಾ ಹೊರಬೀಳದು. ಯಾಕೆಂದರೆ... ಯಾಕೆಂದರೆ... ಈ ಮೂರ್ಖರು ನನಗೆ ಅರಿವಿದೆ ಎನ್ನುವ ರಹಸ್ಯ ತನಗೆ ತಿಳಿದೇ ಇಲ್ಲ. ಖಾಲಿ ಬುರುಡೆಯಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮಸತ್ಯವನ್ನು ಹೊರಡಿಸುವ ಮುಠ್ಠಾಳ ಮಂದಿ ಇವರು. ರಾಮ್ಸ್ ನೀಳವಾಗಿ ಉಸಿರು ಬಿಡುತ್ತಾ ನಸುನಕ್ಕ.
ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಇಳಿಯಿತು. ರಾಮ್ಸ್ನನ್ನು ಹತ್ತಿಸಿಕೊಂಡ ಬಿಳಿ ಕಾರು ಆತನ ಅಣ್ಣನ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಆತ ಯೋಚಿಸಿದಂತೆ ಆತನನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಲಾಯಿತು. ಮಿಲಿಟರಿಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಯ ದಿರಿಸು ಹಾಕಿದ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬ ಆತನ ಮುಂದೆ ಕುಳಿತ.
"ನೋಡು ಮಿಸ್ಟರ್ ರಾಮ್ಸ್ನ್ ನೀನು ಹಠಮಾಡಬೇಡ. ನಾವು ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಸೇವೆ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧರಿರಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಮರೆಯಬೇಡ...."
"ದೇಶಸೇವೆ...?" ರಾಮ್ಸ್ ಅಸಹನೆಯಿಂದ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಮುಖದಿಂದ ತನ್ನ ನೋಟನ್ನು ಹೊರಳಿಸಿದ. ಆತನ ದೃಷ್ಟಿ ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದ ಕುಚರ್ಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಯಿತು...

******

ತಾನು ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಈ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟಾಗ ಅಣ್ಣ ಅದೇ ಕುಚರ್ಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು "ಬಾರೋ ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಹುಡುಗ ಬಾ.." ಅಂದಿದ್ದ. ಅತ್ತಿಗೆ ಅಕ್ಕರೆಯಿಂದ ಹತ್ತಿರ ಬಂದು ತಲೆ ನೇವರಿಸಿದ್ದಳು...
ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮ್ಸ್ ತನ್ನಣ್ಣನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ತಲೆಕೆರೆಯುತ್ತಾ ಏನೊಂದೂ ಅರ್ಥವಾಗದೆ ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದ.
"ನೋಡು ರಾಮ್ಸ್ ಜಗತ್ತು ತನ್ನದೇ ಆದ ನಿಧರ್ಾರಗಳೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ನನ್ನಂತಹ ಮಾನವ "ವಿಜ್ಞಾನಿ" ಎಂಬ ಶಂಖದಲ್ಲಿ ನಾನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದೆ...ನಾನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದೆ ಎಂದು ಊದುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ. ನಾನೊಂದು ರಹಸ್ಯವನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದಿದ್ದೇನೆ. ಅದೆಷ್ಟು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದರೆ ಮಾನವನ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೆ ಸಡ್ಡು ಹೊಡೆದು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮಣ್ಣುಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ನೋಡು ಸರಕಾರ ನನಗೆಲ್ಲಾ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದೆ. ವಿನಾಶಕಾರಿ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ನನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿದೆ. ನಾನು ಅಂತಿಮ ಘಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ಅದರ ಫಲಿತಾಂಶ ಅದೆಷ್ಟು ಭೀಕರ ಎಂದರೆ ಅದನ್ನು ಯೋಚಿಸಿ ನಾನು ನಡುಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಜಗತ್ತಿನ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಬೇಕೆಂಬ ಹೆಬ್ಬಯಕೆಯಿಂದ ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳನ್ನು ಹೇಗಾದರೂ ನಾಶಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯುಳ್ಳ ನಮ್ಮ ಸರಕಾರದ ಕೈಗೆ ಇನ್ನೂ ಪೂತರ್ಿಯಾಗದ ಈ ಪ್ರಯೋಗ ಸಿಕ್ಕಿಬಿಟ್ಟರೆ... ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೆ... ಜಗತ್ತು ಒಮ್ಮಲೇ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಿಂದೆ ಸರಿಯಲಿದೆ. ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಅದರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಊಹಿಸಲೂ ಅಸಾಧ್ಯ. ಜಪಾನ್ನ ನಗರಗಳ ಮೇಲುದುರಿದ ಪರಮಾಣು ಬಾಂಬಿನ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತಿಳಿದ ಮೇಲೆ... ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಿಂದ ಸೋರಿಹೋದ ಸಾಸರ್್, ಏಡ್ಸ್ನಂತಹ ಭೀಕರ ರೋಗಗಳ ಅನಾಹುತ ಅರಿತ ಮೇಲೆ ಜೀವ ಹೋದರೂ ಮತ್ತೋರ್ವ ಅಂತಹ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಾರ".
ರಾಮ್ಸ್ ತುಸು ಬೆದರಿದ. ಅಣ್ಣನ ಸಂಶೋಧನೆ ಯಾವುದು ಎಂದು ಕೇಳಲು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆದರಿದ....

*****

"ಹಠಮಾಡಬೇಡ ಮಿಸ್ಟರ್ ರಾಮ್ಸನ್... ಹೀಗೆ ಮುಂದುವರಿದರೆ ನಿನಗೆ ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ವಿಚಾರಣೆಯ ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನಿನ್ನ ಜೀವನದ ಅರ್ಧ ಆಯಸ್ಸು ಆ ಶಿಕ್ಷೆಯಿಂದ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲಿರುವೆ ಎಂಬುದು ನಿನಗೆ ತಿಳಿದಿರಬಹುದು. ನನಗೆ ನಿನ್ನ ಮೇಲೆ ಕರುಣೆ ಬರುತ್ತಿದೆ ಹೇಳಿಬಿಡು... " ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ರಾಮ್ಸ್ನ ಯೋಚನಾ ಲಹರಿಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿದ.
"ಊಹುಂ... ನೀವೇನೇ ಮಾಡಿದರೂ ನಾನು ಹೇಳಲಾರೆ... ಯಾಕೆಂದರೆ ನನಗೇನೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ... ಖಂಡಿತಾ ನನ್ನನ್ನು ನಂಬಿ" ರಾಮ್ಸ್ ಗೋಗರೆದ.
ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಮುಖ ಕೆಂಪಗಾಯಿತು. ರಾಮ್ಸ್ನ ಮುಖಕ್ಕೆ ರಪ್ಪನೆ ಬಾರಿಸಿದ "ಎದ್ದೇಳು ಹಾಳು ಕತ್ತೆ..." ಎಂದು ಆರ್ಭಟಿಸಿದ.
"ಈತನನ್ನು ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಿರಿ" ಎಂದು ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ತನ್ನ ನಾಲ್ವರು ಠೊಣಪ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳಿಗೆ ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದ.
ರಾಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಮಂದಿಯನ್ನು ಹತ್ತಿಸಿಕೊಂಡ ಕಾರು ಮುನ್ನಡೆಯಿತು. ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಶಾಂತವಾಗಿದ್ದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬದಲಾವಣೆ ಕಂಡಿತು. ಠೊಣಪರು ರಾಮ್ಸ್ಗೆ ಕಿರುಕುಳ ನೀಡಲಾರಂಭಿಸಿದರು.
ಕಾರು ದೇಶದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಅಣೆಕಟ್ಟು "ನೀಲ ಹದ್ದ"ನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸಾಗತೊಡಗಿತು.
ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ "ನೀಲ ಹದ್ದಿ"ನ ಸುಂದರ ದೃಶ್ಯ ರಾಮ್ಸ್ನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಗೋಚರಿಸಿತು. ಒಂದು ಬದಿ ವಿಶಾಲ ಸಾಗರದಂತೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಬದಿ ಆಳ ಪ್ರಪಾತ. ಪ್ರಪಾತದೆಡೆಗೆ ತೂರಿಬರುವ ಕಾರಂಜಿಯಂತಹ ನೀರು. ದೇಶದ ಅರ್ಧಭಾಗಕ್ಕೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಒದಗಿಸುವ ಜನರೇಟರು ಕಟ್ಟಡಗಳು.. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ನೋಡಿದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಆಥರ್ಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿ ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ನೀಲ ಬಣ್ಣದ ಗಿಡುಗನಂತೆ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿತ್ತು "ನೀಲಹದ್ದು". ಅದರ ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಸೇತುವೆಯಲ್ಲಿ ರಾಮ್ಸ್ನನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡ ಕಾರು ಚಲಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
ಠೊಣಪನೊಬ್ಬ ಸಿಗರೇಟು ತೆಗೆದು ತುಟಿಗಿರಿಸಿ, ಲೈಟರಿಗಾಗಿ ತಡಕಾಡಿದ. ಲೈಟರು ಕಾಣೆಯಾಗಿತ್ತು. ಮತ್ತೆ ಮೂವರ ಬಳಿಯೂ ಲೈಟರಿರಲಿಲ್ಲ. ಓರ್ವ ಠೊಣಪ "ರಾಮ್ಸ್ ಬಳಿ ಲೈಟರಿದೆ" ಅಂದ. ರಾಮ್ಸ್ನ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ನಡುವೆ ಆತನ ಕಿಸೆಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸಲಾಯಿತು. ಪ್ಯಾಂಟಿನ ಕಿಸೆಯೊಳಗಿದ್ದ ಲೈಟರ್ ಠೊಣಪನೊಬ್ಬನ ಕೈ ಸೇರಿತು. ಆತ ಲೈಟರ್ ಉರಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದ.
ಇಂಧನ ಖಾಲಿಯಾದ ಲೈಟರ್ ಕ್ಷಣಕಾಲ ಉರಿದು ಆರಿಹೋಯಿತು. ಠೊಣಪ ಅಸಹನೆಯಿಂದ ಬೈಯ್ದಾಡಿದ. "ಪ್ಲೀಸ್ ಲೈಟರ್ ಕೊಟ್ಟುಬಿಡು" ರಾಮ್ಸ್ ಗೋಗರೆದ. ಠೊಣಪ ಗಹಗಹಿಸಿ ನಕ್ಕ. "ಉರಿಯದ ಲೈಟರ್ ನಿನಗ್ಯಾಕೋ ಮೂರ್ಖ" ಎಂದು ಗೇಲಿ ಮಾಡಿದ.
"ನನಗೆ ಬೇಕು... ನನಗೆ ಬೇಕು" ಪುಟ್ಟ ಮಗುವಿನಂತೆ ರಾಮ್ಸ್ ಆಸನದಿಂದೆದ್ದ. ಠೊಣಪರಿಗೆ ಅದೊಂದು ಹಾಸ್ಯ ಪ್ರಸಂಗವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿತ್ತು. ಒಬ್ಬನ ಕೈಯಿಂದ ಇನ್ನೊಬ್ಬನ ಕೈಗೆ ಲೈಟರ್ ಕುಣಿಯತೊಡಗಿತು. ರಾಮ್ಸ್ ಭ್ರಾಂತಿಗೊಳಗಾದವನಂತೆ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಲೈಟರಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಟಕ್ಕಿಳಿದ. ಕಾರು ತುಂಬ ಠೊಣಪರ ವ್ಯಂಗ್ಯ ಕೇಕೆ ತುಂಬಿ ಹೋಯಿತು.
ಠೊಣಪನೊಬ್ಬ ಲೈಟರನ್ನು ರಭಸವಾಗಿ ಹೊರಗೆಸೆದ...
ಲೈಟರಲ್ಲೇ ದೃಷ್ಟಿ ನೆಟ್ಟಿದ್ದ ರಾಮ್ಸ್, ಅದು ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಕಾಂಕ್ರೀಟು ಆವರಣ ಗೋಡೆಗೆ ಬಡಿದು ಪುಡಿ ಪುಡಿಯಾಗಿ ಅದರೊಳಗಿದ್ದ ದ್ರವ ಚೆಲ್ಲಿ ಹೋದುದನ್ನು ಕ್ಷಣಮಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಿಸಿದ...
ಈಗ ರಾಮ್ಸ್ನ ದೇಹದೊಳಗೆ ದೆವ್ವ ಪ್ರವೇಶವಾದಂತಾಗಿತ್ತು. ಠೊಣಪನೊಬ್ಬನ ಮೂಗಿಗೆ ಗುದ್ದಿದ. ಬಳ್ಳನೆ ರಕ್ತ ಹರಿಯಿತು. ಮತ್ತೊಬ್ಬನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ತನ್ನ ತೋರು ಬೆರಳಿನಿಂದ ಕುಕ್ಕಿದ ಆತ ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿ ನೋವಿನಿಂದ ಸಣ್ಣಗೆ ಚೀರಿದ. ಇನ್ನೊಬ್ಬನ ದವಡೆಗೆ ಬಾರಿಸಿದ. ಕಾರು ಸೇತುವೆ ಮೇಲೆ ಅಡ್ಡಾದಿಡ್ಡಿಯಾಗಿ ಚಲಿಸತೊಡಗಿತು. ಕಾರು ಚಲಾಯುಸುತ್ತಿದ್ದ ಠೊಣಪ ಎಡಕೈಯಲ್ಲಿ ಸ್ಟೇರಿಂಗ್ ಹಿಡಿದು ಬಲಕೈಯಿಂದ ರಾಮ್ಸ್ನ ಕುತ್ತಿಗೆಯ ತಳಭಾಗಕ್ಕೆ ಘಾತಿಸಿದ. ರಾಮ್ಸ್ ಕುಸಿದ. ಆತನ ಸ್ಮೃತಿ ತಪ್ಪಿತು.
ಕಾರು ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಅಂತಿಮ ಹಂತವನ್ನು ದಾಟಿತು.
ಕುತ್ತಿಗೆಯಲ್ಲಿ ತುಸು ನೋವು ಅರಿವಾದಾಗ ರಾಮ್ಸ್ ಮೆಲ್ಲನೆ ಕಣ್ಣುತೆರೆದ. ಕಾರು ಸಾಗುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು. ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ದೃಷ್ಟಿ ಹಾಯಿಸಿದ. ಠೊಣಪ ಮೂಗೊತ್ತಿ ಕುಳಿತಿದ್ದ. ಮತ್ತೊಬ್ಬನ ಕಣ್ಣು ಕೆಂಪಗಾಗಿ ನೀರಿಳಿಯುತ್ತಿತ್ತು.
"ನೀವು ಮೂರ್ಖರು ಮತ್ತೊಬ್ಬರ ದುಃಖ ಅರಿಯದವರು ನಿಮ್ಮ ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಏನು ಬೇಕಾದರೂ ಮಾಡಬಲ್ಲವರು" ರಾಮ್ಸ್ ಬೊಬ್ಬಿರಿದ.
ಠೊಣಪರು ಅವಕ್ಕಾದರು. ರಾಮ್ಸ್ನ ರೌದ್ರಾತಾರ ಅವರಿಗೆ ಬಲು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆತನ ಭುಜಗಳನ್ನು ಆಸನಕ್ಕೊತ್ತಿ ಹಿಡಿದು ಮಿಸುಕಾಡದಂತೆ ಮಾಡಿದರು. ರಾಮ್ಸ್ ಬಯ್ದಾಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದ. ಆತನ ಶಾಂತತೆಯ ಅರಿವಿದ್ದ ಠೊಣಪರಿಗೆ ಈಗ ರೌದ್ರ ನರ್ತನ ಪರಿಚಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅವರು ಪಾತಾಳಕ್ಕಿಳಿದು ಹೋಗಿದ್ದರು. ಆತನಿಗೇನಾದರೂ ಅಪಾಯವಾದರೆ ಅವರ ಕತ್ತಿಗೆ ನೇಣು ಬೀಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿತ್ತು. ಅಂತಹ ಕಟ್ಟಾಜ್ಞೆ ಅವರಿಗಿತ್ತು.
"ಸರ್... ಕೇವಲ ಜುಜುಬಿ, `ಉರಿಯದ ಸಿಗಾರ್ ಲೈಟರಿ'ಗಾಗಿ ನೀವು ಈ ರೀತಿ ಮಾಡುವುದೇ.....?" ಓರ್ವ ಅತೀ ವಿನಯವಾಗಿ ನುಡಿದ.
"ನಿನಗೇನು ಗೊತ್ತು ಮೂರ್ಖ...ಆ ಲೈಟರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದ ಭವಿಷ್ಯ ಅಡಗಿತ್ತೆಂದು. ನಾನು ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಪ್ರಪಂಚದ ಸರ್ವನಾಶವನ್ನೇ ನನ್ನಣ್ಣನ ಸಾವಿನ ಸೇಡಿಗಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ನನಗದು ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಅಣ್ಣ ಯಾವ ಪಾಪಕ್ಕೆ ಹೆದರಿ ಇಹಲೋಕ ತ್ಯಜಿಸಿದನೋ ಅಂತಹ ಪಾಪವನ್ನು ನಾನು ಮಾಡಬಲ್ಲನೇ? ಅಣ್ಣ, ಅತ್ತಿಗೆಯರನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿದ್ದ ನಾನು ಅವರಿಬ್ಬರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಅನುಭವಿಸಿದ ದುಃಖ ನಿನಗೇನು ಗೊತ್ತು. ಅದನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ನಾನು ಸಾಮೂಹಿಕ ವಿನಾಶಕ್ಕೆ ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಬಲ್ಲೆನೇ? ನೀವು ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿರಿ... ನಿಮ್ಮ ಬಂಧು.. ಬಳಗ.. ದೇಶದ ವಿನಾಶವನ್ನು, ನಿಮ್ಮ ವಿನಾಶವನ್ನು.. ನಿಮ್ಮ ಕೈಯಾರೆ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿರಿ. ನೀವು ತಿಳಿಗೇಡಿಗಳು... ಮೂರ್ಖರು.... ಆ ಉರಿಯದ ಲೈಟರಿನ ಮೂಲಕ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಕೊಳ್ಳಿಯಿಟ್ಟವರು..."
ರಾಮ್ಸ್ ಮತಿಭ್ರಾಂತಿಗೊಳಗಾಗಿದ್ದ.
ಆತನ ಆರ್ಭಟ ಠೊಣಪರಿಗೆ ಕಬ್ಬಿಣದ ಕಡಲೆಯಾಗಿತ್ತು.
ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಆವರಣವನ್ನು ಹೊಕ್ಕ ಕಾರನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಲು ಸಿದ್ಧನಾಗಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬ ನಿಂತಿದ್ದ. ಕಾರಿನಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಮಂದಿ ಠೊಣಪರು ಅಪರಾಧಿ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಮೈ ತುಂಬಾ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡವರಂತೆ ತಲೆ ತಗ್ಗಿಸಿ ಇಳಿದರು. ರಾಮ್ಸ್ ಹುಚ್ಚನಂತಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಕಾರಿನಿಂದ ಇಳಿಯಲು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದ "ನೀವು ನನ್ನನ್ನು ಕೊಂದು ಬಿಡಿ" ಎಂದು ಅರಚುತ್ತಿದ್ದ.
ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಾರಿನ ಬಾಗಿಲೆಡೆ ಧಾವಿಸಿದ. ಠೊಣಪರು ನಡೆದ ಘಟನೆಯ ವರದಿ ಒಪ್ಪಿಸಿದರು. ವ್ಯಘ್ರಗೊಂಡ ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ "ನೀವು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬಾರದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು" ಎಂದು ಬೈಯ್ದಾಡಿದ. ತಕ್ಷಣ ಅವರ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದ.
ರಾಮ್ಸ್ ಮತಿವಿಕಲನಾಗಿದ್ದ. ಆತನನ್ನು ವಸತಿಗೃಹವೊಂದರಲ್ಲಿ ಸಕಲ ಸೌಲಭ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ರಾಜ ಮಯರ್ಾದೆಯಲ್ಲಿ ಬಂಧನದಲ್ಲಿಡಲಾಯಿತು. "ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದಿರುವವನಿಗೆ ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ವಿಚಾರಣೆಯ ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡಲು ದೇಶದ ಕಾನೂನು ಸಮ್ಮತಿ ನೀಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ರಾಮ್ಸ್ನ ಚಲನವಲನಗಳು, ವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ತ್ತೊಂಭತ್ತು ಶೇಕಡಾ ಆರೋಗ್ಯವಂತನಾದ ರಾಮ್ಸ್ನಿಗೆ ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಗೊತ್ತು ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ರಾಮ್ಸ್ನ ಕೊಠಡಿಯೊಳಗೆ ಕುಳಿತು ಕುಶಲೋಪರಿ ವಿಚಾರಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದ. ದೂರದರ್ಶನದ ಪರದೆಯಲ್ಲಿ ಸುದ್ಧಿ ಬಿತ್ತರವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಮುಖ ನೋಡದೆ, ಅನ್ಯಮನಸ್ಕನಾಗಿ ದೂರದರ್ಶನ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ ರಾಮ್ಸ್ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಗಂಭೀರನಾದ. ಸುದ್ಧಿಯೊಂದು ಆತನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಕುತೂಹಲಭರಿತನಾಗಿ ರಾಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನದ ಕಡೆ ದೃಷ್ಟಿ ಬದಲಿಸುತ್ತಾ ನೋಡತೊಡಗಿದ.
"ನೀಲ ಹದ್ದಿನ" ಮೇಲಿನ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣಗೆ ಬಿರುಕು ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದು ನೀರು ಸೋರಲಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನರಾಗಿದ್ದರೂ ವಿಶ್ವಾಸಭರಿತರಾಗಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಬಿರುಕುಗಳು ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಮೇಲು ಹಂತದಿಂದ ಕೆಲಹಂತದವರೆಗೂ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಆ ಬಿರುಕುಗಳಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಕೀಟಗಳು ಗುಂಪು ಗುಂಪಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತಿವೆಯೆಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನೆಂದು ಸಂಶೋಧಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಅದು ಸಫಲತೆಯನ್ನು ನೀಡಿಲ್ಲ. ಹೀಗೆ ಮುಂದುವರಿದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ದಿವಸದೊಳಗೆ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಒಡೆದು ಹೋಗುವ ಸಂಭವವಿದ್ದು ಪರಿಹಾರ ಕಾರ್ಯಗಳ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕ್ರಮಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಯೋಚಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಪರಿಸರದಿಂದ ಜನರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲು ಆದೇಶ ನೀಡಲಾಗಿದೆ..."
ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಮುಖ ಬಿಳುಚಿಕೊಂಡಿತು.
ರಾಮ್ಸ್ ರೌದ್ರಾವತಾರ ತಾಳಿದ್ದ...
"ನೀವು ಪಾಪಿಗಳು... ಪಾಪದ ಫಲ ದೇಶವಾಸಿಗಳೆಲ್ಲಾ ಉಣ್ಣಬೇಕಾಗಿದೆ... " ಎಂದು ಕಿರುಚಾಡುತ್ತಾ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಯ ಮೇಲೆಸೆಯಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳು ಧಾವಿಸಿ ರಾಮ್ಸ್ನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದರು.
ಮತ್ತೆರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಆಘಾತ ದೇಶವನ್ನು ಅಪ್ಪಳಿಸಿತು. "ನೀಲಹದ್ದು" ಭಯಂಕರವಾಗಿ ಒಡೆದು ಹೋಗಿತ್ತು. ಲಕ್ಷಾಂತರ ಮಂದಿಯ ಆಸ್ತಿ ಪಾಸ್ತಿಗಳು ನಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು. ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದಷ್ಟು ಜನ ಕೊಚ್ಚಿ ಹೋಗಿದ್ದರು. ಎರಡು ಪ್ರಖ್ಯಾತ ನಗರಗಳು ಇನ್ನಿಲ್ಲದಂತೆ ನಾಶವಾಗಿತ್ತು...
ರಾಮ್ಸ್ನ ಹುಚ್ಚುತನ ಮೇರೆ ಮೀರಿತ್ತು. ಯಾರಿಗೂ ಆತನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಈತನ ಹುಚ್ಚುತನದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಶಯ ಮೂಡಿತು. ಆತನ ಅಣ್ಣ ಕಂಡುಹಿಡಿದಿರುವ ರಹಸ್ಯದಿಂದಲೇ ಈ ಅನಾಹುತ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು. ಅದೇನೆಂದು ತಿಳಿಯಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುವ ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಕಾನೂನು ಸಮ್ಮತಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಂಡ ದೇಶದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಮೂಲವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಕಾನೂನು ಮುರಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು.
ರಾಮ್ಸ್ ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಅಪರಾಧಿ ಕುಚರ್ಿಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ...
ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ತಂತಿಗಳು ಆತನ ದೇಹವಿಡೀ ಬಿಗಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
"ಸ್ಟಾರ್ಟ್" ಎಂದ ಕೂಡಲೇ ಗುಂಡಿ ಅದುಮಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಕುಳಿತಲ್ಲಿಂದಲೇ ತುಸು ಕುಪ್ಪಳಿಸಿದ ರಾಮ್ ಮತ್ತೆ ಯಥಾ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಂದ. ತೇಲುಗಣ್ಣಿನ ಮೂಲಕ ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಮುಖವನ್ನು ದಿಟ್ಟಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದ.
"ಹೇಳು ಮಿಸ್ಟರ್ ರಾಮ್ಸನ್... ನಿನ್ನ ಅಣ್ಣನ ಪ್ರಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳು" ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ.
"ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಅಣ್ಣ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ನಿರತನಾಗಿದ್ದನೆಂದು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ....."
"ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ಪ್ರಯೋಗ ವಿಫಲವಾಯಿತೇ...?"
ಅಧಿಕಾರಿ ಅಚ್ಚರಿಯಿಂದ ಗೊಣಗಿದ. ಆತನ ಮುಖ ವಿವರ್ಣವಾಯಿತು. ಇಂತಹ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಪಟಪಟನೆ ಉತ್ತರ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಅಪರಾಧಿಗಳು ಆತನಿಗೆ ಈವರೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದರು. ಈತನೇಕೆ ಹೀಗೆ... ಪ್ರಾಯಶಃ ತಾನು ತಪ್ಪು ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆಯೇ? ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಆತನನ್ನು ಕಾಡಿತು.
"ಹಾಗಾದರೆ ನಿನಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವುದೇನು ಹೇಳು...." ಅಧಿಕಾರಿ ವಿಶ್ವಾಸ ಹೀನನಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ.
"ನನಗೆ ಇಷ್ಟೇ ಗೊತ್ತು. ಅಣ್ಣ ದೂರವಾಣಿಯ ಮೂಲಕ ನನಗೆ ಹೇಳಿದ್ದ ನಾವು ವಿಶಿಷ್ಠರೀತಿಯ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದೇವೆ. ಇದು ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೆ ಜಗತ್ತು ಒಮ್ಮೆಲೇ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯಲಿದೆ. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಪ್ರಪಂಚವನ್ನೇ ಗೆಲ್ಲಲು ಹೊರಟ ದೇಶದ ಕೈಗೆ ನೀಡಲು ನನಗೆ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲ. ಇವರಿಗೆ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಸಂಶಯವಿದೆ ನಾವೆಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಓಡಿಹೋಗುತ್ತೇವೆಯೊ ಎಂಬ ಭಯ ಇವರನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿದೆ. ನಾನು ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ವಿಚಾರಣೆ ಎದುರಿಸುವ ಭೀತಿಯಲ್ಲಿದ್ದೇನೆ. ಅಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗದ ರಹಸ್ಯ ಬಹಿರಂಗವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಕೂಡಲೇ ಬಂದು ಬಿಡು. ನನ್ನ ಆಸ್ತಿ ಹಣ ಎಲ್ಲವನ್ನು ನಿನ್ನ ವಶಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಸುವ ಏಪರ್ಾಡು ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ. ತಕ್ಷಣ ಹೊರಟು ಬಿಡು" ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ರಾಮ್ಸ್ನ ಆಯಾಸಗೊಂಡಿದ್ದ.
"ಮುಂದೇನಾಯಿತು ಹೇಳು" ಅಧಿಕಾರಿ ಕುತೂಹಲ, ಆತುರದಿಂದ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ.
"ಮುಂದೆ.... ಮುಂದೆ ನಾನು ಅಣ್ಣನ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ನೋಡಿದ್ದು ಅಣ್ಣ ಅತ್ತಿಗೆಯರನ್ನಲ್ಲ. ಕೇವಲ ಅವರ ಮೃತ ಶರೀರವನ್ನು ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಯಾವುದೋ ಭೀತಿಯಿಂದ ಗುಂಡಿಟ್ಟು ಆತ್ಯಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅಣ್ಣನ ಮೇಜಿನ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಪತ್ರ, ಒಂದು ಲಕೋಟೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸಿಗಾರ್ ಲೈಟರ್ ನನಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿತ್ತು. ನಡುಗುವ ಕೈಗಳಿಂದ ಪತ್ರ ಎತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದೆ.
ಪ್ರೀತಿಯ ರಾಮ್ಸ್...
ನಾವಿಬ್ಬರೂ ಸತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಜಗತ್ತನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುವ ಮಂದಿಗೆ ಇನ್ನು ಮುಂದೆಯೂ ಇದೇ ಗತಿಯಾಗಬೇಕು. ನೀನೇನೂ ಯೋಚನೆ ಮಾಡಬೇಡ ನನ್ನೆಲ್ಲಾ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ನಿನ್ನ ಹೆಸರಿಗೆ ಬರೆದ ಉಯಿಲಿನ ಲಕೋಟೆ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಅದರೊಂದಿಗೆ ಸಿಗಾರ್ ಲೈಟರ್ ಒಂದಿದೆ. ಅದನ್ನು ಜತನದಿಂದ ಎರಡು ತಿಂಗಳು ಕಾಪಾಡು. ಅದರಲ್ಲಿರುವ ದ್ರವ ಆರಿಹೋದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸು. ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಕೀಟಗಳು ಭೂಮಿಗೆ ಸೇರದಂತೆ ಎಚ್ಚರವಹಿಸು. ಇನ್ನೆರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಬಂಧನವಾಗಿ ಮೂರನೇ ದಜರ್ೆಯ ಶಿಕ್ಷೆ ನನಗೆ ಕಾದಿತ್ತು. ಹಾಗಾದಲ್ಲಿ ಈ ನನ್ನ ಜೈವಿಕ ಕೀಟಾಣುಗಳು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿ ರಾಕ್ಷಸರ ಕೈ ಸೇರಿ ಅನಾಹುತವಾಗುತ್ತದೆ. ನನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನೂ ನಾಶಪಡಿಸಿದ್ದೇನೆ ಈ ಎರಡು ಬಗೆಯ ಕೀಟ ನಾಶವಾಗಲು ಇನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳು ಬೇಕು. ಈ ಲೈಟರನ್ನು ಭದ್ರವಾಗಿಡು. ಇದರಲ್ಲಿರುವ ಕೀಟಗಳು ಉಕ್ಕು ಮತ್ತು ಸಿಮೆಂಟುಗಳನ್ನು ಕೊರೆದು ತಿಂದು ಬಿಡುತ್ತವೆ. ರಕ್ತ ಬೀಜಾಸುರನಂತೆ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಇದರ ವಿರುದ್ಧ ವತರ್ಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಸೂತ್ರ ಇಷ್ಟರವರೆಗೆ ಸಂಶೋಧನೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ಯಾವ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಅದು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸೇರಬಾರದು. ಈ ಪತ್ರವನ್ನು ಸುಟ್ಟುಬಿಡು. ಉಯಿಲಿನೊಂದಿಗೆ ಊರಿಗೆ ಹೋಗಿ ಬಿಡು. ನಿನಗೆ ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ. ಅಣ್ಣ ಅತ್ತಿಗೆಯರ ಕೊನೆಯ ಸಿಹಿ ಮುತ್ತುಗಳನ್ನು ಈ ಪತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ....
ಪತ್ರ ಓದಿಮುಗಿದ ಕೂಡಲೇ ಅದನ್ನು ಲೈಟರಿನಿಂದ ಸುಟ್ಟು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಲಕೋಟೆ ಎತ್ತಿ ವಿಮಾನ ಹತ್ತಿ ನೇರವಾಗಿ ನನ್ನ ಊರಿಗೆ ಹೊರಟು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆ. ಅನಂತರ... ಅನಂತರ ನನ್ನ ಬಂಧನವಾಯಿತು..." ರಾಮ್ಸ್ ಸುಮ್ಮನಾದ.
ನಡೆದು ಹೋದ ಭೀಕರ ಪ್ರಮಾದದ ಅರಿವಾದ ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಇದುವರೆಗೆ ಭದ್ರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ ಕೊಠಡಿಯ ಕಾಂಕ್ರೀಟುಗೋಡೆಯ ಕಡೆಗೆ ದಿಟ್ಟಿಸಿದ. ಅದರಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣಗೆ ಮೂಡಿದ ಬಿರುಕು ಆತನಿಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಅದೇ ಕಪ್ಪು ಕೀಟಾಣುಗಳು ನಾಗರೀಕ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನೇ ತಿಂದು ಬಿಡುವ ಗಡಿಬಿಡಿಯಿಂದ ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದವು...





*****

ಸಂಕಮಕ್ಕ ಪಾತೆರುಜೆರ್ಗೆ

(ಆಕಾಶವಾಣಿ ಮಂಗಳೂರು ಕೇಂದ್ರೊಡು ಯಾನ್ ಓದುದಿನ ಕತೆ )

ಸಂಕಮಕ್ಕ ಇತ್ತೆ ಪಾತೆರುನ ಕಮ್ಮಿ ಮಲ್ದೆರ್. ಏರಾಂಡಲಾ ಮೋನೆ ತೂದು 'ದಾನೆ ಸಂಕಮಕ್ಕಾಂದ್' ಕೇಂಡ ಅರೆನ ಬಿಮ್ಮ ಒಂಚೂರು ಪಂದುನತ್ತಾಂದೆ ದುಂಬುದಲೆಕ್ಕ ಪೊಲರ್ುದ ತೆಲ್ಕೆ ತೆಲ್ತ್ದ್ 'ದಾನೆ ಮಗ ಒಂಚಿ ಪಿದಾಡಿಯಾ? ಪಂದ್ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್ಡ, ಆರ್ ಆನಿ ಪುಲ್ಯಕಾಂಡೆ ಲಕ್ಕಿನೆಡ್ದಿಂಚಿದ ಸುದ್ದಿಲೆನ್ ಮಾತಾ ಪಾತೆರೊಂದು ನಡುಟ್ಟ್ ಅರೆನ ಪುಲ್ಲಿ ಶಂಕರನ್ ಒಯ್ತ್ ಕನತ್ತ್ದ್, ಆಯನೊಂಜಿ ಆತ್ ಪುಗರ್ಜಿಡ ಅರೆಗೆ ಪಾತೆರ್ನ ಪಾತೆರ್ಲೆಕ ಅವೊಂದಿತ್ತಜಿ.
ಅವು ಅಂದ್, ಆರ್ ಅರೆನ ಪುಲ್ಲಿ ಶಂಕನರನ್ ದಾಯೆ ಪುಗರುನು, ಅರೆನ ಪುಲ್ಲಿನ್ ಪುಗರಿಯೆರ್ಡ ನಮಕ್ಕ್ ದಾನೆ ತೊಂದರೆ. ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪೆ ನಮನ್ ಪುಗರುಜೆರಾ?
ಶಂಕರನ ಅಪ್ಪೆ... ಪಂಡ ಶಂಕರೆ ಸಂಕಮಕ್ಕನ್ ಅಂಚೆನೇ ಲೆಪ್ಪುನು. ಆರ್ ಶಂಕರನ್ ಪುಗರ್ಯೆರೆ ಮಲ್ಲ ಕಾರ್ನ ಉಂಡು. ಅವು ದಾದ ಪಂಡ ಶಂಕರನ್ ಬುಡುಂಡ ಸಂಕಮಕ್ಕಗ್ ಆರ್ನಕುಲು ಪಂಡ್ದ್ ಏರ್ಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ಶಂಕರೆ ಅರೆನ ಜೀವದ ಗಂಟ್. ಶಂಕರೆ ಇಜ್ಜೆ ಪಂಡ್ದಾಂಡ ಸಂಕಮಕ್ಕ ಒಂಜಿ ಗಲಿಗೆಲಾ ಬದ್ಕಯರ್ಂದೇ ಪನೊಲಿ.
ಅಂಚಾಂಡ ಶಂಕರಗ್ ಅಮ್ಮೆ, ತಮ್ಮಲೆ ಪಂದ್ ಏರ್ಲಾ ಇಜ್ಜಾಂದ್ ಕೇನರ್. ಇತ್ತೆದ ಮಟ್ಟ್ಗ್ ಏರ್ಲಾ ಇಜ್ಜಿಂದೇ ಪನೊಲಿ. ಶಂಕರನ ಅಜ್ಜೆರ್ ಪಂಡ ಸಂಕಮಕ್ಕನ ಕಂಡನೆ ಕೊಗ್ಗಣ್ಣೆ ದುಂಬುದ ಕಾಲೊಡು ಚಿಲ್ಲರೆ ನರಮಾನಿ ಮಿನಿ ಅತ್ತ್. ಬಡಪತ್ತದ ಇಲ್ಲಡ್ ಪುಟ್ಟುಂಡಲಾ ಎಡೇನ ಬೇಲೆ ಬೆಂದ್ದ್, ಆರ್ನನೇ ಸ್ವಂತ ಬೆನ್ನಿ ಮಲ್ತದ್ ತೂಪಾಯಿನ ಆನ್ ಮಗೇಂದೇ ಪನೊಲಿ. ಕಾರ್ಲದ ಪೇಂಟೆಡ್ ವಾ ನಮೂನೆದ ಗೌಜಿ, ಕುಸೆಲ್ ನಡಪೊಡ್ಡಲಾ ಅಯ್ತ ಪಿರಾವುಡು ಕೊಗ್ಗಣ್ಣನ ಕೈ ಉಪ್ಪೊಡೇ ಪನ್ಪಿನ ಕಾಲ ಅವು. ಕೊಗ್ಗಣ್ಣನ ಬಿಸರ್ಾತಿಗೆ ತೂದು ಪಡ್ಡೆದ್ರದ ಕರಿಯಣ್ಣೆ ಆರ್ನ ಒತರ್ಿಯೇ ಮಗಲ್ ಸಂಕಮ್ಮನ್ ಧಾರೆ ಮೈಯ್ತ್ ಕೊರ್ದಿತ್ತೆರ್.
ಬೊಡ್ಚಾಂದಿನ ದುರಾಭ್ಯಾಸೊಲು ಮಿನಿ ದಾಲಾ ಕೊಗ್ಗಗ್ ಇತ್ತ್ಜಿ. ಆಂಡ ಕಂಬುಲದ ಒಂಜಿ ಮರ್ಲ್ ಇತ್ತಂಡ್. ವಾ ಊರುಡು ಕಂಬುಲ ಆಂಡಲಾ ಕೊಗ್ಗೆ ಉಪ್ಪುವನೇ. ಖಾಲಿ ಉಪ್ಪುನು ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ್. ಗೋಳಿದಡಿ ತ್ಯಾಂಪಣ್ಣೆರ್ನ ಗಿಡ್ದೆರುತ್ತ ಮೂಕುದ ಬಲ್ಲ್ಲಾ ಕೊಗ್ಗನ ಕೈಯ್ಟೇ ಇತ್ತ್ಂಡ್.
ಗಿಡ್ದೆರ್ಲೆನ್ ಗಂತ್ಡ್ ಸಕರ್ೆಗ್ ಉಂತಾವೊಡ್ಡ ಕೊಗ್ಗಣ್ಣೆ ಬೋಡೆ. 'ಅಲಾ... ಬುಡ್ಲಾ...'ಂದ್ ಪನ್ಪಿನ ಕೊಗ್ಗಣ್ಣನ ಅರಬೈ ಕೇಂದೇ ತ್ಯಾಂಪಣ್ಣನ ಎರ್ಲು ಒಂಜೇ ದಂಬುಡು 'ಮಂಜೊಟ್ಟಿ'ಗ್ ಕಾರ್ ದೀವೊಂದಿತ್ತ. ಕೊಗ್ಗಣ್ಣನ ಬಿಸರ್ಾತಿಕೆಡ್ ತ್ಯಾಂಪಣ್ಣೆರ್ನ ಎರ್ಲು ಮಸ್ತ್ ಮೆಡಲ್ ಆಕ್ದಿತ್ತ. ತ್ಯಾಂಪಣ್ಣನ ಎರ್ಲೆದ ಮಿತ್ತ್ ಕೊಗ್ಗಣ್ಣಗ್ ಏತ್ ವಿಶ್ವಾಸ ಪಂಡ ಅಯಿಕ್ಲೆನ ಪಿರಾವುಡು ಏತ್ ದುಡ್ಡು ಕಟ್ಟೆರ್ಲಾ ಆರ್ ತಯಾರಿತ್ತೆರ್.
ಸೋಲು-ಗೆಲ್ಮೆ ಇತ್ತಿನವೇ ತ್ಯಾಂಪಣ್ಣೆರ್ನ ಎರ್ಲೆನ 'ಪರು' ಎಚ್ಚಾವೊಂದಿತ್ತಿಲೆಕ್ಕನೇ ಅಯ್ಕ್ಲೆಗೆ 'ಮಂಜೊಟ್ಟಿ' ದೂರ ಆವೆರೆ ಸುರುವಾಂಡ್. ಕೊಗ್ಗಣ್ಣೆ ಅಯ್ತ ಪಿರಾವುಡು ಕಟ್ಟಿನ ದೂದು ಸೋಲ್ಪೆರೆ ಸುರವಾಂಡ್. ಆರ್ ಬಂಗ ಬತ್ತ್ದ್ ಬೆಂದಿನ ಬೆನ್ನಿ ಕರಾವೆರೆ ಸುರುವಾಂಡ್. ಸಂಕಮ ಏತ್ ಬುದ್ದಿ ಪಂಡ್ಂಡಲಾ ಕೇನಿಜೆರ್. 'ಯಾನ್ ಮಲ್ದಿನಿ - ಯಾನ್ ಮುಗಿಪ್ಪುನಿ, ಕೇನ್ಯರೆ ಈ ಏರ್?' ಪಂದ್ ಗೌಜಿ ಮಲ್ತೆರ್.
ತ್ಯಾಂಪಣ್ಣೆ ಪರ ಎರು ಬದಲ್ತ್ತ್ದ್ ಪೊಸ ಎರುಕ್ಕುಲೆನ್ ಕಟ್ಟಿಯೆರ್. ಕೊಗ್ಗೆ ಅಯ್ತ ಬೆರಿಟ್ಟ್ಲಾ ಸಾರ ಸಾರ ದೂದು ಕಟ್ಟ್ದ್ ಏತ್ ಬೊಬ್ಬೆ ಪಾಡ್ಂಡಲಾ, ಮಂಜೊಟ್ಟಿಡ್ ಉಂತುದು ದೊಂಡೆ ಬಿಚ್ಚುಲೆಕ್ಕ ಎರುಕ್ಕುಲೆನ್ ಲೆತ್ತ್ಂಡಲಾ ವಾ ಪ್ರಯೋಜನಲಾ ಬೂರ್ಜಿ.
ಒಂಜಿ ಸತರ್ಿ ತ್ಯಾಂಪಣ್ಣೆರ್ನ ಎರುಕ್ಕು ಬುದ್ದಿ ಕಲ್ಪಾವೆಂದ್ ಮೂಂಕು ಬಲ್ಲ್ಡ್ ಪತ್ತ್ದ್ ಉರಬಡುಟ್ಟು ರಡ್ಡ್ ಒಯ್ಪುನಗ ಬರಮುಡು ದುಂಬು ಬತ್ತಿನ ಎರು ಕೊಗ್ಗಣ್ಣನ ಬಂಜಿ - ತಿಗಲೆದ ಸಂದ್ಗ್ ಗಟ್ಟಿಡ್ ಎಡ್ತ್ಂಡ್. ಅಲ್ಪನೇ ಮಗ್ರ್ನ ಕೊಗ್ಗಣ್ಣೆ ಒಂಜಿ ರಡ್ಡ್ ಗಳಿಗೆಡೇ ಪ್ರಾಣ ಬುಡಿಯೆರ್.
ಬಂಜಿನಾಲ್ ಸಂಕಮಕ್ಕನ ಇಲ್ಲ್ ಬಿತ್ತ್ಲ್ನ್ ಸಾಲ ಕೊರ್ತಿನಕ್ಲು ಏಲಂ ಮಲ್ತೆರ್. ಮಗೆ ನಾರಾಯಣೆ ಪುಟ್ಟುನಗ ಸಂಕಮ್ಮಡ ಒಂಜಿ ಅಕ್ಕಡ್ದ ಕಡ್ಡಿಲಾ ಇಜ್ಜಾಂದೆ ಪೋಂಡು. ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಡ್ ಪಾಲ್ಗ್ ಬತ್ತಿನ ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಇಲ್ಲಡ್ ಸಂಕಮ್ಮ ನಾರಾಯಣನ್ ತಾಂಕಿಯಲ್. ಕೆಯಿ - ನಟ್ಟಿಗ್ ಪೋದು ನಾರಾಯಣಗ್ ದಾಲ ಕಮ್ಮಿ ಆವಂದಿಲೆಕ್ಕ ತೂಯಲ್.
ನಾರಾಯಣೆ ಜವನ್ಯೆ ಆಯೆ. ಅಮ್ಮೆ ಕೊಗ್ಗನ ಬಿಸರ್ಾದಿಗೆ ನಾರಾಯಣಡಲಾ ತೋಜಿದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್ 'ಬೆನ್ಪಾಟದ ಜವನ್ಯೆ'ಂದ್ ಜನಕ್ಕೊಲು ಬೆರಿ ಬೊಟ್ಟಿಯೆರ್. ಸಂಕಮ ಮಗನ್ ಸಂಕ್ರಾಂದಿ - ಸಂಕ್ರಾಂದಿ ದೇವೆರೆನ ಮನೆತ್ತ ಎದುರ್ ಉಂತಾದ್ ಪಟಕ್ಕು ಕೈ ದೀಪಾದ್ 'ಯಾನ್ ಕಂಬುಲೊಗು ಪೋಪುಜಿ... ಪೋಪುಜಿ... ಪೋಪುಜಿ' ಪಂದ್ ಆಜ ಪಾಡ್ಪಾವೊಂದಿತ್ತಲ್. ಅಂಚನೆ ನಾರಾಯಣೆ ಕಂಬುಲದಂಚಿ ತರೆ ಪಾಡ್ದ್ ಜೆತ್ತ್ಜೆ.
ಜವನ್ಯೆ ನಾರಾಯಣಗ್ ಎಡ್ಡ ಗುಣತ್ತ ಪೋಣ್ಣು ಆವೊಡುಂದು ಊರೊರ್ಮೆ ನಾಡ್ದ್ ಬೊಳ್ಮಣ್ದ ಕಾಂತಪ್ಪಣ್ಣನ ಮಗಳ್ ಸೀತನ್ ಮರ್ಮಲಾದ್ ಕನತ್ತೆರ್. ಸಂಕಮ್ಮಕ್ಕಗ್ ಸರಿಯಾಯಿನ ಮರ್ಮಲ್ ಸೀತ ಪಂದ್ ನಿರೆಕರೆತ್ತಕ್ಲು ಮಾತಾ ಪಂಡೆರ್.
ನಾರಾಯಣೆ ಇಲ್ಲಡ್ ಪೊರ್ಲಕಂಟ್ಡ್ ಬಲತಿನ ಮೈಪ ಕೋರಿನ್ ಪತ್ತೊಂದು ಪಡ್ಡೆದ್ರದ ಗಡಂಗ್ದ ಬರಿತ್ತ ಕೋರ್ದಟ್ಟದಂಚಿ ಏಪ ಪೋಯೆನಾ ಆನಿಯೇ ಆಯಗ್ ಸನಿ ಪತ್ತ್ಂಡ್. ಮೈಪಕೋರಿ ಏಲ್ ಕೋರಿಲೆನ್ ಕಾದ್ದ್ ಕೊರ್ನಗ ನಾರಾಯಣಗ್ ಕೋರ್ದಟ್ಟದ ಮರ್ಲ್ ತರೆಕ್ ಏರ್ದ್ ಪೋಂಡು. ಅಲ್ತ್ ಬೊಕ್ಕ ಓಲೋಲು ಮಾತಾ ಕೋರಿಕಟ್ಟ ಆಪುಂಡಾ ಅವುಲುಮಾತಾ ನಾರಾಯಣೆ ಉಪ್ಪೊಡೆ ಪನ್ಪಿನ ಕಾಲ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಸಂಕಮ್ಮ ಏತ್ ಜೋರು ಮಲ್ತ್ಂಡಲಾ 'ಈ ರೊರ ಮನಿಪಂದೆ ಕುಲ್ಲುಲೆ ಅಮ್ಮ. ಕೋರ್ದಟ್ಟದವುಲು ದಾನೆ ಎರು ಬರ್ಪುಂಡಾ ತಾಡ್ಯೆರೆ' ಪಂದ್ ಪನ್ಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆ.
ಸಂಕಮ್ಮನ ವಾ ಜನ್ಮದ ಪಾಪದ ಫಲನಾ ದಾಂನಾ ಸೀತ ಕಡೀರ್ದ ಬಂಜಿನಾಲ್ ಪೆದ್ದೆರೆಂದ್ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಗ್ ಪೋತಿನಾಲ್ ಬೊಕ್ಕ ಪಿರ ಬತ್ತ್ಜಲ್. ಶಂಕರಗ್ ಈ ಲೋಕದ ಬೊಲ್ಪು ತೋಜಾಯಿನ ಸೀತ ತೋಜಂದಿನ ಲೋಕೊಗು ಪಿದಾಡ್ದ್ ಪೋಯಲ್. ಪುರ್ಕಟ್ ಬಾಲೆನ್ ಸಂಕಮ್ಮಕ್ಕನೇ ಕನತ್ತ್ದ್ ತಾಂಕಿಯಲ್.
ಒಂಜಿ ಬೈಯ್ಯಗ್ ಕೋರ್ದಟ್ಟಗ್ಂದ್ ಪೋಯಿನ ನಾರಾಯಣೆ ರಾತ್ರಿ ಏತ್ ಪೊತರ್ಾಂಡಲಾ ಇಲ್ಲಗ್ ಬತ್ತ್ಜೆ ಮನದಾನಿ ಪುಲ್ಯಕಾಂಡೆ ಸುದ್ದಿ ಕೇಂದ್ ಸಂಕಮಕ್ಕನ ಅಕಲ್ ಪಾರ್ದೇ ಪೋಂಡು. ನಾರಾಯಣನ ಕೋಲು ಕಾರ್ಗ್ ಬಾಲ್ ತಾಗ್ದ್ ನೆತ್ತೆರ್ ಕಟ್ಟಂದಿನೆಕ್ ಕುಡ್ಲದ ಮಲ್ಲ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗ್ ಕೊನನಗ ಸಾದಿಡೇ ನೆತ್ತರ್ ಖಾಲಿ ಆದ್ ಜೀವ ಬುಡಿಯೆಗೆಂದ್ ಊರು ನಿಲ್ಕೆ ಸುದ್ದಿ ಅಂಡ್.
ಅನಾಥೆ ಆಯಿನ ಶಂಕರೆ ಸಂಕಮ್ಮಕ್ಕಗ್ ಬದ್ಕೆರೆ ಬೊಲ್ಪು ಆದ್ ತೋಜಿಯೆ. ಇಂದ ಮಗಾ ನಿನ್ನ ಅಜ್ಜೆ ಕಂಬುಲಗ್ ಪೋದ ಹಾಳಾಯೆರ್, ಅಮ್ಮೆ ಕೋರ್ದಟ್ಟೊಡು ಜೂವ ಬುಡಿಯೆ. ನಿನನ್ ಯಾನ್ ಓಡೆಲಾ ಪೋವೊಚ್ಚಿಂದ್ ಪನ್ಪುಜಿ ನಿನ್ನ ಅಮ್ಮೆ, ಅಜ್ಜೆರ್ ಎಂಚ ಹಾಳಾಯೆರ್ಂದ್ ಮಾತ್ರ ಪನೊಂದುಲ್ಲೆ ಬೊಕ್ಕ ಮಾತಾ ನಿಕ್ಕೇ ಬುಡ್ತಿನವುಂದು ಶಂಕರಗ್ ಬುದ್ದಿ ತೆರೆಯೆರೆ ಸುರುವಾಯಿನಡ್ದಿಂಚಿ ಸಂಕಮಕ್ಕ ಪನೊಂದೇ ಬತ್ತೆರ್.
ಶಂಕರೆ ಶಾಲೆಗ್ ಪೋಯೆರೆ ಸುರ ಮಲ್ತೆ. ಶಾಲೆ ಕಲ್ತ್ದ್ ಎಡ್ಡೆ ಬೇಲೆ ಪತ್ತಿಯೆಡ ಯಾನೊಂಜಿ ವಾ ಎತೆಲಾ ದಾಂತೆ ಪೆರಣ ಬುಡ್ಪೆಂದ್ ಸಂಕಮಕ್ಕ ಎನ್ನಿನಿ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ ನಾಲ್ ಜನೊಕ್ಲುಡೆ ಪೆಂಡೆರ್. ಶಂಕರನ ಮಂಡೆಗ್ ಬರವು ಎಡೇನ ಪತ್ತ್ಂಡ್. ಆಯೆ ಒಂಜನೇ ನಂಬರ್ಡೇ ದುಂಬು ದುಂಬು ಪೋಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆ.
ಸಂಕಮಕ್ಕಗ್ ಬಾರೀ ಕುಶಿ. ಅರೆಗೆ ಬೆನ್ಯೆರೆ ಬಾರೀ ಉಮೇದ್. ಕೆಯಿ - ನಟ್ಟಿ - ಬೈ -ಮುಳಿಕ್ಕ್ಂದ್ ಪೋನಗ, ಪೇಂಟೆ - ದೇವಸ್ಥಾನ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ್ ಪೋಯಿನಲ್ಪ - ಬತ್ತಿನಲ್ಪ ಮಾತಾ ಕಡೆಟ್ಟ್ಲಾ ಬಾಯಿ ನಿಲ್ಕೆ ಪಾತೆರೊಂದು ನಡು ನಡುಟ್ಟು ಶಂಕರನ್ ಪುಗೊಂದು ಇತ್ತೆರ್.
ಏರಾಂಡಲಾ ಪುಲ್ಲಿ ಓಡೆಪೋತೆ ಪಂದ್ ಸಂಕಮಕ್ಕಡ ಕೇಂಡ ಆರ್ ಬಾಯಿ ನಿಲ್ಕೆ 'ಶಾಲೆಗ್ ಪೋತೆ ಮಗಾ, ಆಯನ ಅಜ್ಜೆ- ಅಮ್ಮೆರ್ ಇಜ್ಜಾಂದಿನ ದುರಾಭ್ಯಾಸೊಡು ಸೈತ್ ಪೋಯೆರ್ ಇಂಬ್ಯೆ ಒರಿಯಾಂಡಲಾ ಒಂತೆ ಕಲ್ಪಡ್ ಮಗಾಂದ್' ಪನೊಂದಿತ್ತೆರ್.
ಐತಾರ್ದಾನಿ ಶಂಕರೆ ಓಡೆ ಪೋತೆಂದ್ ಸಂಕಮಕ್ಕಡ ಕೇನುನೇ ಒಂಜಿ ರಂಗ್. 'ಇನಿ ಆಯಗ್ ರಜೆ ಮಗಾ. ಅವು ದಾದನಾ ಗೊಬ್ಬುವೆರತ್ತಾ. ಒರಿ ಚೆಂಡ್ ದಕ್ಕುನು ಬೊಕ್ಕರಿ ನನೊಂಜಿ ಮಗರ್ಿಲ್ಡ್ ಉಂತುದು ಕೊದಂಟಿ ಪತ್ತ್ದ್ ಬೀಜಾವುನು. ಚೆಂಡ್ ಆಯನ ಪಿರಾವುಡು ಊರ್ದಿನ ಮೂಜಿ ಕೋಲುಗು ತಾಗ್ಂಡ ಆಯೆ ಅವೆಂಚಿನ 'ಓಟು' ಗೆ ಎಂಕ್ ಬರ್ಪುಜಿ ಮಗಾ. ಆಯೆ ಪೋದು ಬೊಕ್ಕೊರಿ ಕೊದಂಟಿ ಪತೊಂದು ಬರ್ಪಿನಿ. ಏತ್ ಪೊಲರ್ು. ಮುರಾನಿ ಪದವುದ ಮೈದಾನೊಡು ಯಾನ್ ತೂಯೆ. ಶಂಕರೆ ಒಂಜಿ ಕೊದಂಟಿ ಪತ್ತೊಂದು ಚೆಂಡ್ಗ್ ಬೀಜಾದ್ ಬೀಜಾದ್ ಆಕೊಂದಿತ್ತೆ. ಬಾರಿ ಸೋಕುದ ಗೊಬ್ಬು ಅವು ಈ ಜೋಕ್ಲೆಗ್ ದೊಂಬು - ತೂ ಪಂದ್ ದಾಲಾ ಇಜ್ಜಿ ಇಲ್ಲಗ್ ಬನ್ನಗ ಮೋನೆಗ್ ಕಾಲೆ ಆಕಿಲೆಕ್ಕ ಆದುಪ್ಪುಂಡು....
ಬೊಕ್ಕ ಐತಾರ ಮಿನಿ ಆಯಗ್ ಒಂಜಿ ಚೂರು ಪುರ್ಸೊತ್ತಿಜ್ಜಿ. ಮುಲ್ಕಿ, ಬೆದ್ರ, ಕಾರ್ಲ ಪಂದ್ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಪೋಪೆ, ಮುರಾನಿ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ಮೆಡಲ್ ಕನೈದೆ. ಮಲ್ಲ ಅರಿವಾಣದ ಲೆಕ್ಕ ಇತ್ತಂಡ್. ಅಂಚಿನ ತಾಟುಲು ಇಲ್ಲಡ್ ಮಸ್ತ್ ಉಂಡು. ಗೋಡೆಡ್ ಮಾತಾ ತಿಕ್ಕಾದ್ ದೀತೆ. ಬೊಕ್ಕ ರೆಂಕೆ ಬೈದಿನ ಲೋಟೆಲು ಪತ್ತೈವ ಉಂಡು' ಇಂಚ ಸಂಕಮಕ್ಕ ಒಂಜೇ ದಂಬುಡು ಪನ್ಪಿನೆನ್ ಕೇಂದೇ ಕುಲ್ಲುಗಾಂದ ಆಪುಂಡು.
ಅಂಚಿನ ಸಂಕಮಕ್ಕ ಇತ್ತೆ ಪಾತೆರುನನೇ ಬುಡ್ತೆರ್ ಅಂಚಿನ ದಾನೆ ಆಂಡಪ್ಪಾ ಮೆರೆಗ್.
'ಅವು ದಾಲಾ ಇಜ್ಜಿಗೆ ಮುರಾನಿ ಐತಾರ್ದಾನಿ ಮುಲ್ಕಿಡ್ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮ್ಯಾಚಿ ಇತ್ತ್ಂಡ್ಗೆ. ಶಂಕರೆ ಆಯನ ಟೀಮು ಗೆಂದುಡುಂದು ಒಂಜಿ ಸಾರ ಪಂತ ಕಟ್ಟ್ದಿತ್ತೆಗೆ. ಅಂಚ ಮೊಕ್ಲು ಗೆಂದಿ ಬೊಕ್ಕ ಶಂಕರಡ ಪಂತ ಪಾಡ್ದಿನಾಯೆ ಕಾಸ್ ಕೊರ್ಜೆಗೆ. ಶಂಕರೆ ಉಂತಾದೀದ್ ಕೇನ್ನಗ 'ಈ ಒರ ಪೋಯಾಂದ್' ಪಂಡೆಗೆ ಅಪಗ ಗಲಾಟೆ, ಪೆಟ್ಟ್ ಸುರವಾಂಡ್ಗೆ. ಆಯೆ ಕೈಟಿತ್ತಿನ ಬ್ಯಾಟ್ಡ್ ಶಂಕರಗ್ ಆಕಿಯೆಗೆ. ಗಲಾಟೆ ಜೋರಾದ್ ಅಕುಲು ಶಂಕರನ ಕಣ್ಣ - ಕೈ -ಕಾರ್ ತೂವಂದೆ ಆಕ್ದ್ ಪಾಡ್ದೆರ್ಗೆ. ಶಂಕರನ ಕಾರ್ ಪೊಲಿದ್ ಆಯನ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಡ್ ಪಾಡ್ದೆರ್ಗೆ. ನನ ಶಂಕರೆ ಸರಿ ಕಟ್ಟ್ ನಡಪೊಡ್ಡ ಕಮ್ಮಿಡ್ ಕಮ್ಮ ಆಜಿ ತಿಂಗೊಲು ಬೋಡಾವುಗೆ. ಪಾಪ ಸಂಕಮಕ್ಕ. ಅರೆನ ಕಂಡನೆ ಎರು ತಾಡ್ದ್ ಸೈದೆರ್. ಮಗೆ ಕೊರ್ದಟ್ಟಡ್ ಸೈತೆರ್. ಪುಲ್ಲಿ ಶಂಕರೆ ಇತ್ತೆ ಮ್ಯಾಚಿಡ್ ಪಂತ ಪಾಡ್ದ್ ಪೆಟ್ಟ್ ಗಲಾಟೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಕಾರ್ ಪೊಲಿದ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಡ್ ಜೈದೆ. ಬೊಕ್ಕ ಸಂಕಮಕ್ಕ ಇತ್ತೆ ದುಂಬುದಲೆಕ್ಕ ಪಾತೆರುನಾಂಡಲಾ ಎಂಚ ಪನ್ಲೆ.

ಊರು ಹೋಯಿತು

(ಬಂಟರವಾಣಿ ಮುಂಬಯಿ ಇದರ ಸುವರ್ಣ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಕತೆ)
`ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ ಕಣೇ... ನೀಲಾ...
``ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ...
ಆ ಮನೆಯ ಜಗುಲಿಯಿಂದ ರಾತ್ರಿಯ ನೀರವತೆಯನ್ನು ಬೇದಿಸಿಕೊಂಡು ಕ್ರಿಮಿ ಕೀಟಗಳ ಹಿಮ್ಮೇಳಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ವರವೊಂದು ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿತ್ತು.
`ಊರು ಹೋದ್ರೂ `ಊರು` ಅದು ಹೇಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ... ನೀಲಾ ಅಜ್ಜ-ಪಿಜ್ಜನ ಕಾಲದಿಂದ ಇರೋ ದೈವದ `ಊರಿನ ತಳವನ್ನು ಯಾರು ನೋಡಿದ್ದಾರೆ... ಅದು ಕಾರ್ನಿಕದ ಕೆರೆ ಕಣೇ ನೀಲಾ...
ಊರು ಹೋಯಿತು
`ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ ಕಣೇ... ನೀಲಾ...
``ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ...
ಆ ಮನೆಯ ಜಗುಲಿಯಿಂದ ರಾತ್ರಿಯ ನೀರವತೆಯನ್ನು ಬೇದಿಸಿಕೊಂಡು ಕ್ರಿಮಿ ಕೀಟಗಳ ಹಿಮ್ಮೇಳಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ವರವೊಂದು ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿತ್ತು.
`ಊರು ಹೋದ್ರೂ `ಊರು` ಅದು ಹೇಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ... ನೀಲಾ ಅಜ್ಜ-ಪಿಜ್ಜನ ಕಾಲದಿಂದ ಇರೋ ದೈವದ `ಊರಿನ ತಳವನ್ನು ಯಾರು ನೋಡಿದ್ದಾರೆ... ಅದು ಕಾರ್ನಿಕದ ಕೆರೆ ಕಣೇ ನೀಲಾ... ಕಾರ್ನಿಕದ ಕೆರೆ... ಅದಕ್ಕೆ ತಳ ಎಂಬುದಿಲ್ಲ ಕಣೇ... ಈ ಪಂಚಾತಿಕೆಯವರಿಗೆ ಮಂಡೆ ಸರಿ ಉಂಟಾ... ಎಲ್ಲರೂ ಊರು ಬಿಡುತ್ತಾರಂತೆ... ದುಡ್ಡು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರಂತೆ ನೀಲಾ... ಊರು ಹೋಗುತ್ತದಂತೆ....
ನಡು ರಾತ್ರಿ ಕಳೆದ ನಂತರ ಆ ಧ್ವನಿ ಕ್ಷೀಣವಾಗಿ ಜೀರುಂಡೆ ಕ್ರಿಮಿ ಕೀಟಗಳ ಸದ್ದು ಮೇಲುಗೈ ಪಡೆಯಿತು.
ಮರುದಿನ ಬೆಳಕು ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ಕಂಡು ಬರತೊಡಗಿತ್ತು.
ನಿತ್ಯ ಕರ್ಮ ತೀರಿಸಿ ನೀಲಮ್ಮನ ಮುಂದೆ ಕುಳಿತ ದೇವಪ್ಪ `ನೀಲಾ ಊರು ಹೋಗುತ್ತದಂತೆ ಅಂದ.
ಊರು ಹೋದ್ರೆ ಹೋಗಲಿ? ನೀವ್ಯಾಕೆ ಹಗಲು ರಾತ್ರಿ ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ ಅಂತ ಚಿಂತೆ ಮಾಡ್ಕೊಂಡು ಕೂತಿದ್ದೀರಿ. ಮೂರು ಮಕ್ಕಳು ಉಪಾಸ ಬೀಳುವುದು ಬೇಡಾಂತ ನಾನು ಗಾಣದೆತ್ತಿನಂತೆ ಒಂದು ಬೆಳಗ್ಗೆಯಿಂದ ಹೊತ್ತು ಅಡ್ಡಾಗುವವರೆಗೆ ದುಡಿದು ದುಡಿದು ಸೊಂಟದಲ್ಲಿ ಬಲ ಇಲ್ಲದೆ ಹೇಗಾದ್ರೂ ನೆಗರಿಕೊಂಡು ಮನೆಗೆ ಬಂದು ಬಿದ್ರೆ ನೀವು ಒಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದ ಊರು ಸುತ್ತಿ ಅದೆಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಬುಟ್ಟಿಚಾಕ್ರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಯಾರ್ಯಾರೋ ಕೊಟ್ಟ ಮೂರ್ನಾಕು ಕಾಸು ಗಡಂಗಿನ ತೊಟ್ಟೆಗೆ ಹಾಕಿ ಕಣಿ, ತೋಡು, ಗದ್ದೆಯಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಉರುಳಾಡಿ ಪಿಲಿಗೊಬ್ಬು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬರ್ತೀರಲ್ಲಾ ನಿಮ್ಗೆ ಏನಾದ್ರೂ ಮಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಚೂರಾದ್ರೂ ಬೊಂಡು ಉಂಟಾ? ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಏನಾದ್ರೂ ಶಾಲೆ ಗೀಲೆ ಅಂತ ಕಲಿಸ್ಬೇಕು ಅಂತಾ ಯೋಚನೆ ಉಂಟಾ? ಆ ಚೆನ್ನಣ್ಣನನ್ನು ನೋಡಿ. ಹೇಗೆ ಬೆಳಿಗ್ಗಿಂದ ಸಂಜೆವರೆಗೆ ಸೌದೆ ಒಡೆದು, ತೆಂಗು-ಕಂಗು ಏರಿ ಇಳಿದು. ದುಡ್ಡಿಗೆ ದುಡ್ಡು ಮಾಡ್ತಾನೆ. ಮೊನ್ನೆ ಅವನ ಹೆಂಡ್ತಿ ಪೇಟೆಯ ಬಂಗಾರದ ಕೊಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಕೊತ್ತಂಬರಿ ಸರ ಗುದ್ದಿಸಿಕೊಂಡ್ಳು. ನನ್ನದೂ ಉಂಟು ನೋಡಿ ಇದೊಂದು ಮೋನ್ಮಾಲೆ ಅದೂ ಒಪ್ಪದ್ದು. ಆ ಚೆನ್ನಣ್ಣನ ಬುದ್ದಿ ನಿಮ್ಗೆ ಏಳು ಜನ್ಮ ಬಂದ್ರೂ ಬರೋದಕ್ಕಿಲ್ಲ... ನಿಮ್ಗೆ ಬೆಳಿಗ್ಗಿಂದ ಸಂಜೆ ವರೆಗೂ ದುಡಿದ್ರೂ ಈ ಊರಲ್ಲಿ ಒಂದೈವತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ಯಾರಾದ್ರೂ ಕೊಡ್ತಾರ? ಅಲ್ಲಾ ನೀವು ತೆಗೋಳ್ತೀರಾ?... ಊರಂತೆ ಊರು. ಹೋದ್ರೆ ಹೋಗ್ಲಿ ಈ ಊರಿನ ಸನಿ ಸಂತಾನ ಸತ್ತು ಮಣ್ಣುತಿಂದು ಹೋಗ್ಲಿ. ನಾವು ಎಲ್ಲಿಯಾದ್ರೂ ಗಡಂಗು ಇಲ್ಲದ ಊರಿಗೆ ಹೋಗಿಬಿಡುವ. ಈ ಊರಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಸಂಬಳ ಕೇಳಲು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಕೊಡಲು ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.
ಅಲ್ಲಾ ಕಣೇ ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ ಹೋಗುತ್ತೆ ಅಂತಾರಲ್ಲಾ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತೇ?
ದೇವಪ್ಪ, ನೀಲಮ್ಮನ ವಟಗುಟ್ಟುವಿಕೆ ಕಿವಿಗೆ ಕೇಳಿಸಲೇ ಇಲ್ಲ ಎಂಬಂತೆ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ದೋಸೆ ಹಾಕಿದ್ದ ತಟ್ಟಿಕುಡ್ಪಿನ ಬಳಿ ಇದ್ದ ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ತಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಬೂತಾಯಿ ಸಾರನ್ನು ನಡುಬೆರಳಿನಿಂದ ಅದ್ದಿ ತುಟಿಗಿಟ್ಟು ಚಪ್ಪರಿಸುತ್ತಾ ನುಡಿದ.
ಎಲಾ ಕತೆಯೇ.... ಪುನಾ ಅದೇ ಮಾತಾಡ್ತೀರಲ್ಲಾ.... ಅದೆಲ್ಲಿಗೋ ಏಳು ಕಡಲಾಚೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತದಂತೆ. ಊರು ಹೋಗುತ್ತದೆ ಊರು ಹೋಗುತ್ತದೆ ಅಂತ ಹೇಳ್ಕೊಂಡು ಹತ್ತು ಹದಿನೈದು ವರ್ಷವಾಯಿತು ಈಗ ಮೂರ್ನಾಕು ದಿವಸದಿಂದ `ಪಠಪಾರಿಕೊಂಡು ಇದ್ದೀರಿ. ರಾತ್ರೀಂತ ಇಲ್ಲಾ ಹಗಲೂಂತ ಇಲ್ಲಾ... ಕನಸಿನಲ್ಲೂ ಅದೇ ಹೇಳ್ತಾ ಇದ್ದೀರಿ. ಈಗ ನನ್ಗೇ ಕೇಳ್ತಾ ಇದ್ದೀರಲ್ಲಾ ಊರು ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತೇಂತ. ಅದೆಲ್ಲಿಗೆ ಅದರಪ್ಪನ ಮನೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತದಾ? ಈ ಊರಿನ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಮುಂಡಾಸಿನವರಿಗೆ ಒಂದು ಭ್ರಾಂತಿ.... ನೀಲಮ್ಮ ದೊಡ್ಡ ಲೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಚಹಾವನ್ನು ಸುರ್ರೆಂದು ಸುರಿದು ದೇವಪ್ಪನ ಎದುರು ಕುಕ್ಕಿದಳು.
ಅಲ್ಲ ನೀಲ ಇನ್ನು ಮೂರು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ನಾವೆಲ್ಲಾ ಗಾಡಿ ಕಟ್ಟಬೇಕಂತೆ. ನಿನ್ನೆ ಪೇಟೆಯ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪಂಚಾತಿಕೆ ನಡೀತು. ಊರಿನವರೆಲ್ಲ ದುಡ್ಡು ತೆಗಿತಾ ಇದ್ದಾರಂತೆ ಯಾರಿಗೂ ಊರು ಬೇಡ ಅಂತೆ. ಊರೆಲ್ಲಾ ಸಮತಟ್ಟು ಆಗುತ್ತದಂತೆ. ಯಾರಿಗೂ ಬೇಡ ಆದ್ರೇನು ಆ ಗುಡ್ಡದವ್ನು ಬಿಡ್ತಾನಾ. ರಾಣಿ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬರಗಾಲ ಬಂದು ಊರಿನವರೆಲ್ಲಾ ಊರು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗೋ ಮೊದ್ಲು ಅವ್ನ ಎದುರು ನಿಂತು ಕೈಮುಗ್ದು ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದಾಗ ಅವ್ನು ತನ್ನ ಖಡ್ಗ ಊರಿ ಕೆರೆ ಮಾಡಿ ಜನರಿಗೆ ನೀರು ಕುಡಿಸಲಿಲ್ವಾ. ಅದೇಗೆ ಆ ಗುಡ್ಡದವ್ನು ಹೋಗುತ್ತಾನೆ. ಅದೇಗೆ ತಾನು ಊರಿದ ಊರನ್ನು ಸಮತಟ್ಟು ಮಾಡ್ಲಿಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟಾನು? ಊರು ಹೋಗ್ಲಿ ನಾವೆಲ್ಲಾದ್ರೂ ಹೋಗೋಣ ಅಂತ ಮಾತಾಡ್ತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಂಗೊಂಚೂರಾದ್ರು ಬುದ್ದಿ ಉಂಟಾ ಮಾರಾಯ್ತಿ. ದೇವ್ರಿಲ್ಲದ ಊರುಂಟು ಗಡಂಗಿಲ್ಲದ ಊರುಂಟಾ ನಿನ್ನ ಕರ್ಮ? ದೇವಪ್ಪ ಮೀಸೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ನಗುತ್ತಾ ದೋಸೆ ಚೂರು ಸಾರಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿ ಬಾಯಿಗಿಟ್ಟ.
ನನ್ನ ಕರ್ಮವಂತೆ ನನ್ನ ಕರ್ಮ. ಈ ಜನ್ರು ಮಾಡೋ ಕರ್ಮಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ಕೈಯ ನಾರಾಯಣ ದೇವ್ರೂ ಹೆದರಿ ಓಡಿ ಹೋಗ್ಯಾನು. ಇನ್ನು ಭೂತವಂತೆ, ದೈವವಂತೆ. ಈ ನರ ಭೂತದೆದುರು ನಿಮ್ಮ ಗುಡ್ಡದವ್ನೂ ಇಲ್ಲ, ಬೈಲಿನವ್ನೂ ಇಲ್ಲ ನೀಲ ಸಿಡುಕಿದಳು.
ಹಾಗಾದ್ರೆ ಊರು ಸಮತಟ್ಟು ಆಗುತ್ತಾ? ಗುಡ್ಡದವ್ನು ಕಾರ್ನಿಕ ತೋರ್ಸಿ ಮಾಡಿದ ಕೆರೆ ಮಣ್ಣನಡಿಗೆ ಬೀಳುತ್ತಾ...? ದೇವಪ್ಪನ ಮುಖದಲ್ಲಿ ತುಸು ಭೀತಿ ಇಣುಕಿತು.
ನೀಲ ಪಕ ಪಕನೆ ನಕ್ಕಳು. `ಯಾರು ಹೇಳಿದ್ರಿ ನಿಮ್ಗೆ ಆ ಗುಡ್ಡದವ್ನು ಖಡ್ಗ ಊರಿ ಕೆರೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದು ಅಂತ... ಹಾಗಲ್ಲರೀ ಅದು. ಊರಿನವರೆಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಉಪಯೋಗಿಸೊ ಕೆರೆಗೆ ಊರುಕರೆ ಅಂತ ಹೆಸ್ರು ಬಂತು. ದೇವಸ್ಥಾನದ ಭಟ್ರಿಗೆ ಏನಾದರೊಂದು ಬೇಕಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಖಡ್ಗ ಊರಿದ್ದು, ಕತ್ತೀಲಿ ಕಡ್ದದ್ದು ಅಂತ ಹರಿಕತೆ ಮಾಡ್ತಾರೆ. ಅದನ್ನು ನೀವು ನಂಬ್ತೀರಿ. ಅಲ್ಲಾ... ಒನಕೆಯಂತೆ ಮಳೆ ಭೂಮಿಗೆ ಬಡಿಯೋ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಬರಗಾಲ ಅಂತ ಬರೂದುಂಟಾ... ಬಂದದ್ದುಂಟಾ... ಬಂಗಾರದ ಬೆಳೆ ಬೆಳೆಯುವ ಪರಶುರಾಮ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಬರ ಬರುದಿಲ್ಲಾಂತ ಆಟದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದು ಕೇಳಿಲ್ವಾ...?
`ಆಹಾಹಾ... ನಿನ್ನ ಬುದ್ದಿಯೇ ಊರೆಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಹೇಳಿದ್ರೂ ನೀನು ಮಾತ್ರ ಏನೇನೋ ತಲೆ ಕೆಟ್ಟವಳಂತೆ ಮಾತಾಡ್ತಿಯಲ್ಲ. ಭೂತದೆದುರು ಏನು ನಿನ್ನ ಅಡ್ಡ ಸವಾಲು. ಅದಕ್ಕೆ ಹೇಳೋದು ಈ ಹೆಂಗಸರ ಬುದ್ದಿ ಮೊಣಕಾಲ ಕೆಳಗೆ ಅಂತಾ ದೇವಪ್ಪ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತರಿಸಿದ.
ಹೌದು.. ಹೌದು... ನಿಮ್ಮ ಗಂಡಸರ ಬುದ್ದಿ ಯಾವಾಗ್ಲೂ ನೆತ್ತಿಯಲ್ಲಿ. ಅದ್ಕೆ ನೀವು ನೆತ್ತಿಯವರೆಗೂ ತೊಟ್ಟೆ ಸುರಿದುಕೊಳ್ಳೋದು... ನೀವು ನಿಮ್ಮ ತೊಟ್ಟೆ ಖಚರ್ಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಸಂಜೆ ಎರಡು ಮೀನಿನ ಬಾಲಕ್ಕೆ ದುಡಿಯೋದು ಬಿಟ್ರೆ ಮತ್ತೇನು ಮನೆಗೆ ತಂದು ಹಾಕಿದ್ದೀರಿ? ನಾನು ನಟ್ಟಿ-ಕೈ ಅಂತ ಹೇಳ್ಕೊಂಡು ಅಕ್ಕಿ ತಂದು ಹಾಕೋದ್ರಿಂದ ಪುಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಏನಾದ್ರೂ ದಕ್ಕುತ್ತದೆ. ಹೆಂಗಸರ ಬುದ್ದಿಯಂತೆ... ಹೆಂಗಸರ ಬುದ್ದಿ... ನೀಲ ಮತ್ತಷ್ಟು ಧ್ವನಿ ಎತ್ತರಿಸಿದಳು.
ದೇವಪ್ಪ ತಣ್ಣಗಾದ.
ಗುಡ್ಡದವ್ನು ನಮಗೇನು ಕಮ್ಮಿ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ ನೀಲ. ನೀನು ದುಡೀತಿಯಾ... ಇಲ್ಲಾಂತ ನಾನು ಹೇಳಿದ್ನಾ... ದುಡಿದು ದುಡಿದು ಅಕ್ಕಿ ಮುಡಿ ನನ್ನಲ್ಲೇ ಕಟ್ಟಿಸಿ ಅಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹಾಕಿಸ್ತಿಯಾ. ನಮಗೆ ಅನ್ನಕ್ಕೆ ಎಂದಾದ್ರೂ ಬರ ಬಂದದ್ದುಂಟಾ? ಶಿವಣ್ಣರನ್ನು ನೋಡು ಹಲವಾರು ಮುಡಿ ಗದ್ದೆ ಇದ್ರೂ. ಆಟಿ ಅಖೇರಿಯ ಜಡಿ ಮಳೆಗೆ ಅಕ್ಕಿ ಇಲ್ಲ ನೀಲಾ ಒಂದು ಮುಡಿ ಕೊಡು. ಬೇಸಾಯ ಮುಗಿದ ನಂತ್ರ ಕೊಡ್ತೇನೆ ಅಂತ ನಿನ್ನೆದುರು ಹೇಳಿಲ್ವಾ? ನಾವು ಯಾರತ್ರಾದ್ರೂ ಹಾಗೆ ಕೇಳಿದ್ದುಂಟಾ? ಅವ್ರು ಹೇಳಿದಾಕ್ಷಣ ನೀನು ಅಕ್ಕಿ ಮುಡಿ ಹೊರಳಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿಲ್ವಾ. ಸುಮ್ಮನೆ ಅದಿಲ್ಲಾ... ಇದಿಲ್ಲಾ ಅಂತ ಯಾಕೆ ಹೇಳ್ತಿ. ನನ್ಗೇನು ಆ ತೊಟ್ಟೆ ಸಹವಾಸ ಹಾಳಾದ್ದು ಅಂಟಿ ಬಿಡ್ತು... ಸಂಜೆಗೆ ಒಂದೆರಡು ಇಲ್ಲಾಂದ್ರೆ ಆಗೋದೇ ಇಲ್ಲ.
ದೇವಪ್ಪನ ದೈನ್ಯ ಧ್ವನಿ ನೀಲಮ್ಮ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕರಗಿಸಿಬಿಟ್ಟಿತು.
ಚೇ... ಕುಶಾಲಿಗೆ ಹೇಳಿದೆ ಕಣ್ರೀ. ಮತ್ತೆ ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ನನ್ಗೆ ಎಲ್ಲಾದ್ರೂ ಕೋಪಾಂತ ಆದದ್ದುಂಟಾ? ನಿನ್ನೆ ನಡುರಾತ್ರಿಯಿಂದ ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ... ಊರು ಹೋಗುತ್ತೆ ಅಂತ ನಿಮ್ಮ `ಪಠಪಾರಿ ಕೇಳಿ ಕೇಳಿ ಸಾಕಾಗಿ ಬಿಟ್ಟಿತು. ಈ ಊರು, ಈ ಬೇಸಾಯ ಯಾರಿಗೆ ಬೇಕು? ನಾವೆಲ್ಲಾ ಚಿಕ್ಕದಿರುವಾಗ ಶಿವಣ್ಣನ ಅಪ್ಪ ದೂಮಣ್ಣ ಈ ಊರಿಗೆಲ್ಲಾ ಯಜಮಾನರು. ಅವರ ಗತ್ತೇನು. ದೌಲತ್ತೇನು. ಅವ್ರು ಕೊಡೋ ನ್ಯಾಯ. ಹೇಳೋ ನೀತಿ ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಒಂದು ಕ್ರಮಾಂತ ಇತ್ತು. ಈಗ ಅದೇ ಭೂಮಿ. ಅದೇ ಬೆಳೆ ನ್ಯಾಯ ನೀತಿ ಒಂದೂ ಇಲ್ಲ. ಪಾಪ ಶಿವಣ್ಣನ ಪಾಡೇನು? ಗದ್ದೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಜನ ಇಲ್ಲ. ಮನೆಯವ್ರು ಎಲ್ಲಾ ಇವ್ರ ತಲೆಗೆ ಕಟ್ಟಿ ಬೊಂಬಾಯಿ, ಕೊಯ್ಟಾ ಅಂತ ಹೋಗಿ ಅವರವ್ರ ಪಾಡು ನೋಡಿಕೊಂಡು ನಾಲ್ಕು ಕಾಸು ಮಾಡ್ಕೊಂಡು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಮಗಳು ದೂರದ ಕುಡ್ಲದಲ್ಲಿ ಮಾವನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಲೆ ಕಲೀತಿದ್ದಾಳೆ. ಗದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದದ್ದೆಲ್ಲಾ ಕೆಲಸದವರಿಗೆ ಅಳೆದು ಕೊಡುದಕ್ಕಾಯಿತು. ಕೆಲಸದವರ ಮನೆಯಲ್ಲಾದರೂ ಮಳೆಗಾಲದ ಅಖೇರಿಗೆ ಅಕ್ಕಿ ಉಂಟು ಈ ಭೂಮಿ ಇದ್ದವರ ಮನೆಯ ಕೋಳಿ ಮರಿಗೆ ನಿಂಗಲ್ಗೂ ಗತಿ ಇಲ್ಲದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ. ಈ ಊರು ಯಾರಿಗೆ ಬೇಕು?
ಹೌದು ನೀಲಾ ಊರು ಹೋದ್ರೆ ನಾವೆಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗೋದು. ನಮಗೆ ಯಾರು ದಿಕ್ಕು. ಆವಾಗ ಮೂರು ಕೋಲು ಊರಿಕೊಂಡು ದುರ್ಬೀನು ನೋಡುತ್ತಾ ತೆಂಗು-ಕಂಗು ಅಂತ ಲೆಕ್ಕ ತೆಗೆಯೋರು ಬಂದಾಗ ಊರಿನವರೆಲ್ಲಾ ಅರ್ಜಿಕೊಡು ದ್ಯಾಪ... ಅರ್ಜಿ ಕೊಡು ದ್ಯಾಪ ಅಂತ ಅಂದ್ರೆ ನಾನೇನೂ ಕೊಡಲೇ ಇಲ್ಲ. ಅರ್ಜಿ ಕೊಟ್ಟವರಿಗೆಲ್ಲಾ ಈಗ ಎಲ್ಲೋ ಗುಡ್ಡೆಯಲ್ಲಿ ಜಾಗ. ಹಣ ಎಲ್ಲಾ ಸಿಗುತ್ತಂತೆ. ನಾವೇನು ಮಾಡೋಣ....? ದೇವಪ್ಪ ನುಡಿದ.
ಹೌದು ನಿಮಗೆ ಪಾಪ ಪುಣ್ಯ ಜಾಸ್ತಿ ಆಯ್ತು. ರೇಶನ್ ಕಾಡರ್ು ನಂಬ್ರ ಬರೆದು ಖಾಲಿ ಕಾಗದಕ್ಕೆ ಶಿವಣ್ಣ ಹೆಬ್ಬೆಟ್ಟು ಒತ್ತಿಸಿ ಕೊಂಡೋಗಿದ್ದಾರಲ್ಲಾ ಅವ್ರಲ್ಲಿ ಕೇಳಿದ್ರೆ ನಮಗೂ ಜಾಗ, ಹಣ ಅಂತಾ ಸಿಕ್ಕೀತು... ಪಾಪ ಶಿವಣ್ಣ ಇಲ್ಲಾಂತ ಅನ್ಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅದೆಲ್ಲಾ ನಮಗೆ ಯಾಕೆ ಬೇಕು? ಇದೇನು ನಮ್ಮ ಅಪ್ಪನ, ಅಜ್ಜನ ಜಾಗವಾ? ಮನೆಯಾ? ನನ್ನ ರೆಟ್ಟೆ ಗಟ್ಟಿ ಇದ್ರೆ ಎಲ್ಲಾದರು ದುಡಿದು ಮಕ್ಕಳ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿಸಿಯೇನು? ಮಕ್ಕಳು ದೊಡ್ಡೋರಾದ್ರೆ ಮತ್ತೆ ನಮಗೇನು ಕಡಿಮೆ. ಈ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾದ್ರೂ ನಮಗೆ ಜಾಗ ಸಿಕ್ಕೀತು... ನೀಲಮ್ಮ ತಟ್ಟಿ ಕುಡ್ಪಿಗೆ ಮತ್ತೆರಡು ದೋಸೆ ಹಾಕಿದಳು.
ಹೌದು ಕಣೇ ನೀಲ ಯಾರ್ಯಾರದು ನಮಗ್ಯಾಕೆ? ಆದ್ರೂ ಶಿವಣ್ಣನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಾತು ಕೇಳಿ ಬಿಡುವ. ಮತ್ತೆ ಗುಡ್ಡದವ್ನು ಇಟ್ಟ ಹಾಗೆ ಆಗುತ್ತದೆ... ದೇವಪ್ಪ ದೋಸೆ ತಿಂದು ಚಹಾ ಹೀರಿ ಎದ್ದು ಬಿಟ್ಟ.
ಮನೆ ಕೆಲಸ ಮುಗಿಸಿ, ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಶಾಲೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿ ನೀಲಮ್ಮ ಶಿವಣ್ಣನ ಮನೆ ಅಂಗಳಕ್ಕೆ ಇಳಿದಳು. ಕೋಣಗಳಡಿಗೆ ಹಾಕಲು ತರಗೆಲೆ - ಸೊಪ್ಪು ತರಲು ಉಂಟು ನೀಲಾ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬಂದುಬಿಡು ಅಂತ ಶೀಲಕ್ಕ ಹೇಳಿದ್ದರಿಂದ ನೀಲ ನೇರವಾಗಿ ಹಟ್ಟಿಗೆ ನುಗ್ಗಿ ಕುಕರ್ಿಲ್ನೊಳಗೆ ಹಿಡಿಸೂಡಿ ಹಾಕಿ ಬೆನ್ನಿಗೇರಿಸಿಕೊಂಡು ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ನಡೆದು ಶೀಲಕ್ಕೋರೇ ಕತ್ತಿ ಕೊಡಿ ಗುಡ್ಡೆಗೋಗುತ್ತೀನಿ ಅಂತಂದಳು.
ಮನೆಯೊಳಗಿಂದ ಹೊಸ ಮುಖವೊಂದು ಹೊರಬಂದು ಓ ನೀಲುವಾ ಹೇಗಿದ್ದಿಯಾ? ಅಂತ ಕೇಳಿತು. ಅಯ್ಯಾ... ನಳಿನಕ್ಕ ಯಾವಾಗ ಬಂದ್ರಿ... ನೀಲಮ್ಮ ಸಂಭ್ರಮದಿಂದ ಉದ್ಘರಿಸಿದಳು.. ನಳಿನಕ್ಕನನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಗಂಡಸೊಂದು ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂತು. ಯಾರಕ್ಕಾ ಇದು ಅಂತ ಕೇಳಿತು. ಇದು ನಮ್ಮ ಒಕ್ಕೆಲಿನ ತನಿಯನ ಮಗಳು. ನೀಲು ಅಲ್ವಾ? ತನಿಯನ ಅಳಿಯ ದೇವಪ್ಪನಿಗೇ ಇವಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಮದ್ವೆ ಮಾಡಿದ್ದಲ್ವಾ. ಗುರ್ತು ಸಿಗ್ಲಿಲ್ವಾ...? ಅಂದರು. ನಳಿನಕ್ಕ. ಓ... ಹೋ. ನೀನಾ ಮಾರಾಯ್ತಿ. ದ್ಯಾಪ ಹೇಗಿದ್ದಾನೆ ಅಂದಿತು ಆ ಗಂಡಸು. ಓ ಇದು ಶಿವಣ್ಣನ ಅಣ್ಣ ಗೋವಿಂದ ಅಂತ ನೀಲಮ್ಮ ಗುರುತು ಹಚ್ಚಿದಳು. ಅಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ಶೀಲಕ್ಕ ಕತ್ತಿ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಹೊರಬಂದರು. ಇಕಾ ಕತ್ತಿ ತೆಕೋ. ಹನ್ನೊಂದು ಗಂಟೆಗೆ ಚಾ ಹಿಡ್ಕೊಂಡು ಬರ್ತೇನೆ... ಶೀಲಕ್ಕನ ಧ್ವನಿ ಏಕೋ ಕುಂದಿದಂತಿತ್ತು. ನೀಲಮ್ಮ ಶೀಲಕ್ಕನ ಮುಖ ದಿಟ್ಟಿಸಿದಳು. ಏನೋ ವೇದನೆ... ನಿದ್ದೆ ಗೆಟ್ಟ ಮುಖ... ಆಯ್ತಕ್ಕಾ ಅನ್ನುತ್ತಾ ನೀಲಮ್ಮ ಗುಡ್ಡದ ಹಾದಿ ಹಿಡಿದರೂ. ಆಕೆಯ ಮನಸ್ಸು ನಳಿನಕ್ಕನ ದರ್ಪದ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಮೆಲುಕು ಹಾಕುತಿತ್ತು. ಇಷ್ಟರವರೆಗೆ ಶೀಲಕ್ಕ ನಮ್ಮನ್ನು ಒಕ್ಕೆಲಿನವರು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಿಲ್ಲ ನಳಿನಕ್ಕ ಒಕ್ಕೆಲನ್ನೂ ಇನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟಿಲ್ವಾ ಅಂತ ಅನ್ನಿಸಿತು.
ಯೋಚಿಸುತ್ತಲೇ ಗುಡ್ಡಕ್ಕೆ ಹೋದ ನೀಲಮ್ಮ ಗೋಳಿಮರದ ಬುಡದ ತರಗೆಲೆಗಳನ್ನು ಬರಬರನೆ ಗುಡಿಸುತ್ತಾ ರಾಶಿ ಹಾಕತೊಡಗಿದಳು.
ನೀಲಮ್ಮಾ ಚಾ ಕುಡಿ ಬಾ ಅನ್ನುವ ಸ್ವರ ಕೇಳಿದ ಕೂಡಲೇ ಹೋ ಆಗ್ಲೇ ಹನ್ನೊಂದು ಗಂಟೆ ಆಗೋಯ್ತಾ ಅಂತ ಅಂದುಕೊಂಡಳು.
ಬಾಳೆ ಎಲೆಗೆ ಇಡ್ಲಿಯ ಹೋಳುಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಚಟ್ನಿಯನ್ನು ಸುರಿದು ಎತ್ತಿ ನೀಲಮ್ಮನ ಕೈಗಿತ್ತು, ದೊಡ್ಡ ಲೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಚಹಾವನ್ನೂ ಮುಂದಿಟ್ಟಳು ಶೀಲ. `ಇಷ್ಟೊಂದು ಇಡ್ಲಿಯಾ? ಇದನ್ನು ತಿಂದರೆ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟ ಹೇಗೆ ಮಾಡೋದು ಎಂದು ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ, ಶೀಲನ ಕೈ ಬೆರಳುಗಳನ್ನೇ ನೋಡುತ್ತಾ `ಶೀಲಕ್ಕನ ಕೈ ಅಂದರೆ ಕೈಯೇ. ತಾನು ಮಾಡುವ ಕೆಲಸದ ಗಳಿಗೆ ಗಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಿಡಿದು ಒಂದು ಹಿಡಿ ಅಕ್ಕಿಯೂ ಬಾಕಿ ಮಾಡದೆ ಅಳೆದು ಕೊಡುವ ಶೀಲಕ್ಕನ ಕೈ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಕಡಿಮೆ ಕೊಟ್ಟೀತೇ? ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದಳು ನೀಲಮ್ಮ.
ಪರವೂರಿನವರೆಲ್ಲಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಏನೋ...? ನೀಲಮ್ಮ ಶೀಲಕ್ಕನ ಮುಖ ನೋಡುತ್ತಾ ನುಡಿದಳು. ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಶೀಲನ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಬಳನೆ ನೀರು ಸುರಿಯಲಾರಂಭಿಸಿತು. ನಮ್ಮ ಜಾಗ ಎಲ್ಲಾ ಹೋಗುತ್ತದಲ್ಲಾ. ಹಾಗೆ ಇವತ್ತು ಪಂಚಾತಿಕೆ. ಅವರ ಅಕ್ಕ. ಅಣ್ಣಂದಿರು, ತಂಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ನಮಗೆ ಪರಿಹಾರಾಂತ ಸಿಗುತ್ತಲ್ಲಾ ಅದರನ್ನು ಪಾಲು ಮಾಡ್ಲಿಕ್ಕೆ ಅವರೆಲ್ಲಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.... ಶೀಲಕ್ಕನ ದುಃಖ ಕಂಡ ನೀಲಮ್ಮನಿಗೆ ಇಡ್ಲಿ ರುಚಿಯಾಗಲೇ ಇಲ್ಲ. ಮೆಲ್ಲಗೆ ಎಲೆ ಮಡಚಿ ಬದಿಗಿಟ್ಟಳು. ಈಗ ಹಸಿವಿಲ್ಲ ಮತ್ತೆ ತಿನ್ನುತ್ತೇನಕ್ಕಾ ಅಂತಂದಳು. ಶೀಲ ಎದ್ದು. ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಊಟಕ್ಕೆ ಬಾ ಅನ್ನುತ್ತಾ ಮನೆಯ ಹಾದಿ ಹಿಡಿದಳು. ಹಿಂದೆಲ್ಲಾ ಚಿಗರೆ ಮರಿಯಂತೆ ಕಾಲು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದ ಶೀಲ ಇಂದೇಕೋ ಸೋತ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಊರಿದಂತೆ ಅನಿಸಿತು. ನೀಲ ಹಾಗೇ ನಿಂತ ನೋಡಿದಳು. ಅವಳ ಕಣ್ಣುಗಳು ಮಂಜಾದವು.
ಹೊತ್ತು ನೆತ್ತಿಗೇರುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ರಾಶಿ ಮಾಡಿದ ತರಗೆಲೆಗಳನ್ನು ಕುಕರ್ಿಲ್ಗೆ ತುಂಬಿಸಿ ಹಟ್ಟಿ ಹಿಂಬದಿಯ ಅಂಗಳಕ್ಕೆ ತಂದು ಹಾಕತೊಡಗಿದಳು ನೀಲಮ್ಮ. ಹಾಗೇ ಮನೆಯ ಕಡೆ ಕಣ್ಣು ತಿರುಗಿಸಿ ಕಿವಿಯಾನಿಸಿದಳು. ಮನೆಯಳಗಿಂದ ಅದೇನೋ ಮಾತುಗಳು ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿದ್ದವು. ಮತ್ತೆರಡು ಬಾರಿ ತರಗೆಲೆ ತಂದು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಮನೆಯೊಳಗೆ ಬಿಸಿ ಬಿಸಿ ವಾಗ್ಯುದ್ಧವಾಗತೊಡಗಿತ್ತು. ಕೊನೆಯದಾಗಿ ತುಂಬಿದ ಕುಕರ್ಿಲ್ ತಂದು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಮನೆಯೊಳಗಿಂದ ದೇವಪ್ಪನ ಹೆಸರು ಕೇಳಿ ಬರತೊಡಗಿತು. ನೀಲಮ್ಮ ಹಾಗೇ ಹಟ್ಟಿಯೊಳಗಿನ `ಬೈಪನೆಯ ಕಂಬಕ್ಕೆ ಒರಗಿ ಕುಳಿತು ಮನೆಯಿಂದ ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿದ್ದ ಮಾತುಗಳನ್ನುಆಲಿಸತೊಡಗಿದಳು.
ನನ್ನಪ್ಪ ದೂಮಣ್ಣನಿಗೆ ಐದು ಜನ ಮಕ್ಕಳು. ಆರನೇ ಮಗ ಇದ್ದ ಅಂತ ನಂಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆ ದ್ಯಾಪ ಏನು ನಮ್ಮ ತಂದೆಗೆ ಹುಟ್ಟಿದ್ದಾ...? ಅವನಿಗ್ಯಾಕೆ ಜಾಗ ಬಿಡಬೇಕು? ಅವನೇನು ಡಿಕ್ಲರೇಶನ್ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾನಾ? ಒಂದು ರೇಶನ್ ಕಾಡರ್್ ಇದೆ ಅಂತ ಅರ್ಧ ಎಕ್ರೆ ಅವನಿಗೆ ಬಿಟ್ಟ ನಿನ್ನ ಮಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಏನು ಸೆಗಣಿ ತುಂಬಿದೆಯಾ?. ಯಾರನ್ನು ಕೇಳಿ ಹೀಗೆ ಮಾಡಿದೆ. ನಾವೆಲ್ಲಾ ಸತ್ತು ಹೋಗಿದ್ದೇವಾಂತ ತಿಳ್ಕೊಂಡಿಯಾ?....
ನೀಲಮ್ಮ ಕಲ್ಲಿನಂತೆ ಕುಳಿತು ಕೇಳತೊಡಗಿದಳು.
ಹಾಗಲ್ಲಣ್ಣ... ಅವ ನಮ್ಮಪ್ಪನ ಕಾಲದಿಂದ ಆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇದ್ದನಲ್ಲ. ಕರೆದಾಗ ಬಂದು ಬುಟ್ಟಿ ಚಾಕ್ರಿ ಮಾಡಿದನಲ್ಲ. ಸಂಬಳ ಇಷ್ಟು ಅಂತ ಹೇಳಲಿಲ್ಲ. ಕೊಟ್ಟದ್ದನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ. ಪಾಪ ಪುಣ್ಯ ನೋಡಿ ಡಿಕ್ಲರೇಶನ್ ಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ಅವನನ್ನು ಹಾಗೇ ಬಿಡೋಕಾಗುತ್ತಾ. ಅವ ದೇಶಾಂತರ ಹೋಗುವ ಹಾಗೆ ಮಾಡೋದು ನ್ಯಾಯಾನಾ?. ಅವ ಇರುವ ಜಾಗ ಅವನಿಗೇ ಇರ್ಲಿ ಅಂತ ಪರಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಅವನ ಹೆಸರು ಸೇರಿಸಿದ್ದೀನಿ ಒಂಚೂರು ಜಾಗ ಹೋದ್ರೆ ಏನು ಮಹಾ? ಏನಿಲ್ಲ ಒಂದು ನಾಕು ತೆಂಗಿನ ಗಿಡ ಅಷ್ಟೆ...
ಮುಚ್ಚಾ ಬಾಯಿ ಆವಾಗದಿಂದ ಅದನ್ನೇ ಹೇಳ್ತಾ ಇದ್ದಿಯಲ್ಲ. ಅವನೇನು ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧಿಕನಾ, ನಮ್ಮ ಬಂಧುವಾ ಹೋಗ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಜಾತಿಯವ್ನಾ? ಒಂಚೂರು ಅಂತೆ ಒಂಚೂರು. ದುಡ್ಡೆಷ್ಟಾಯಿತು? ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕು. ನಿನ್ನ ಪಾಲಿಗೆ ಬಂದದ್ದರಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಏನು ಬೇಕೋ ಅದನ್ನು ಕೊಡು ನಮ್ಮ ಅಭ್ಯಂತರ ಇಲ್ಲ. ಇನ್ನು ತೋಟ. ಗದ್ದೆ, ಗುಡ್ಡ ಎಲ್ಲ ಸರಿಯಾಗಿ ಐದು ಪಾಲಾಗಬೇಕು. ನಳಿನಕ್ಕ ಅಬ್ಬರಿಸಿದರು.
`ಅದೇಗಾಗುತ್ತದೆ ನಳಿನಕ್ಕಾ? ನೀನು ಬೊಂಬಾಯಿಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಒಂದು ತುಂಡಾದ್ರೂ ತೋಟ ಅಂತ ಇತ್ತಾ. ನಾಲ್ಕು ಎಕ್ರೆ ತೋಟ ಮಾಡಿದ್ದು ನಾನು. ಬಾವಿ ಕೂಡಾ ನಾನೇ ತೋಡಿಸಿದ್ದು. ಎಷ್ಟು ಕಷ್ಟ ಪಟ್ಟಿದ್ದೀನಿ ಗೊತ್ತಾ? ತೋಟದ ಪರಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಯಾರಿಗೂ ಪಾಲಿಲ್ಲ ಉಳಿದ ಗುಡ್ಡ, ಗದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ನೀವು ಪಾಲು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ತೋಟವೊಂದು ನನಗೆ ಬಿಡಿ ಶಿವಣ್ಣನ ಕಳಕಳಿಯ ಧ್ವನಿ ಕೇಳಿ ನೀಲಮ್ಮ ಕರುಳು ಚುರುಕ್ಕೆಂದಿತು.
ನೋಡು ಶಿವ ನೀನು ಯಾರ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಯಾರನ್ನು ಕೇಳಿ ತೋಟ ಮಾಡಿದಿ? ಅದರ ಫಲದಲ್ಲಿ ನಮಗೇನಾದರೂ ಪಾಲು ಕೊಟ್ಟಿದ್ಯಾ? ನೀನೇ ಇಷ್ಟರವರೆಗೆ ತಿಂದದ್ದಲ್ವಾ. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಸರಿಯಾಯ್ತು. ಈಗ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸರಿಯಾಗಿ ಐದು ಪಾಲು ಮಾಡಿಬಿಡುವಾ. ಏನು ಸುಮಿತ್ರಾ ಏನು ಹೇಳುತ್ತಿ? ಅಂದರು ಗೋವಿಂದಣ್ಣ.
ಹೌದಣ್ಣಾ ಹಾಗೇ ಆಗ್ಲಿ ಅವ್ರೂ ಹಾಗೇ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ಅಂದಳು ಶಿವಣ್ಣನ ಚಿಕ್ಕ ತಂಗಿ ಸುಮಿತ್ರ.
ಏನು ಸುಮಿತ್ರಾ ಹಾಗಂತಿಯಾ? ಅಪ್ಪ ತೀರಿಹೋದ ಬಳಿಕ ನಿನ್ನ ಮದುವೆ ಆದದ್ದು ನೆನಪಿದ್ಯಾ ನಿನಗೆ. ವರದಕ್ಷಿಣೆ, ಬಂಗಾರ ಎಲ್ಲಾ ನಾನೇ ತಂದು ಹಾಕಿದ್ದು. ಈ ನಿನ್ನ ಅಣ್ಣ ಅಕ್ಕಂದಿರು ಬೊಂಬಾಯಿ, ಕೊಯ್ಟಾದಿಂದ ತಿರುಗಿ ಕೂಡಾ ನೋಡಿಲ್ಲ. ಈಗ ಜಾಗ ಹೋಗುತ್ತದೆ, ದುಡ್ಡು ಸಿಗುತ್ತದೆ ಅಂತ ಎಲ್ಲಾ ಓಡಿ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಗೋವಿಂದಣ್ಣ ಊರು ಬಿಟ್ಟು ಹೋದವ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಊರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದಾನಾ ಕೇಳು? ನಿನ್ನ ಮದುವೆಗೆ ಸೊಸೈಟಿಯಿಂದ ತೆಗೆದ ಸಾಲ ತೀರಿದ್ದು ಕಳೆದ ವರ್ಷ. ನೀನೂ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ಹಾಗೇ ಅಂತಿಯಾ? ಶಿವಣ್ಣನ ತಾಳ್ಮೆ ತಪ್ಪಿದ ಧ್ವನಿ ನೀಲಮ್ಮನ ಕಿವಿಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿತು.
ನಾನು ಬೇಡ ಅಂದ್ರೆ ಅವ್ರು ಕೇಳ್ಬೇಕಲ್ಲಾ. ಸರಿ ಪಾಲು ಆಗ್ಬೇಕು ಅಂತಾನೆ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ಸುಮಿತ್ರ ತಣ್ಣಗೆ ನುಡಿದಳು.
ಮತ್ತೆ ಅದ್ರಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಅಂತಾ ಸಿಗುತ್ತಲ್ಲಾ. ಕೆಲಸ ಯಾರಿಗೆ ಅಂತ ಸಿಗೋದು? ಅವ್ನಿಗೆ ಇವ್ನಿಗೆ ಅಂತಾ ಏನೂ ಬೇಡ ಅದಕ್ಕೆ ಏನು ಪರಿಹಾರ ಸಿಗುವುದೋ ಅದನ್ನು ಐದು ಪಾಲು ಮಾಡಿ ಬಿಡೋದ್ರಲ್ಲೇ ನ್ಯಾಯ ಇದೆ. ಏನು ಆಗದಾ? ಎಲ್ರೂ ಏನು ಹೇಳುತ್ತೀರಿ ಗೋವಿಂದಣ್ಣ ನುಡಿದರು.
ಹಾಗೇ ಆಗ್ಲಿ ಅಂತ ಸುಮಿತ್ರ, ನಳಿನಿ, ಚಿದಾನಂದ ನುಡಿದರು.
ದಯವಿಟ್ಟು ಆ ಕೆಲಸ ಒಂದನ್ನಾದರೂ ನನ್ನ ಮಗಳಿಗೆ ಸಿಗುವ ಹಾಗೆ ಮಾಡಿ ನಾನು ಈ ಊರಲ್ಲಿದ್ದು ಬೇಸಾಯ ಜಾಗ ನೋಡಿಕೊಂಡದ್ದಕ್ಕೆ ಅಷ್ಟಾದರೂ ಉಪಕಾರ ಮಾಡಿ ಶಿವಣ್ಣ ಗೋಗರೆದರು.
ನೀನು ಭೂಮಿ ನೋಡ್ಕೊಂಡು ಏನು ಉಪಕಾರ ಮಾಡಿದೆ? ದೊಡ್ಡ ದಾನಶೂರಕರ್ಣನಂತೆ ಒಕ್ಕಲಿನವರಿಗೆ ಪಾಲು ತೆಗೆಸಿಕೊಟ್ಟೆ. ನಿನ್ನಲ್ಲಿ ದುಡ್ಡು ಇದ್ರೆ ಎಲ್ಲಾ ಊರಿನವರ ಪಾಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆ ನನಗೆ ಮಗಳಿಲ್ವಾ. ಗೋವಿಂದನಿಗಿಲ್ವಾ?.. ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರದು ಹಾಗೆಲ್ಲಾ ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರ ಪಾಲಿಗೆ ಹೋಗಬಾರದು ಎಲ್ಲವೂ ಸರಿಯಾಗಿ ಪಾಲು ಆಗ್ಬೇಕು ನಳಿನಕ್ಕನ ದೊಡ್ಡ ಕಂಠ ನುಡಿಯಿತು.
ಅದು ಹೇಗೆ ಹಾಗೆ ಮಾಡ್ತೀರೋ ನೋಡೋಣ. ಮನೆ ನನ್ನ ಹೆಸ್ರಲ್ಲಿರೋದು. ರೇಶನ್ ಕಾಡರ್ು ನನ್ನದು. ಕೆಲಸ ನನ್ನ ಮಗಳಿಗೇ ಸಿಗೋದು. ಅದನ್ನು ಹ್ಯಾಗೆ ತಪ್ಪಿಸ್ತೀರಿ ಅಂತ ನಾನೂ ನೋಡ್ತೇನೆ ಶಿವಣ್ಣ ಕೆಂಡಾಮಂಡಲವಾಗಿ ಅಬ್ಬರಿಸಿದ ಧ್ವನಿ ನೀಲಮ್ಮನ ಕಿವಿಗೆ ಬಡಿಯಿತು.
ಮತ್ತೆ ವಾಗ್ಯುದ್ಧ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಎಲ್ಲರೂ ಏನೇನೋ ಮಾತಾಡತೊಡಗಿದರು. ಎಲ್ಲವೂ ಗೋಜಲು ಗೋಜಲು. ಇನ್ನೇನು ಕೈ-ಕೈ ಮಿಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ ಅಂತ ಅನಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಏನೋ ಶಿವ ಭಾರೀ ಹಾರಾಡ್ತಿಯಾ. ಹಿರಿಯರ ಎದುರು ಹೇಗೆ ಮಾತಾಡ್ಬೇಕು ಅಂತ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲಾ ನಿಂಗೆ. ದೇವರು ನಿನ್ನನ್ನು ನೋಡ್ಕೋತಾನೆ. ನೀನೇನಾದರೂ ಸರಿಯಾಗಿ ಪಾಲು ಮಾಡದೇ ಹೋದರೆ ಆ ಗುಡ್ಡದವ್ನ ಮೇಲೆ ಆಣೆ ಇದೆ.... ನಳಿನಕ್ಕನ ಗಟ್ಟಿ ಸ್ವರಕ್ಕೆ ಮನೆಯೊಳಗೆ ಕೆಲ ಕ್ಷಣ ನೀರವ ಮೌನ ಆವರಿಸಿಬಿಟ್ಟಿತು.
`ಗುಡ್ಡದವನ ಆಣೆಗೆ ಯಾರಾದರು ತಲೆ ಬಾಗದಿರುವುದುಂಟೇ ನೀಲಮ್ಮ ಮನದಲ್ಲೇ ಚಿಂತಿಸಿದಳು.
ಒಂದೆರಡು ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲೇ ಮನೆಯೊಳಗಿಂದ ಸದ್ದು ಕೇಳಿಸತೊಡಗಿತು. ಹಳೆ ಕಾಲದ ಕಲೆಂಬಿಯ ಬಾಗಿಲು ತರೆದಾಗ ಕಿರುಗುಟ್ಟುವ ಸದ್ದು. ದಭಾಲನೆ ಕಲೆಂಬಿಯ ಬಾಗಿಲನ್ನು ಹಾಕಿದ ಸದ್ದು...
`ತೆಗೊಳ್ಳಿ.. ಮನೆ... ಜಾಗ... ಎಲ್ಲದರ ದಾಖಲೆ ಪತ್ರ ಇದು. ನಿಮಗೆ ಹೇಗೆ ಬೇಕೋ ಹಾಗೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ನನಗೇನೂ ಬೇಡ. ನನಗೇನೂ ಬೇಡ. ಶಿವಣ್ಣ ಬಿಕ್ಕಳಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಟಪ್ ಟಪ್ ಏನೋ ಎಸೆದ ಸದ್ದು ಬಹುಶಃ ದಾಖಲೆ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಗೋವಿಂದಣ್ಣನ ಮುಂದೆ ಎಸೆದಿರಬೇಕು... ಮರುನಿಮಿಷದಲ್ಲಿ ಶಿವಣ್ಣ ಉಟ್ಟ ಬಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಬಂದದ್ದನನ್ನು ಕಂಡು ನೀಲು ಗಾಬರಿಯಿಂದ ಎದ್ದು ನಿಂತಳು. ಕೆಂಪು ಬೈರಾಸಿನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣು ಮುಖ ಒರಸುತ್ತಾ ಚಪ್ಪಲಿ ಮೆಟ್ಟಿ ಶಿವಣ್ಣ ನಡೆದೇ ಬಿಟ್ಟರು. ಈಗ ಮನೆಯೊಳಗಿಂದ ಶೀಲಕ್ಕನ ಬಿಕ್ಕಳಿಕೆಯ ಧ್ವನಿ ಮಾತ್ರ.
ನೀಲಮ್ಮನ ದುಡಿದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಹಸಿವು ಮಾಯವಾಗಿತ್ತು. ಆಕೆ ತನ್ನ ಮನೆಯ ಕಡೆ ನಡೆದುಬಿಟ್ಟಳು.
ಕತ್ತಲಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಉಣಿಸಿದ ನೀಲಮ್ಮ ಗಂಜಿ ಕುಡಿದು ದೇವಪ್ಪನ ದಾರಿ ಕಾಯತೊಡಗಿದಳು. ರಾತ್ರಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅನ್ನ, ಪದಾರ್ಥ ಬಡಿಸಿ ಮುಚ್ಚಿಟ್ಟು, ಹೊರ ಜಗಲಿಯಲ್ಲಿ ಚಾಪೆ, ದಿಂಬು, ಹೊದಿಕೆ ಇಟ್ಟು, ಬಾಗಿಲು ಎಳೆದು ಮಲಗಿ ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದ ನೀಲಮ್ಮ ಇಂದು ಮಾತ್ರ ದೇವಪ್ಪ ಬಂದ ನಂತರವೇ ಮಲಗುವ ನಿಧರ್ಾರ ಮಾಡಿದ್ದಳು. ಯಾವಾಗಲೂ ತೂರಾಡುತ್ತಾ ಊರಿಗೆಲ್ಲಾ ಕೇಳಿಸುವಂತೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ ಏನೇನೋ ಹಾಡುತ್ತಾ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ದೇವಪ್ಪ ಅಂದು ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಯಾದರೂ ಬರಲೇ ಇಲ್ಲ. ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ ಕಳೆದಿರಬೇಕು. ಹೊರಜಗಲಿಯಲ್ಲಿ ಹೊದಿಕೆ ಕೊಡವಿದ ಸದ್ದು ಕೇಳಿ ನೀಲಮ್ಮ ಬಾಗಿಲು ತೆಗೆದು ಹೊರಬಂದಳು. ದೇವಪ್ಪ ಮಲಗಿ ಹೊದಿಕೆ ಎಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ. ತನ್ನ ಬರವನ್ನು ಊರಿಗೆ ಸಾರಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ದೇವಪ್ಪ ಅಂದು ನಿಶ್ಯಬ್ದವಾಗಿ ಬಂದು ಊಟ ಕೂಡಾ ಮಾಡದೆ ಮಲಗಿದ್ದ.
ಏನ್ರೀ... ಶಿವಣ್ಣ ಏನಾದ್ರೂ ಸಿಕ್ಕಿದ್ರಾ ನೀಲಮ್ಮ ದೇವಪ್ಪನ ಬಳಿಬಂದು ಕುಕ್ಕರುಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಳು.
ಆಯ್ತು ಕಣೇ ನೀಲಾ ಎಲ್ಲಾ ಆಯ್ತು... ಇಷ್ಟರವರೆಗೆ ನೀನು ನನ್ನನ್ನು ಕುಡ್ಕಾ... ಕುಡ್ಕಾ ಅನ್ನುತ್ತಿದ್ದಿ. ಇವತ್ತು ಶಿವಣ್ಣ ನನಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕುಡ್ದು ಕಾಮ್ತರ ಅಂಗಡಿ ಮುಂದೆ ಬಿದ್ದು ಬಿಟ್ಟಿದ್ರು.. ಏಳೋಕೆ ಶಕ್ತಿ ಇಲ್ಲದ ಅವ್ರನ್ನು ಹೇಗಾದ್ರೂ ಮಾಡಿ ಮನೆಗೆ ಕರೆತರುವಾಂತ ಇದ್ರೆ ಮನೆಗೆ ಬರೋದಕ್ಕೆ ಸುತರಾಂ ಒಪ್ಲಿಲ್ಲ... ಅವ್ರನ್ನ ಕಾಮ್ತರ ಜಗಲಿ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಿ ಬಂದುಬಿಟ್ಟೆ.... ಈ ತೊಟ್ಟೆ ಸಹವಾಸ ನೀಲಾ... ಏನಕ್ಕೇನೋ ಮಾಡಿ ಬಿಡುತ್ತೆ... ಆವರೆಗೆ ಸುಮ್ಮನಿದ್ದ ದೇವಪ್ಪನ ಬಾಯಿಗೆ ಕೋಲು ಹಾಕಿದಂತಾಗಿತ್ತು... ಆತ ಊರೆಲ್ಲಾ ಕೇಳಿಸುವಂತೆ ಬೊಬ್ಬಿರಿಯತೊಡಗಿದ. `ಗುಡ್ಡದವ್ನ ಎದುರು ಎದೆ ಸಟೆಸಿ ನಿಂತು ಮಯರ್ಾದೆ ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಶಿವಣ್ಣ ಇಂದು ಬಿದ್ದು ಬಿಟ್ಟರು ಕಣೇ ನೀಲಾ... ಕಾಮತರ ಅಂಗಡಿಯ ಎದುರು ನೆಲಕ್ಕೆ ಅಂಗಾತ ಬಿದ್ದು ಬಿಟ್ಟರು... ಮೇಲಿನ ಬೈಲಿನ ಕಂಬಳದ ಕರೆಯಲ್ಲಿ ಕೋಣ ಓಡಿಸುತ್ತಾ ಒಂದು ಬಾರಿಯೂ ಹಗ್ಗ ಬಿಟ್ಟು, ಹಲಗೆ ಜಾರಿ ಕೆಸರಿಗೆ ಬೀಳದ ಶಿವಣ್ಣ ಇಂದು ಏಳಲಾಗದಂತೆ ಬಿದ್ದು ಬಿಟ್ಟರು.. ನೀಲಾ... ಬಿದ್ದು ಬಿಟ್ಟರು...
ನೀಲಮ್ಮ ಕಣ್ಣೀರು ಸುರಿಸುತ್ತಾ ಒಳಸೇರಿದಳು.
ಮನೆಯಿಂದ ಇಳಿದು ಹೋದ ಶಿವಣ್ಣ ಮತ್ತೆ ಮನೆಗೆ ಕಾಲಿಡಲಿಲ್ಲ. ನಳಿನಕ್ಕ, ಸುಮಿತ್ರ, ಚಿದಾನಂದ ಅವರವರ ಸಂಬಂಧಿಕರ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿಬಿಟ್ಟರು. ಗೋವಿಂದಣ್ಣ ನಗರದ ಹೋಟೇಲಿನಲ್ಲಿ ಬಾಡಿಗೆ ಕೋಣೆ ಹಿಡಿದರು. ಶೀಲಲ ಚಿಕ್ಕ ತಮ್ಮ ಶಿವಣ್ಣನ ಮನೆಗೆ ಬಂದು ಇರತೊಡಗಿದ. ದೇವಪ್ಪ ಮಾತ್ರ ಶಿವಣ್ಣ ಹೋದಲೆಲ್ಲಾ ಹಿಂಬಾಲಿಸಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ. ಹಗಳಿರುಳೂ ಶಿವಣ್ಣ ಅಮಲೇರಿ ತೂರಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಆತನ ಕಣ್ಣುಗಳು ಹಳದಿಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದವು. ಉಗುರ ತುದಿಗಳು ಅರಶಿನ ಕೊಂಬುಗಳಂತಾದವು. ಆತನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಅರಶಿನ ಕಾಮಾಲೆ ಧಾಳಿಯಿಟ್ಟಿತು.
ಒಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಶಿವಣ್ಣನಿಗಾಗಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಹುಡುಕಾಡಿದ ಗೋವಿಂದಣ್ಣ ಶರಾಬು ಅಂಗಡಿ ಬಳಿಗೇ ಬಂದು ಶಿವಣ್ಣನಿಂದ ಯಾವುದೋ ಕಾಗದ ಪತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿಸಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಮತ್ತೆ ಬಂದು ಒಂದು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲತುಂಬಾ ಹಣದ ಕಂತೆಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಋಣ ತೀರಿಸಿ ಸಂಜೆಗೆ ಮುಂಬಾಯಿಯ ಬಸ್ಸು ಹತ್ತಿದರು.
ಅಂದು ಶಿವಣ್ಣನ ಬುದ್ದಿಯೇ ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಾ ಶರಾಬು ಕುಡಿದು ಮತ್ತಿನಲ್ಲಿ ತೂರಾಡತೊಡಗಿದ. ಪೇಟೆ ಇಡೀ ಕೇಳುವಂತೆ ಬೊಬ್ಬಿರಿಯತೊಡಗಿದ. ಬನ್ನಿ.... ಬನ್ನಿ. ದುಡ್ಡು... ಯಾರಿಗೆ ಬೇಕು... ತೆಕ್ಕೊಳ್ಳಿ..... ನಾನು ಕರ್ಣ.. ಮಹಾಭಾರತದ ಕರ್ಣ. ದಾನಶೂರಕರ್ಣ ಅನ್ನುತ್ತಾ ದುಡ್ಡಿನ ಕಟ್ಟುಗಳ ದಾರ ಕಡಿದು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಸುರಿದುಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದ.
ಕಾಮತರ ಅಂಗಡಿ ಮುಂದೆ. ಐದ್ರೋಸ್ ಬ್ಯಾರಿಯ ಗೂಡಂಗಡಿಯ ಮುಂದೆ. ಸಂಕಪ್ಪಣ್ಣ ಸೆಲೂನಿನ ಮುಂದೆ. ಪೇಟೆಯ ಬಸ್ಸು ನಿಲ್ಲುವ ಕಟ್ಟೆಯ ಬಳಿ. ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ತಿರುಗಾಡಿ ಹಣವನ್ನು ಚೆಲ್ಲಾಡತೊಡಗಿದ.
ದೇವಪ್ಪ ಎಷ್ಟು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸಿದರೂ ಶಿವಣ್ಣ ಕೇಳಲೇ ಇಲ್ಲ. ದ್ಯಾಪ ನೀನು ... ನೀನು ದೂಮಣ್ಣನ ಆರನೇ ಮಗ.. ತಕೋ... ದುಡ್ಡು.. ನಿನಗೆಷ್ಟು ಬೇಕು ತಕೊ.... ಶಿವಣ್ಣ ನೋಟುಗಳನ್ನು ದೇವಪ್ಪನ ಮುಂದೆ ಬಿಸಾಡತೊಡಗಿದ.
ಶಿವಣ್ಣ ಹೋದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಹಿಂಬಾಲಿಸಿದ ದೇವಪ್ಪ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಒಂದೂ ಬಿಡದೆ ಹೆಕ್ಕಿ ಹೆಕ್ಕಿ ಬೈರಾಸಿನೊಳಗೆ ತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಹೋದ. ತಡರಾತ್ರಿಯವರೆಗೂ ಶಿವಣ್ಣನ ಪಿಲಿಗೊಬ್ಬು ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು. ಹಣವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಚೆಲ್ಲಾಡಿದ ನಂತರ ಸುಸ್ತಾದ ಶಿವಣ್ಣ ಕಾಮತರ ಜಗಲಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಲು ಚಾಚಿದ.
ದೇವಪ್ಪ ಅಂದು ಕುಡಿಯುವುದನ್ನೇ ಮರೆತು ಮನೆಯ ಕಡೆ ನಡೆದಿದ್ದ. ನೀಲಮ್ಮನನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸಿ ಬೈರಾಸನ್ನು ಆಕೆಯ ಮುಂದಿಟ್ಟ.
ಚಿಮಿಣಿ ದೀಪದ ಬೆಳಕಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಅಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ ಗೋಣಿ ನಾರಿನಿಂದ ಕಟ್ಟಿ ದಿಂಬಿನಡಿ ಇಟ್ಟಳು ನೀಲಮ್ಮ.
ರಾತ್ರಿ ಇಡೀ ನಿದ್ದೆ ಬರದೇ ಒದ್ದಾಡಿದ ನೀಲಮ್ಮ ಮರುದಿನ ಚುಮು ಚುಮು ಬೆಳಕು ಹರಿಯುವಾಗಲೇ ಹಣದ ಕಟ್ಟಿನೊಂದಿಗೆ ಶೀಲಕ್ಕನ ಮನೆ ಹೊಕ್ಕಳು. ನರಪೇತಲದಂತಿದ್ದ ಶೀಲನ ಕಣ್ಣುಗಳಿಂದ ಈಗ ಕಣ್ಣೀರು ಸುರಿಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಬೇಸಗೆಯ ಬಿರುಗಾಳಿಗೆ ಒಣಗಿಹೋದ ಕರೆಯಂತೆ ಆಕೆಯ ಕಣ್ಣುಗಳು ತಳ ಹಿಡಿದಿದ್ದವು.
ನೀಲಮ್ಮ ಹಣದ ಕಟ್ಟನ್ನು ಶೀಲನ ಎದುರು ಹಿಡಿದು ವಿಷಯವನ್ನೆಲ್ಲಾ ತಿಳಿಸಿ ಕಣ್ಣೀರು ಸುರಿಸಿದಳು. ನೀಲ... ನೀಲ.. ನೀನು ಈ ಮನೆಯ ಕೆಲಸದವಳಲ್ಲ ನೀಲ... ನೀನು ನನ್ನ ಒಡಹುಟ್ಟಿದ ತಂಗಿ ಎನ್ನುತ್ತಾ ನೀಲನನ್ನು ಅಪ್ಪಿ ಹಿಡಿದು ಗೋಳಾಡಿದಳು ಶೀಲ.
ಬೇಡಕ್ಕಾ ನಾನು ಕೆಲಸದವಳೇ... ನಾನು ತಂಗಿಯೂ ಅಲ್ಲ... ಅಕ್ಕನೂ ಅಲ್ಲ... ಈ ಅಕ್ಕ ತಂಗಿ.. ಅಣ್ಣ ತಮ್ಮಂದಿರ ಸಹವಾಸವೇ ಬೇಡ.. ನೀಲ ಅಳುತ್ತಾ ನುಡಿದಳು.
ಮುಂಜಾನೆ ಎದ್ದು ಕಾಮತರ ಅಂಗಡಿಗೆ ನಡೆದು ಶಿವಣ್ಣನನ್ನು ತಟ್ಟಿ ಎಬ್ಬಿಸಲು ನೋಡಿದ ದೇವಪ್ಪ. ಶಿವಣ್ಣ ಅಲುಗಾಡಲಿಲ್ಲ. ಅಯ್ಯೋ ಗುಡ್ಡದವ್ನೇ ಅನ್ನುತ್ತಾ ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಗಳಿಗೆ ಬೆರಳು ಚಾಚಿದ. ಕ್ಷೀಣವಾಗಿ ಉಸಿರಾಟ ಸಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಒಂದೇ ಉಸಿರಿಗೆ ಓಡಿ ಹೋಗಿ ಶೀಲ ಮತ್ತಾಕೆಯ ತಮ್ಮನನ್ನು ಕರೆತಂದ. ಕಾಮತರು ಅಂಗಡಿ ಬಾಗಿಲು ತೆಗೆದು ಫೋನು ಮಾಡಿ ಕಾರು ತರಿಸಿ ಶಿವಣ್ಣನನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸಾಗಿಸಿದರು. ದೇವಪ್ಪ ಗುಡ್ಡದ ಕಡೆ ತಿರುಗಿ ಕೈ ಮುಗಿಯುತ್ತಾ ಓ ಗುಡ್ಡದವ್ನೇ... ಊರು ಹೋದರೆ ಹೋಗಲಿ.. ಶಿವಣ್ಣನಿಗೆ ಏನಾದರೂ ಆದರೆ ನಾನು ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ನಿನಗೆ ಕೈ ಮುಗಿಯುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಗಟ್ಟಿ ಸ್ವರದಲ್ಲಿ ನುಡಿದ.
ಊರಿಗೆ ಭಾರೀ ಭಾರೀ ಯಂತ್ರಗಳು ಕಾಲಿಟ್ಟವು. ಶೀಲನ ಅಣ್ಣಂದಿರು ಬಂದು ಕೋಣಗಳನ್ನು ಹೊಡೆದುಕೊಂಡು ಹೋದರು. ಬೆಲೆಬಾಳುವ ಸಾಮಗ್ರಿ, ಪಕ್ಕಾಸು, ಬಾಗಿಲು, ಮರದ ಸೊತ್ತುಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಲಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿಸಿದರು. ಶೀಲ ನೀಲನನ್ನು ಅಪ್ಪಿ ಹಿಡಿದು ಕಣ್ಣೀರು ಸುರಿಸಿ ಬೀಳ್ಕೊಂಡ ಮರುದಿನವೇ ನೀಲಮ್ಮಳೂ ಅಟ್ಟದಲ್ಲಿದ್ದ ಅಕ್ಕಿ ಮುಡಿ. ಮತ್ತಿತರ ಪಾತ್ರೆ ಪಗಡಿಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ತವರು ಮನೆಯ ದಾರಿ ಹಿಡಿದಳು. ಹೋಗುತ್ತಾ ದೇವಪ್ಪನೊಂದಿಗೆ ನಿಮಗೆ ಯಾವಾಗ ಬರಬೇಕಂತ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೋ ಆವಾಗ ಬಂದು ಬಿಡಿ ಅಂದಳು.
ನೀನು ಹೋಗು ಶೀಲಾ... ಊರು ಅದು ಹೇಗೆ ಸಮತಟ್ಟಾಗುತ್ತೋ ನೋಡಿಯೇ ಬರುತ್ತೇನೆ ಅಂದ ದೇವಪ್ಪ. ಇವರ ಭ್ರಾಂತಿ ಇನ್ನೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ದೇವರೇ ಇವರಿಗೆ ಇನ್ನಾದರೂ ಬುದ್ದಿ ಕೊಡು ಎಂದು ಗೊಣಗಿಕೊಂಡಳು ನೀಲಮ್ಮ.
ಈಗ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಯಾರ ಕಷ್ಟ ಸುಖವನ್ನು ಯಾರೂ ಕೇಳುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ. ಒಂದೊಂದು ಮನೆಯದೂ ಒಂದೊಂದು ಕತೆ. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಗಡಿಬಿಡಿ. ಲೋರಿ ಪೊಬರ್ುವಿನ ಲಾರಿ ಎಲ್ಲರ ಸಾಮಾನುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಬಿಟ್ಟು ಹೋದ ಮನೆಗಳನ್ನು ಯಂತ್ರಗಳು ನೆಲಸಮಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಭಾರೀ ಭಾರಿ ಯಂತ್ರಗಳು. ಊರೆಲ್ಲಾ ಧೂಳುಮಯ. ದೇವಪ್ಪ ಬೆಕ್ಕಸಬೆರಗಾಗಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಊರಿನವರೆಲ್ಲಾ ಭಯ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ ಕಾನರ್ಿಕದ `ಊರು ಅರ್ಧ ದಿವಸದಲ್ಲೇ ಹೇಳ ಹೆಸರಿಲ್ಲದಂತಾಗಿತ್ತು. ಎಂದೂ ತಳಕಾಣದ ಕರೆ ಮಾಯವಾಗಿತ್ತು.
ದ್ಯಾಪಾ ನಾಳೆ ನಾಡಿದ್ದು ನಿನ್ನ ಮನೆ ನೆಲಸಮವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದಷ್ಟು ಬೇಗ ಮನೆ ಖಾಲಿ ಮಾಡು ಎಂದು ಕೆಲವರು ದೇವಪ್ಪನಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ನನ್ನ ಮನೆಯಲ್ಲೇನಿದೆ ಕರ್ಮ ದೇವಪ್ಪ ಗೊಣಗಿಕೊಂಡ
ಅಂದು ಸಂಜೆ ಹೊಟ್ಟೆ ಭತರ್ಿ ಶರಾಬು ತುಂಬಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ದೇವಪ್ಪ. ಗುಡ್ಡದವ್ನ ದಯೆ ಶಿವಣ್ಣ ಈಗ ಗುಣಮುಖರಾಗಿ ಹೆಂಡತಿಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾರಂತೆ ಯಾರೂ ದೇವಪ್ಪನಿಗೆ ಹೇಳಿದರು.
ಕೊನೆಯದಾಗಿ ತನ್ನ ಮನೆಯ ಜಗಲಿಯಲ್ಲಿ ದೇವಪ್ಪ ರಾತ್ರಿ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ.
ಓ ನೀಲಾ... ಊರು ಹೋಯ್ತು ಕಣೇ... ನೀಲಾ ನೀನೇನೇ ಹೇಳು... ಅದು ಕಾನರ್ಿಕದ ಕೆರೆ ಹೌದು ಕಣೇ.... ಈ ಊರು ಕೆರೆಯ ನೀರು ಕುಡ್ದೋನಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ನೀತಿ... ಕಷ್ಟ -ಕಾರ್ಪಣ್ಯ ಏನೂಂತ ಗೊತ್ತು ಕಣೇ ನೀಲ.. ಈ ಊರು ಬಿಟ್ಟು ಪರವೂರಿಗೆ ಹೋದ್ರು ನೋಡು... ಅಲ್ಲಿನ ನೀರು ಸಂಕಪಾಶಾನದ ನೀರು ಕಣೇ ನೀಲಾ... ಅದು ಸ್ವಾರ್ಥದ ನೀರು ಕಣೇ . ನೀಲಾ.... ಆ ಗುಡ್ಡದವ್ನು ಬಾರೀ ಚಾಲಾಕಿ ಕಣೇ ನೀಲಾ... ನಾನು ಕೈ ಮುಗಿಯೋದಿಲ್ಲಾಂತ ಆ ಶಿವಣ್ಣರನ್ನು ಬದುಕಿಸಿ ಮತ್ತೆ ಕೈ ಮುಗಿಯುವಂತೆ ಮಾಡ್ಕೊಂಡ ಕಣೇ..... ಅಯ್ಯೋ ಗುಡ್ಡದವ್ನೇ ನಾನು ಯಾರತ್ರ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.... ನೀಲಾ ತಾಯಿಮನೆಗೆ ಹೋಗಿಬಿಟ್ಯಲ್ಲೇ.... ನಾನ್ಯಾರಿಗೆ ಹೇಳಲಿ... ನೀಲಾ ನಾನ್ಯಾರಿಗೆ ಹೇಳಲಿ... ಊರು ಹೋಯ್ತು ಕಣೇ... ಇನ್ನು ನನಗ್ಯಾಕೆ ಈ ಊರು
ಹಿಂದೆಲ್ಲಾ ಆ ಗುಡಿಸಲಿನ ಜಗುಲಿಯಿಂದ ಹೊರಡುವ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ನೀರವ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಕಿರುಗುಟ್ಟುವ ಕ್ರಿಮಿ ಕೀಟಗಳು ಜತೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಈಗ ಹಗಲು ರಾತ್ರಿ ಎನ್ನದೆ ಭಯಂಕರ ಸದ್ದು ಮಾಡುವ ಯಂತ್ರಗಳು....
ದೇವಪ್ಪನ ಧ್ವನಿ ಯಾರಿಗೂ ಕೇಳಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಆ ಮನೆಯಿಂದ ದೇವಪ್ಪನ ಧ್ವನಿ ಹೊರಡುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು....
`ಕೆರೆ ಹೋಯ್ತು ಕಣೇ...
ನೀಲಾ... ಊರ ಕೆರೆ ಹೋಯ್ತು.
ಊರು ಹೋಯ್ತು ಕಣೇ...
ನೀಲಾ... ಊರು ಹೋಯ್ತು...
*******
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು :
ನೆಗರಿ = ಎದ್ದುಬಿದ್ದು.
ಬುಟ್ಟಿಚಾಕ್ರಿ = ಬಿಟ್ಟಿ ಚಾಕರಿ.
ಪಿಲಿಗೊಬ್ಬು = ಶರಾಬು ಕುಡಿದವರ ಹದ್ದು ಮೀರಿದ ವರ್ತನೆ.
ತಟ್ಟಿ ಕುಡ್ಪು = ಕಾಡು ಬಳ್ಳಿಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ತಟ್ಟೆಯಾಕಾರದ ವಸ್ತು.
ನಟ್ಟಿ-ಕೈ = ನಾಟಿ-ಕೊಯ್ಲು.
ಬೈಪನೆ = ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಆಹಾರ ಹಾಕುವ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟೆ.
ಕುಕರ್ಿಲ್ = ಈಚಲು ಮರದ ಬಳ್ಳಿಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಬುಟ್ಟಿ.
ಕಲೆಂಬಿ = ಹಳೆಯಕಾಲದ ಮರದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ.